Tây Nguyên - Những con đường lầm bụi [Archive] - Phuot.vn

chipchina

16-04-2012, 11:04

NHỮNG CON ĐƯỜNG LẦM BỤI ( Phần 1 - 2011 )

https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/1%20180edited_1325696913.jpg
4/1/2012
Những con đường mà tôi đã đi qua, lúc nào cũng lầm bụi. Đôi khi tôi vẫn tự hỏi: có phải mình sinh ra từ chính những con đường chẳng dịu êm như thế?
Khi viết những dòng này, tôi đang cồn cào nhớ những cuộn bụi đỏ dâng lên từ phía dưới bánh xe của những người bạn đồng hành, cồn cào nhớ cái cảm giác bánh xe tuồn tuột trôi đi trong vũng sình lầy được tạo ra từ trận mưa đêm trước, bây giờ bụi chỉ còn là bùn và nước đỏ.

Tôi không thích chuyến đi nào có quá đông đoàn người cùng chen nhau trên một con đường quốc lộ, dù nó có rộng rãi bao nhiêu. Tôi không thích phải sẻ chia cảm giác của mình với quá nhiều người. Tôi là đứa ích kỷ. Nhưng cái gì thuộc về mình, bao giờ mình cũng nhớ lâu hơn, cho dù đó chỉ là cảm xúc vụn vặt cóp nhặt từ một khoảnh khắc ngắn ngủi trên đường.

Càng ngày, tôi càng viết ít đi, không phải tôi đã gác ba lô, cất đam mê vào ký ức, mà đơn giản: những chuyến đi không còn nữa cảm xúc nguyên vẹn như thuở xách ba lô ra đường chỉ có một mình mình. Càng lớn tuổi, con người ta càng sợ những cảnh giành giật, chen lấn, dù chỉ là tấm vé tàu khứ hồi lên Đông - Tây Bắc, một mâm ngồi trong quán đặc sản thú rừng hay một chỗ ngủ đủ ấm trong một khách sạn bình dân. Tất cả những thứ tưởng chẳng có gì để bàn này, giờ lại là cuộc chạy đua các các đoàn mỗi khi Tết đến Xuân về, ngày nghỉ dài mà trong năm chả có mấy khi.

Tôi vẫn rạo rực khi thấy các bạn tôi buộc đồ lên xe, vẫy tay chào tôi và réo vào tai những lời rủ rê ở phút cuối cùng. Tôi thấy hụt hẫng vô cùng khi nghe tiếng bô xe mình rền rã chạy về nhà trên phố vắng.
Nhưng chính tôi đã chọn mà: tôi chọn những con đường lầm bụi của riêng tôi...

Chỉ còn một tuần nữa tôi sẽ được đi về trên những con đường ấy, những con đường Tây Nguyên đất đỏ, mà gió cuốn bụi lẫn đầy trong không khí, đậu trên tóc như một người bạn trong suốt cuộc hành trình.

chipchina

16-04-2012, 11:06

Ném lên diễn đàn một Topic tuyển bạn đồng hành xuyên Việt không có ngày về, hẳn nhiên, chẳng có ai muốn đi cùng một đứa mà chính mình còn chưa biết mình đi đâu và bằng cái gì?
Điều ấy, chính là tôi đã ném mình vào những cảm xúc cũ. Khi nhắm mắt để nghĩ về những ngày xa nhà của mình, tôi mong muốn trở về mảnh đất có những rừng cao su bạt ngàn, có màu hoa Pơ lang đỏ rực dưới nền trời tháng 3 xanh ngắt, có con thác đổ mình vào đá tiếng nhạc nước nỉ non, và hơn hết là những vạt rừng cháy mê mải trong ánh hoàng hôn màu mận tía...
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/p7769edited_1325696195.jpg
Tây Nguyên với tôi dẫu không mới mẻ, nhưng lại thân thương như thể đã phải lòng nhau kể từ mùa hoa cà phê ấy. Tôi nhận ra rằng, mình dễ dãi nhung nhớ những chuyến đi dài ngày hơn tất thảy, những chuyến đi không vội vã, mà mỗi sáng khi thức dậy, cứ ung dung làm đôi ba tách cà phê, rồi mới thủng thẳng buộc đồ lên xe. Và mỗi bình minh ấy, chẳng có ai trong chúng tôi phải nghĩ: ngày hôm nay mình sẽ làm gì? Cứ đi, đi như thể mọi người cứ sống, còn chúng tôi thì chuyển động, để đón những ánh mặt trời mỗi lúc một khác nhau...

Tôi sẽ kể cho các bạn nghe từng thứ, từng thứ một trong chuyến đi cũ và cả chuyến đi mới sắp cận kề cho các bạn nghe, như cách tôi cố gắng mang nguồn nước từ giếng nước chung của buôn làng Tây Nguyên về chảy trong lòng những đứa con xứ Bắc...

chipchina

16-04-2012, 11:08

Hồi còn nhỏ, tôi học cách tìm niềm vui từ những trang sách. Không biết có phải tủ sách mà tôi ngấu nghiến khiến cho tôi luôn thèm được đặt chân đến những vùng đất xa lạ, khác nơi mình đang sống.

Tôi biết đến Tây Nguyên qua tiếng cồng chiêng rộn ràng trên màn ảnh nhỏ, qua những sử thi hào hùng – bi tráng tôi học được trên sách giáo khoa, qua những câu hát nổi sôi đầy lửa của những giọng ca thuộc về mảnh đất cao nguyên nắng gió này…
Nhưng tất cả những gì tôi biết sẽ vĩnh viễn không đủ, nếu chưa được một lần ghi dấu chân mình lên mảnh đất anh hùng.

Người đời vẫn nói: nhàn cư vi bất thiện. Tôi mở cung Tây Nguyên sau bao lần lỗi hẹn với chính mình, khi đang nằm nhà vì đôi chân đau nhức sau tai nạn nhỏ hồi đầu năm. Cái sự nhàn cư thành ra lại là lý do đưa đẩy tôi, dắt tôi đến nơi mà cứ hứa lên hứa xuống với bản thân là nhất định phải đến khi còn trẻ.
Nếu không vì chân đau, và cái đầu thì không khi nào thôi nghĩ, thì chắc gì tôi đã đến Tây Nguyên mà cắm đầu vào những buổi ghi hình như kế hoạch dài hơi trong hợp đồng vừa ký. Khi ấy, tôi sẽ đeo cái kính dày cộp của mình vào, cắp cặp đến cơ quan, cười chộn rộn cùng đám đồng nghiệp. Tôi sẽ là một nhân viên mẫu mực, lưng thẳng tắp và bước rất nhanh mỗi sáng cho kịp giờ chấm công....

Buổi off đoàn đầu tiên, tôi lê chiếc chân cà nhắc xuống quán cà phê quen để gặp mọi người. Tôi không quen ai trong 15 con người, và trong ngần ấy, cũng chỉ còn đôi người đi với tôi hành trình này. Vì tôi thay đổi, một cung đường từ 4 ngày sang 9 ngày. Tôi luôn cảm thấy thiếu thời gian cho nơi mà mình thực sự muốn đến, mà chẳng quan tâm làm thế nào tôi có thể rời xa công việc.

Không có đơn xin nghỉ nào được viết cho đến tận lúc tôi lên máy bay, không có ai biết tôi đã âm thầm rời xa trường quay trong ngày quan trọng nhất năm của mình… cho đến tận bây giờ. Đó là một phép màu!

Tôi gửi password email cho một người bạn đáng tin cậy, để chị giúp tôi xác nhận nốt công việc trước khi bay một giờ. Rồi ung dung vắt vẻo ngồi ở phòng chờ sân bay Nội Bài, chia chác xúc xích, bánh gạo với những người bạn đồng hành. Tôi nghĩ đến ly hoa quả dầm ở đường Vitamin thay vì công việc, nghĩ đến gần chục ngày tươi đẹp mình sắp được đi qua… rồi nhắn tin cho bạn đồng hành đã yên vị ở khách sạn công đoàn Đà Nẵng. Những thứ chúng tôi trao đổi chỉ liên quan đến ăn và món ăn - những thứ với tôi lúc nào cũng tuyệt vời nhất.

12h đêm của ngày đầu tiên, những kẻ đến muộn nhất vẫn lếch thếch kéo nhau đi bộ khắp thành phố chỉ vì lời rủ rỉ của tôi về món Hoa quả dầm ngon tuyệt vời nằm trong một con hẻm nhỏ. Dĩ nhiên là với trí nhớ “siêu phàm” của mình thì chẳng bao giờ tôi có thể tìm ra con hẻm ấy. Đổi lại cả lũ bị biến thành bọn ngớ ngẩn ngộ Hoa quả dầm lúc nửa đêm vì cứ túm được ai lại hỏi han rối rít, rồi nhận về những cái nhìn ngô nghê, thương cảm. Một đêm rã rời, kéo theo vô số kẻ bị thức trắng vì chiếc giường lò xo cứ kêu cót két khi một ai đó trót trở mình.
Những viên thuốc ngủ: đó là tiên dược được sử dụng khá nhiều trong chuyến đi. Trừ tôi, không cần uống thì lúc nào cũng ngủ như chết.

chipchina

16-04-2012, 11:09

Ngày thứ hai, chúng tôi tạm biệt Đà Nẵng để di chuyển về Kon Tum theo hướng Khâm Đức - Thạnh Mỹ. Vì đó là ngày Chủ nhật nên chưa có ai sờ đến tôi, kẻ bỏ trốn giờ đã ở rất xa Hà Nội. Trong hành trang của mình, tôi đã cố ôm theo chiếc Netbook vì biết thế nào cũng có lúc dùng đến. Trong đầu tôi vẫn ấp ủ một căn bệnh để đối phó với công việc và vài ba âm mưu đang được toan tính.

Những ngày chạy xe đầu tiên là những ngày khá vất vả với chúng tôi, bởi có những người mới đi hoặc đi lần đầu nên tốc độ di chuyển chậm hơn so với dự kiến ban đầu. Chúng tôi phải chạy xe vào lúc trời tối, mà đoàn thì có mấy xế mắt kém, chưa kể một người bị sốt từ Hà Nội và một số bị mất ngủ thường trực. Dẫu sao tôi vẫn luôn cố gắng, để các bạn của mình cảm thấy có thời gian thoải mái để nghỉ ngơi và quen dần với một hành trình dài. Chúng tôi dành thời gian để ngủ trưa dưới bóng cây bên hồ nước, hay nghỉ ngơi tán phét lưng chừng đèo, như cách mà người ta tiếp sức cho nhau trong những chặng tiếp theo.

Tây Nguyên trong hành trình của chúng tôi có rất nhiều loài hoa. Trên đường chúng tôi qua, xoan, pơ lang, cà phê, … và rất nhiều loài hoa vô danh khác đều nở rộ, dưới một nền trời xanh, rất xanh. Những con đường bụi đỏ dần hiện ra… như trong một bức tranh.
Có ai đó viết rằng: thứ đất đỏ ở Tây Nguyên là thứ đất được nhuộm bởi máu của những anh hùng qua những cuộc đấu tranh, từ thuở đấu tranh giữ nguồn nước, giữ ngọn lửa, giữ cô gái mình thương cho đến cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trường kỳ. Tôi tin đó là sự thực, như tin vào con đường mà mình đã chọn để đi, kể cả khi yếu lòng nhất.
Bây giờ, khi ngồi đây viết những dòng này, tôi lại nghĩ thêm rằng, có thể máu của những anh hùng không chỉ nhuốm lên mảnh đất cao nguyên bazan, mà còn nhuộm lên cả sắc hoa, sắc trời và sắc lửa trong những cơn cháy rừng chúng tôi đã gặp, đã thấy ở ngã ba Đông Dương lúc trời chiều. Tất cả chỉ có sắc đỏ, bao trùm lấy cả không gian. Thêm vào đó là sự khắc khoải trên khuôn mặt của tất cả mọi người hôm ấy, chỉ chiều hôm ấy thôi...
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/1%2071_1325696017.jpg

chipchina

16-04-2012, 11:10

Mỗi người trong chúng tôi nhớ Tây Nguyên theo một cách khác nhau, như một người bạn của tôi thì suốt chặng đường đi cứ lẩm nhẫm mãi câu: Đèo Lò Xo, dốc quanh co bất kể khi nào đi qua một con đèo nào về sau trong hành trình dài 1800km ấy và cả khi đã trở về nhà.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/3_7080727_n_1325730476.jpg
Còn tôi thì trong tai, trong mắt vẫn cảm giác cồm cộm của những hạt bụi đỏ Tây Nguyên bám lấy. Và đến tận bây giờ chiếc bịt đầu gối mang về từ chuyến đi bão táp ấy vẫn còn lẩn quất màu đỏ của bụi, giặt mãi cũng không hết. Tôi lại mang Tây Nguyên theo trong tất cả những chuyến đi khác về sau, bằng chiếc bịt đầu gối cũ bẩn của mình.
Buổi tối ăn ở Ngọc Hồi, tôi mở điện thoại ra, có hàng chục cuộc điện thoại gọi nhỡ. Tôi vẫn còn đó công việc, lại một tối dài vục mặt vào chiếc máy tính, tôi trở nên cáu bẳn và mắng chửi xế của mình. Anh ngủ ở một khách sạn khác. 11h đêm, tôi nhắn tin xin lỗi. Một hành trình dài mới đang ở giai đoạn khởi đầu...

chipchina

16-04-2012, 11:12

Sáng hôm sau, một buổi sáng đầu tuần, cả lũ ngồi ăn sáng ở một quán vỉa hè với món bún bò khủng khiếp, xế của tôi gọi điện đến cơ quan tôi, để trình bày về căn bệnh Rubella làm tôi " sốt" suốt đêm qua với chị trưởng phòng nhân sự. Anh trong vai " bố tôi" quá thành công. Căn bệnh lây lan nhanh đến mức, cả một người nữa trong đoàn cũng nhờ nó mà được nghỉ dạy học. Lần đầu tiên, tôi thấy thích cảm giác được "ốm" mà lại là thứ bệnh có thể lây, để không ai có thể đi tìm tôi, ít nhất trong vòng 1 tuần tới.
Phép màu của chuyến đi là sự dối trá.
Nếu chiếc chân không làm tôi mất trắng phép năm cộng thêm hơn 1 tháng nghỉ âm vào dự định thì tôi đã có thể đàng hoàng xin nghỉ, đàng hoàng bàn giao đống lộn xộn của buổi ghi hình cho một đồng nghiệp mẫn cán khác. Đằng này... quả thật là cuộc sống có những điều chúng ta không thể toan tính được.
Tôi vẫn nhớ như in hình ảnh của chính mình, chạy hối hả vào một trạm kiểm lâm ở bìa rừng để nghe điện thoại của Sếp hỏi thăm, nhớ hình ảnh tự mình nhốt mình vào phòng vệ sinh của Bệnh viện Lao phổi 3 ở Bình Định hàng tiếng đồng hồ để xử lý công việc qua điện thoại. Nhưng tất cả, chỉ là một khoảng nhỏ thuộc về căn bệnh truyền nhiễm có tên Rubella trong chuyến đi này.

Quả thật con người ta có thể dễ dàng quên đi lỗi lầm và sự dối trá của mình, để được quay về với hiện thực đẹp đẽ. Trong hiện thực ấy, là phảng phất mùi hương hoa cà phê, là màu trắng đến tinh khôi và dịu dàng của loài hoa đặc trưng ấy. Tây Nguyên tháng 3 đẹp, cũng bởi vẻ đẹp khiêm nhường của loài hoa không phải lúc nào chúng tôi cũng có thể gặp trên đường lang bạt xứ Bắc.
Mà có thể chỉ có hoa cà phê ở Tây Nguyên mới mê hoặc con người ta như thế.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/5_5478430_n_1325730454.jpg

chipchina

16-04-2012, 11:13

Chúng tôi gần nhau hơn nhờ balo nặng trĩu buộc sau xe, nhờ cái ôm thật chặt của những người mới hôm nào còn xa lạ. Chúng tôi tự tìm cho mình phút yên bình trong buổi trưa vắng vẻ ở nhà thờ gỗ Kon Tum hay sự vui vẻ của tất cả mọi người bên bếp thịt rừng nướng đỏ lửa.

Đến với một mảnh đất mới, điều mà chúng ta luôn luôn phải đối mặt đấy là sự khác biệt văn hóa. Cái sự khác biệt mà chúng tôi có ở đây lại là muôn sự hỏi đường. Người ta bảo tôi rẽ phải trong khi tay thì chỉ sang trái. Còn cảnh sát giao thông thì chỉ một đường, trẻ con chỉ lối khác, cuối cùng trẻ con đúng. Chúng tôi đã không biết bao lần long vòng hết trong thành phố rồi đến những vùng thưa thớt dân cư.

Rồi đến chuyện hỏi đường đi vào buôn, vào bản của người Bana nữa, hình như cũng chẳng ai biết. Được bạn xế cào cào xung phong dẫn đường, cả đoàn càng đi lại thấy đường thêm đỏ, chỉ thấy trước mặt là một cái lò gạch cũ và những con suối cạn.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/059566541_n_1325733697.jpg
Những con đường nhỏ không bóng người qua, râm mát nhờ những hàng cao su đứng nghiêm trang trong nắng chiều rồi lại đến những con đường đất bụi quẩn vào áo, vào miệng..
Dẫu là đi lạc, cũng là một lần được lạc đúng điệu. Có phải dễ gì người ta có thể được thủng săm ở một vùng đất bạt ngàn cao su và bụi đường như thế.

Chúng tôi đã một lần được đến với thủy điện Yaly, công trình thủy điện vĩ đại của thế kỷ 20 bằng xe máy, cũng nhờ vụ đi lạc. Nếu không lạc, chúng tôi đã đến thủy điện này khi nó còn mở cửa thăm quan, chúng tôi sẽ không được nì nèo bảo vệ và bác quản lý để được vào ngắm nhìn công trình này bằng được. Một chuyến đi mà tôi nhận được sự giúp đỡ và quan tâm của rất nhiều người: những đồng hương Bắc đáng mến.
Một hoàng hôn khác trên con đường lên thủy điện Yaly kỳ vỹ...

chipchina

16-04-2012, 11:14

Điều mà có lẽ cả đoàn chúng tôi không bao giờ quên được là cuộc hành trình trên con đường 14C huyền thoại.
Những thông tin mà tôi góp nhặt được về 14C còn quá ít ỏi, vả lại ngay từ khi lập cung, chốt đoàn, không ai nghĩ mình sẽ in dấu chân trên con đường ấy.
Sau một ngày dài vất vả trong những con đường làng quanh co đất đỏ ở gần đường 14B, cả đoàn chạy theo quốc lộ 14 từ Pleyku về Buôn Mê Thuột. Rời xa thành phố tinh tươm sạch sẽ, chúng tôi lên đường.

Cái biển chỉ báo QL 14C 60km làm tôi rạo rực. Tôi quyết định dừng xe để nói chuyện với cả đoàn. Vậy là đi, đi vào nơi mà chính chúng tôi còn không biết 14C thực sự như thế nào. Những đoạn đường rải nhựa sang loáng chỉ vẻn vẹn có vài cây số, khiêm nhường nhường chỗ cho những đoạn đường đầy bụi đỏ, cát trơn..

Chúng tôi đi qua những buôn làng buồn tẻ, những vườn hồ tiêu xanh miên man trong nắng tháng 3 và đi qua cả những ánh mắt trong veo ngơ ngáo của những đứa trẻ vùng núi đại ngàn… để đến với những cánh rừng ảm đạm. Xung quanh con đường nhỏ mà chúng tôi đi, thi thoảng lại hiện lên những đám cháy rừng. Phải rồi, Tây Nguyên đang mùa khô. Có đi qua những vùng đất ấy, chúng tôi mới hiểu được điều mà đã từng đọc trong sách giáo khoa, rằng có những cơn cháy rừng âm ỷ kéo dài suốt mùa khô hạn nơi núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ.

Giữa trưa nắng, đoàn xe của chúng tôi cứ mải miết đi… Trên bản đồ định vị, chúng tôi còn không biết mình đang đi đâu.
Một vài người trong đoàn bắt đầu run tay, mồ hôi của lái xe vã ra như tắm, không rõ vì nắng nóng hay vì cố gắng giữ cho bánh xe khỏi trôi đi trên những con đường cát lún sâu đến nửa bánh xe. Có lẽ vì tất cả.

Cái cảm giác mình sắp bắt gặp con đường biên giới ấy, làm tôi cảm thấy phấn chấn vô cùng.
Biên giới hiện dần ra trước mắt. Cả đoàn dừng chân tại một thị trấn nhỏ có cái tên Eamer. Tôi vẫn thường trêu mọi người mỗi khi thấy khu dân cư hay làng bản nào đó là bắt gặp ánh sang văn minh. Dù ánh sang lần này chỉ rất nhỏ nhoi. Sau khi trình báo với đồn biên phòng Eamer, chúng tôi đi qua 1 con suối nước trong vắt… 14C thực sự hiện ra.
Cái từ Quốc lộ mà người ta dành cho nó phải chăng quá xa xỉ, bởi cái quốc lộ ấy cũng chỉ giống như một con đường mòn đất đỏ xuyên qua những khu rừng xanh mải miết.
Vẫn là bụi đỏ, là nắng chói chang…
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/0_2155533_n_1325734986.jpg
Cả đoàn đến với đồn biên phòng 729 bây giờ có tên mới và trụ sở mới, cách biên giới đúng 1km. Sau màn chào hỏi, chúng tôi lại tiếp tục lên đường.
Xe của tôi sắp hết xăng, một xe khác mất chìa khóa điện…
Sau vài chục Km đường rừng, mọi người đành dừng chân bên một gốc cây to.
Nước uống bắt đầu hết, Áo mưa được trải ra để dành cho một giấc ngủ trưa tạm bợ. Các xế xuống tinh thần, nhìn chiếc xe mất chìa khóa mà long nặng trĩu.
Chúng tôi phải về đến thành phố Ban Mê trước trời tối, vậy mà hơn 2h chiều, giữa khoảng rừng vắng lặng không một bóng người, có tiếng hát chúc mừng sinh nhật cất lên.

Sẽ là một kỷ niệm không thể quên trên con đường 14C ngầu đỏ, một kỷ niệm đáng nhớ của những thành viên lần đầu tiên đi phượt. Có thể với một ai đó, đây cũng sẽ là lần phượt duy nhất trong cuộc đời… Tôi không còn dám chắc.
Sau những nỗ lực, hi vọng và cuối cùng chúng tôi cũng được lên đường. Quãng đường trở về với văn minh mới thực sự là cơn ác mộng.
Tôi không tin là đoàn mình đã đi qua những con đường toàn đá gồ ghề như thế, Easup giờ này thật xa xôi, Ban Mê cũng thật xa xôi.
Tốc độ của đoàn bị chậm lại, những khuôn mặt không còn háo hức như lúc vừa bước chân vào lối rẽ đi 14C…
Cuối cùng chúng tôi cũng về tới thành phố khi trời chập choạng tối.
Có những lời trách móc, những giận hờn… tất cả sẽ qua đi và sẽ là kỷ niệm không thể quên khi lần đầu tiên chúng tôi đặt chân lên con đường 14C huyền thoại.

chipchina

16-04-2012, 11:16

Mọi người cứ hay trêu tôi, sao đi mà ngủ suốt thế. Gần như suốt cả chặng đường dài, tôi cứ ngủ như một đứa trẻ trên lưng xế. Tôi nghĩ đến bài thơ Ngủ ngoan A cay ơi mà mình đã học. Tôi nhắm mắt vào để nghe tiếng con sông Srêpok đang gieo mình giữa đất đá, và để hít hà thật sâu hương nồng nàn trong cốc cà phê phin mằn mặn đầu môi. Đâu phải tôi nhắm mắt có nghĩa là tôi đang ngủ.

Rồi 2 cô gái chia tay đoàn để trở về Hà Nội. Tôi lại phải bớt đi 2 cốc nâu đá trong bữa sáng, bữa trưa, bữa tối của đoàn. Chỗ ngủ không rộng hơn vì tôi lại phải chia chăn với một cậu con trai. Giờ thi thoảng một người bạn tôi vẫn kể mãi, chuyện 2 đứa trẻ con đêm ở EarKa cứ kèn cựa với nhau vì cái chăn và nửa phần giường. Tôi ích kỷ cả trong giấc ngủ...

Tôi đã từng rất nhớ nhà trong chuyến đi này. Khi bố gọi tôi về để đi xem tuyết rơi ở Sa Pa. Khi ấy, tôi đang đứng mút kem trên đường ra Buôn Đôn. Tự dưng lại thèm cái gì đó lạnh như tuyết giữa trời Tây Nguyên đổ lửa.

Buôn Đôn trong tôi là hình ảnh chú voi trẻ con to như chiếc xe ben đang khệnh khạng đi từ trên dốc xuống, trong khi cả đoàn đang bám đuôi nhau bò lên dốc. Một chú voi thật to, có cặp ngà rất dài, không đeo cũi trên lưng là hình ảnh đáng ước ao của chúng tôi. Tôi tưởng tưởng ra Bản Đôn có rất nhiều chú voi như thế. Nhưng tôi đã nhầm. Ở bản Đôn chỉ còn lại những chú voi già được đưa vào phục vụ du lịch. Nhìn những bạn voi da nhăn, nhỏ bé, gồng mình chở 1 đống khách du lịch, lại nghĩ đến câu chuyện Những người quản tượng và bài hát Chú voi con. Mãi về sau này, khi được tặng cuốn sách "Những người bạn lớn" viết về những chú voi nhà ở Tây Nguyên, tôi mới biết tên chú voi trẻ chúng tôi gặp chiều ấy - một trong những chú voi đẹp nhất đất cao nguyên.

Đêm Ban Mê, cả lũ cất xe máy, trèo lên taxi để đi Lễ hội hoa Cà phê, rồi kéo nhau ra phố nhậu để tổ chức sinh nhật cho một người bạn đồng hành trong đoàn, và bữa tiệc ấy không có chủ nhân, vì anh còn mải ở nhà viết Nhật ký hành trình. Bia nâng lên, sự mệt mỏi hạ xuống.

Có một ai đó đã giận tôi vì chuyện quát mắng om sòm mọi người ở giữa bản Đôn lúc trời đã quá trưa, giận đến mức không nói mà phóng xe đi thẳng. Mãi về sau này, tôi mới biết. Hôm ấy cũng bởi chiếc chân trái lại sưng to, mà chiếc quần rách gối đã lấm lem đất nên tôi phải mặc một chiếc quần lành, nó cọ vào chân khiến tôi đau lắm. Tôi chẳng dám kêu, mãi cho đến lúc ăn trưa. Lại một màn cãi nhau với xế chuyện nay làm gì và ăn gì, lại là những kế hoạch đầy tính nghiêm túc. Tôi khóc, nước mắt lã chã rơi vào xuống bát, tôi vừa khóc vừa ăn, chị bạn thì chan cho tôi canh bí đỏ, còn 3 xế lúi húi kiếm dao rạch " cửa sổ" cho chiếc quần đáng ghét.
Nhìn cảnh 3 kẻ cứ tranh nhau mấy cái dao, tôi lại cười khanh khách như chưa bao giờ có gì phiền muộn.

Một chiều thảnh thơi, đôi ba chiếc xe dựng lại cạnh con ruộng đã gặt, giờ mọc đầy cỏ, nhìn chú bé dắt trâu thủng thẳng đi về, và đàn cò vội vã trở về tổ... là một chiều trong rất nhiều những buổi chiều bình lặng ở Tây Nguyên. Chẳng có tiếng cồng chiêng nào vọng về từ quá khứ, chỉ có cánh cửa trên sàn nhà Rông khép chặt, và từng bậc thang phủ bụi phía xa đường cái.
Chúng tôi là những kẻ lữ hành vội vã, không kịp để lại cho mình chút riêng tư trên những bậc thang ấy. Tôi vẫn tiếc, tiếc lắm, nên lần này quay lại, tôi sẽ không ngại ngần đặt đôi chân mỏi mệt của mình lên ấy. Nhất định thế...!

Trong khi những nẻo đường cửa ngõ vào Ban Mê là ám ảnh kinh hoàng với bụi bẩn, rãnh nước và ổ gà thì những con đường nhỏ đầy lá khô trong khu rừng nguyên sinh Krôngno lại yên ả như thể đang mê ngủ. Thác Dray sáp mùa khô cạn nước, những lạch nước còn sót lại đập vào đá như đang kể về một huyền thoại cũ:
"Ngày xưa có một thiếu nữ Êđê xinh đẹp tên là H’Mi. Nhiều chàng trai giàu có từ khắp các buôn làng M’Nông, Êđê đến đây cầu hôn nhưng bị nàng cự tuyệt bởi lẽ nàng đã trót thầm yêu trộm nhớ một chàng trai hiền lành nhưng nghèo khổ cùng ở chung buôn với nàng. Một hôm, nàng cùng người yêu đi ra rừng ngồi nghỉ trên một tảng đá lớn. Đột nhiên có một con quái vật từ đâu xuất hiện, đầu nó to như quả núi, mắt đỏ như lửa. Từ trên cao, con quái vật lao xuống dùng chiếc miệng ngậm nước sông rồi quật mạnh lên tạo thành cột nước khổng lồ quét đi về phía hai người. Chàng trai bị bắn văng ra xa rồi ngất đi. Đến khi tỉnh dậy mới hay người yêu đã bị con quái vật bắt mang đi mất. Chàng vô cùng đau khổ, sau đó hóa thành một cây to đâm rễ sâu vào tảng đá. Toàn thân phát ra những tiếng kêu than vãn, nhung nhớ, đau thương. Chỗ chàng trai bây giờ là rừng cây bên bờ đá của dòng thác. Còn chỗ con quái vật lao xuống đã trở thành thác nước."

chipchina

16-04-2012, 11:17

...
Không biết trong đám bạn đồng hành có ai đã nghe kể về huyền thoại cũ, như đã từng nói cho nhau nghe về câu chuyện Biển Hồ khi dừng chân ở đất Pleiku? Hay tất cả chỉ là những cảm xúc được lồng ghép giữa những con người khác nhau: người thì đang tranh thủ tắm dưới dòng nước mát, người thì lang thang trên thềm đá thác trơ cạn không giọt nước, đôi ba kẻ ngồi lặng im hoặc mân mê chụp ảnh dưới chân mình...
Tôi không biết phải kể thế nào về cảm xúc của mình lúc ấy, nó là sự thích thú trong cơn hờn giận. Và cũng có thể là một chút vội vàng, để bắt kịp với hành trình mà mình tự vẽ ra.

Rời Ban Mê trong một chiều mưa tầm tã, con đường phía trước mịt mùng, văng vẳng bên tai là tiếng còi xe container đang nối đuôi nhau chạy trên lối về đèo Phượng Hoàng. Chỉ một khoảng thời gian ngắn thôi, mà sức khỏe và tinh thần của tất cả mọi người như trôi xuống cùng nước mưa. Chúng tôi lạc nhau, cố gắng gọi cho nhau. Xe dẫn đoàn là tôi đã đi qua điểm hẹn dừng chân ăn tối của mọi người, mà vì mắt kém, kính cận thì đã nhường cho một người bạn khác, nên chẳng biết mình đang đi đâu. Cả xế và ôm chỉ biết cắm mặt bám theo đèn của những chiếc xe tải phía trước.

Tôi vẫn nhớ ly trà nóng mà người chủ quán ăn ấn vào tay mình cùng lời nói: thôi, đừng sợ, đừng khóc nữa... Tôi vẫn nhớ cái cảm giác nghèn nghẹn ở cổ khi trả lời: Cháu có khóc đâu? Tôi nhớ cả lúc nhìn thấy những chiếc xe đồng hành đang mải miết chạy trong mưa vụt qua trước mặt trong khoảnh khắc ấy.
Chúng tôi gặp lại nhau, để lại chia sẻ cho nhau những chiếc giường không quá rộng rãi trong khách sạn " Động quỷ" ở Earkha.

Nhưng nỗi ám ảnh chưa thực sự qua đi, ít nhất là với riêng tôi. Khi tối ấy, cả đoàn kéo nhau đi matxa trên tầng 6 khách sạn. Cảm giác bị một kẻ cùng giới tính, mặc quá ít quần áo trên người đang ra sức hành hạ cái cơ thể nhũn ra vì mệt và căng thẳng vẫn còn đây, ớn lên tận óc. Tôi bước ra khỏi căn phòng ấy cùng khuôn mặt tái dại. Từ bé tới lớn, đó là lần đầu tiên tôi biết tới matxa xa và matxa gần.

Mặt trời đã lên trên đèo Phượng Hoàng, con đèo nhỏ và thoai thoải tới mức xuống tận chân đèo rồi chúng tôi vẫn hỏi nhau: Đã được vượt đèo chưa?
Chia tay mảnh đất Tây Nguyên nắng gió, chúng tôi đi về miền Duyên hải bão táp - lại một chặng đường dài chờ đợi chúng tôi ở phía trước.
Ngồi sau, bỏ tay vào túi áo xế, tôi hát lên mấy câu hát của Phú Quang:

"Hết rồi... con đường bụi đỏ
Hết rồi... những chuyến xe đông..."

... Còn nữa...

MrMilan

16-04-2012, 11:18

Dạo này đi nhiều thế em, đi thế này sếp ko phàn nàn gì à

chipchina

16-04-2012, 11:21

Dạo này đi nhiều thế em, đi thế này sếp ko phàn nàn gì à
Chuyến đi cũ mà anh, đọc chả kỹ gì cả:D phần 1 của câu chuyện là viết cho tháng 3.2011
Còn phần 2 là tháng 1/2012.
Đi thì cứ đi thôi, nếu vướng bận Sếp chắc em ko bg bước chân ra khỏi HN mất. Nghỉ lễ a có đi nước nào ko?

MrMilan

16-04-2012, 11:24

Chuyến đi cũ mà anh, đọc chả kỹ gì cả:D phần 1 của câu chuyện là viết cho tháng 3.2011
Còn phần 2 là tháng 1/2012.
Đi thì cứ đi thôi, nếu vướng bận Sếp chắc em ko bg bước chân ra khỏi HN mất. Nghỉ lễ a có đi nước nào ko?

Nghỉ lễ này khả năng sẽ đi Sapa, hoặc có thể đi Quan Lạn.
Tháng 5 anh đi Thái, dự tính cuối năm sẽ đi CTC

chipchina

16-04-2012, 11:31

Trong những phút giờ nhung nhớ Tây Nguyên, tôi đã viết vài ba câu thơ nhảm nhí, và chính sự nhảm nhí ấy là ngọn nguồn của chuyến trở lại - một mình môt ngựa.

GỬI THÁNG BA TÂY NGUYÊN

Tháng Ba vội vã tìm về
Trốn vào những con đường bụi đỏ
Và cái nắng vàng sóng sánh mật ong
Tháng Ba tóc thơm hương gió
Ướp hoa cà phê trắng muốt những dải đồi

Có một tháng Ba rong chơi
Như cánh diều trôi lững lờ trên sông trời xanh ngọc
Mây trắng nghiêng chao trong mắt
Trong ly cà phê đen không đường
Ngan ngát nhớ thương…

Dòng Sesan rơi lệ trước hoàng hôn
Nhưng những vệt rừng thì cứ mê mải cháy
Khói lẫn vào chiều
Cay lẫn vào đêm
Pleiku lầm lũi thở

Giật mình nghe tiếng cồng chiêng quá khứ
Trong một giấc mơ hoang
Còn đâu một ngọn núi đào rực lửa
Nỗi đớn nỗi đau
Sót lại trong đôi mắt Biển Hồ ngân ngấn nước

Chiều nay nghe em hát
Võng ru ngàn thông reo!

TÌM EM “TÂY NGUYÊN”

Ta gửi gì cho em
Cao nguyên đất đỏ?
Chỉ biết gửi nơi em nhung nhớ
Và lời hẹn trở về
Vục mặt uống giọt nước nguồn Yaly
Đêm nay không có rượu cần
Chỉ có say mê
Khóe môi lợt lạt…
Ta – người lữ khách
… say tự bao giờ?
Giá có thể ngồi nghe em kể sử thi
Còn đâu nữa chàng Đam San bạt đất mà đi
Về nơi nữ thần mặt trời
Ta giờ chỉ có thể tìm em qua từ khóa
Google “Tây Nguyên” ơi!!!

chipchina

16-04-2012, 11:33

NHỮNG CON ĐƯỜNG LẦM BỤI (phần 2 - 2012)

12/1/2012
Vậy là tôi lại vác balo lên và một mình đi về phía con đường cũ, bằng chính sự giục giã trong mình. Hà Nội tiễn tôi bằng một cơn mưa nhạt nhoà bên ngoài chiếc taxi 7 chỗ. Tôi thấy chênh vênh khi nhìn sang bên cạnh chỉ thấy hình ảnh của chính mình qua tấm kính ô tô. Cậu bé lái taxi tò mò buông mấy câu hỏi, thấy sự nhiệt thành trong câu trả lời tôi không có, nên được lúc lại lặng im. Chuông điện thoại đổ liên hồi, tôi không muốn nhìn vào màn hình, đưa tay ấn nút giữ nguồn.

Đã quá lâu rồi, tôi mới có thể đi một mình, dẫu ngay ngày hôm qua, chẳng ai tin là tôi sẽ đi thật. Bọn bạn còn lôi chuyến đi của tôi ra cá cược. Và khi tôi đã đi rồi, mấy đứa lặng lẽ kéo nhau đi ăn, hiển nhiên là không có tôi.
Hành trang chỉ gói gọn trong chiếc ba lô nhỏ, chỉ có trái tim là nặng đam mê. Tôi cảm thấy bình yên và viên mãn dù hành trình mới chỉ bắt đầu.

Chiếc máy bay lác đác vài chục hành khách, chỉ mình tôi trên một băng ghế dài. Cuối năm, ai cũng tất tả, tôi lặng lẽ cắm mặt vào đọc cuốn Me tây được một người bạn tặng trước lúc lên đường. Chẳng có gì phải vội, khi sự ích kỷ đang chiếm đầy trong tâm trí, tôi dành tặng chuyến đi này cho tôi, như một món quà bước qua tuổi 25.

Tôi ở lại Sài Gòn theo sự níu giữ của một người bạn, không lâu nhưng vừa đủ để tôi ngủ một giấc ngắn, tắm táp và lượn lờ qua mấy con phố tưởng chừng đã đi mòn lối một thời. Sự thay đổi thời tiết chóng vánh khiến tôi mệt rã rời. Mới ban sáng, tôi còn đang so mình trong chiếc áo bông thì chiều nay tôi phải lục lọi trong hành lý của mình kiếm một chiếc áo mai ô mát mẻ. Tạm biệt Sài Gòn đêm, tôi nhét vào miệng 2 viên thuốc ngủ rồi yên vị nằm trên xe để đi về Đà Lạt.
Có một bầu trời trong xanh đã ở đó đợi tôi...

chipchina

16-04-2012, 11:34

Sáng sớm, phải khó khăn lắm bác tài xế mới lôi tôi ra khỏi cái tổ của mình, dư vị của liều thuốc ngủ khiến tôi ngủ mê mệt, cũng chẳng quan tâm rằng tất cả hành khách đã xuống xe. Tôi ì ạch xách balo vào restroom của bến xe, gật gù bóp đầy kem đánh răng ra tay. Đến nỗi một chị phải nhắc hờ. Bên ngoài lao xao tiếng mấy bác xe ôm đang cá cược tôi là người Tàu hay người Nhật? Tự nghĩ: mình cứ tự kỷ thế này, chả trách thiên hạ dán cho mình mác Khoai tây, ai ngờ mình lại Khoai lang cả rổ...

Đà Lạt lạnh, nhưng vẫn ấm áp hơn Hà Nội lúc này. Tôi hít sâu trong không khí chút yên lành của buổi sớm, hai bên đường ban trắng xoá. Tự dưng thấy cồn lên cơn đói.
Khách sạn tôi ở nằm ở ngay trung tâm thành phố, có ban công hướng ra phố chính. Một cô bạn Hàn Quốc ngỏ ý ở chung nhưng tôi từ chối, dù rất thích bớt tiền phòng, nhưng tôi không muốn ai đó phải chịu sự lộn xộn vô tổ chức của mình. Vứt hành lý vô tủ, tôi ôm máy ảnh đi theo con đường nhỏ ra hồ Xuân Hương, vừa kịp nhét vào bụng một tô bún giò heo...

Tôi chui vào một quán cà phê vỉa hè, gọi một ly nâu đá, mua một tờ báo An ninh thế giới để giải quyết khâu oai. Thi thoảng hóng tai sang nghe cánh đàn ông bàn về vụ án nóng gần đây. Tôi không phải là một kẻ tọc mạch, nhưng phàm những khi đi một mình tôi rất thích hóng chuyện đời, như chuyện rẫy cà phê bao giờ tưới, hoa ly bao giờ cắt, lợn đã sắp thịt được chưa...? Tóm lại là hầm bà lằng các thứ trên đời đều có khả năng thu hút tôi.

Đây là lần đầu tiên tôi đến Đà Lạt một mình, thuê chiếc xe Win 100 của bà chủ khách sạn, tôi yên tâm lòng vòng qua từng khu phố nhỏ, ngắm nhìn khu biệt thự phố Sương Nguyệt Ánh còn đang đắm chìm trong màn sương mù ma mị, trong vườn, những trái hồng treo lắc lẻo trên cành trơ khấc lá. Tôi sợ cái không khí ảm đạm của mảnh đất này, nhưng lại không thích những chốn đông kẻ vào ra. Chạy tới chạy lui, hết Thác Camly, Hồ Than Thở, đồi thông 2 mộ, Thung lũng tình yêu, vườn hoa thành phố, Thiền viện Trúc Lâm,... tôi nhận ra rằng nơi này không dành cho những kẻ một mình. Tôi còn nhớ như in lời hứa của một người, tại Đà Lạt. Điều tốt nhất có lẽ là lãng quên, tôi xách xe chạy về phía huyện Lạc Dương, rời xa thành phố, rời xa những ngôi biệt thự mái đỏ đang hiện dần ra trong nền trời xanh vắt.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/494009813_n_1331267634.jpg

chipchina

16-04-2012, 11:35

Những cơn mưa xuân cứ vài phút lại kéo đến một lần, không làm ướt áo nhưng cũng đủ làm nhoà mắt kính. Tôi không biết Langbiang có hấp dẫn không, nhưng mấy que cá viên chiên bán ở ven đường thì ngon tuỵêt. Đứng ở ngoài khu du lịch, tôi lầm lũi quay xe đi, sau lưng, tiếng chuông gió bằng tre vẫn va vào nhau lách cách. Người và xe cứ thế phóng thẳng xuống con dốc toàn đá hộc, dẫn về một bản văn hoá của người Chàm. Tôi mua mấy gói kẹo ở một cửa hàng tạp hoá rồi chui vào một trường cấp 1 chơi với bọn trẻ con. Tôi nhận ra rằng, những đứa trẻ Tây Nguyên nhút nhát hơn hẳn những đứa trẻ xứ Bắc. Chúng tìm mọi cách trốn tránh chiếc máy ảnh, như trốn một thứ tà ma.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/552216766_n_1331267748.jpg
Trên đường tôi qua, vẫn còn đó sắc vàng hoa quỳ dại, thứ hoa mọc lên từ đất đỏ Tây Nguyên như càng mạnh mẽ hơn, hoang hoải hơn... Lũ chim trời nháo nhác bay về phía rừng thông, một cơn dông đang kéo đến. Tôi đứng trước hiên một ngôi nhà hoang, hát một mình.

Tôi chẳng hiểu mình lần mò thế nào mà cứ từ làng văn hoá này sang làng văn hoá khác, cho tới khi một mình đứng giữa một con đường đầy đá hộc, dốc cứ trôi mãi về dưới, tôi mới nhận ra mình chẳng còn có thể nghe bất kể thứ âm thanh gì ngoài tiếng động cơ xe mình. Tôi căng người ra bóp côn, cái máy ảnh cứ dồn về phía tay lái, tôi buông tay ra chỉnh lại thì bánh xe trượt vào một cái rãnh, xe chết đánh khực. Loay hoay mãi không đạp nổi máy, tôi nhìn ngược lên con dốc mình vừa lao xuống, khẽ rùng mình.
Chả hiểu nghĩ thế nào tôi bóp tay côn để xe tiếp tục trôi theo đà. Lần này đi tôi để hết đống bản đồ - bảo bối bất ly thân ở Hà Nội, chiếc điện thoại mang theo cũng thuộc loại cục gạch chỉ có chức năng nghe gọi. Như thế có nghĩa, nếu lạc thì tôi phải tự tìm cách ứng xử, như lúc này. Tôi lâm vào tình huống dở khóc dở cười, xe chết máy, trên đầu mây đen vần vũ. Giờ mà mưa thì coi như xong trận.
Đến ngã ba thì con đường hiện ra chính xác là một con đường mòn vào rừng, tôi dựng xe lại lăn ra ngủ. Mặc kệ mọi thứ, nhưng cũng chẳng được lâu vì tiếng sấm làm tôi tỉnh giấc.

Tôi thử đạp xe thêm lần cuối, ai dè nó nổ bon bon. Tôi quay xe chạy thẳng về hướng lúc nãy xuống tìm đường cái, vừa ra tới tỉnh lộ bóng loáng, trời mưa lã chã.
Tôi không chạy xe về hướng thành phố, mà ngược dốc chạy thẳng lên thung lũng vàng. Con đường vắng chẳng thấy bóng người qua lại, qua mắt kính nhoè đi vì nước mưa, tôi thấy bóng một chiếc Vespa Super chạy ngược chiều. Xe chạy qua chừng chục mét mà người đàn ông lái xe vẫn ngoái lại nhìn thôi. Chẳng hiểu sao tôi quay ngược trở lại, xuôi dốc đuổi theo bóng chiếc xe đang chạy một mình trong mưa.

chipchina

16-04-2012, 11:36

Tôi luôn phải lòng những chiếc Vespa bằng cách này hay cách khác, tuy nhiên việc đuổi theo một người đàn ông thì chưa bao giờ xảy ra. Có lẽ tôi thấy con dốc phía trước dài quá, mà trời thì mưa, tôi thì đơn độc.

Nghiễm nhiên từ giây phút ấy, tôi có bạn đồng hành. 2 chiếc xe cứ thế đi song song cạnh nhau về đến thành phố. Anh dẫn tôi đến trưởng hội Vespa Đà Lạt, ngắm nghía mấy con xe thuộc hàng zin, cứ như thể quen thân từ lâu lắm. Anh kể cho tôi về cuộc đời anh - về cái tên thằng Việt cộng bị dân xứ này gán cho chỉ vì bố anh là người làm cách mạng. Anh có đôi mắt đẹp mà buồn quá, tôi sợ không dám nhìn thẳng vào đấy.
Anh đưa tôi đi thăm mấy ngôi biệt thự thuộc dạng cổ quái ở Đà Lạt, một buổi chiều có phần u ám, ít nhất là trong tôi. Sau khi chở anh vào thăm vườn ly, tôi nằng nặc đòi về, lấy vội số điện thoại của anh, hẹn anh tối nay ở quán nhạc Trịnh gần dinh Bảo Đại, tôi phóng xe chạy suốt một quãng dài để trở về phòng.

Buổi tối, tôi lang thang một mình, sau khi đã ăn hẳn 2 suất cơm gà cho ấm bụng. Ngồi trong một quán Bar nhỏ uống bia, tôi thấy mình như kẻ có lỗi với anh. Dù sao người đó cũng rất nhiệt tình...
Tôi bắt xe ôm, ra quán nhạc anh hẹn. Không khí trong phòng trà khiến tôi khó thở, nó không ngột ngạt, nhưng tôi cảm thấy tức ngực. Tôi vốn không mê nhạc Trịnh, nhất là trong một buổi tối thế này.
" Thuê bao quý khách vừa gọi không đúng..." Đó là câu trả lời khi tôi gọi vào số máy của anh, rõ ràng lúc chiều anh còn gọi cho tôi bằng chính số này.
Sông lưng tôi ớn lạnh. Những câu chuyện ám ảnh về Đà Lạt như một thước phim quay chậm trong đầu tôi lúc này.
Tôi vội vã đi như chạy về phía ánh sáng của khu trung tâm...
Cho đến buổi sáng rời Đà Lạt, hình ảnh một thành phố buồn bã trong sương không đủ ám ảnh bằng ngôi nhà treo toàn thư sáp, và mùi thuốc vẽ ngai ngái của anh.
Tôi nhớ ra mình còn không kịp hỏi tên anh.

Con đường từ Lâm Đồng về Đắc Lăk gập ghềnh, bụi làm mờ cả cửa kính ô tô. Tôi nhìn vô định ra khoảng trời mây trắng, đang ôm lấy cánh rừng bị đốt chỉ còn trơ gốc. Nạn phá rừng làm rẫy vẫn còn đó, khắp Tây Nguyên này.
Hai bên đường, hoa cà phê trắng muốt đến tận chân trời. Tôi không ngờ mình lại có cơ hội bắt gặp loài hoa rất đặc biệt này sớm như vậy. Cứ như thể tôi đang đắm mình trong một chuyến đi cũ.

Tôi nhớ Dualcpu hay cãi lộn những vẫn lầm lũi xách hành lý của tôi.
Tôi nhớ Dark đứng thong dong hút thuốc ở lưng đèo, mặc kệ ôm đứng chân cụp chân xoè chờ chụp ảnh.
Tôi nhớ bạn Hùng hay kể chuyện Tam quốc, tay run run không cầm được chìa khoá xe ở rừng Easup
...
Một năm qua đi với bao điều cũ mới. Vẫn con đường kéo dài trên cao nguyên, nhưng hôm nay với tôi thật khác. Lúc tôi xuống hồ Lak ngang đường, một người bạn vô tình gọi điện hỏi thăm, cuống cuồng hỏi: Em lại bị đuổi xuống giữa đường à? Cứ như thể tôi có truyền thống bị tài xế đuổi khỏi xe. Chuyện đó xảy ra có 1 lần, cách đây 2 năm nhưng lại là sự sợ hãi của những người sống quanh tôi. Lần ấy, tôi bị đuổi xuống giữa đường mòn Hồ Chí Minh lúc 3h sáng. Tôi sẽ kể trong một câu chuyện khác.

chipchina

16-04-2012, 11:37

Người ta lạ lắm khi thấy một đứa con gái đi một mình, tay lăm lăm cái máy ảnh.
Người ta thi thoảng cũng lo cho tôi, như thể tôi là một đứa mỏng manh có thể ngã gió bất cứ lúc nào.
Nhưng tôi vẫn luôn để mọi người nhìn tôi bằng ánh mắt bớt hiếu kỳ hơn. Như cách tôi tự trả cho cốc cà phê của mình khi có 2 người lái xe gốc Bắc mời tôi uống nước. Khi đó, tôi dừng lại, không phải vì lời mời chào, tôi dừng vì cái quán nhỏ ấy có bóng cây Kơ nia râm mát, vả lại tôi cũng bắt đầu phải dừng để chuẩn bị cho cú Hitch-hide đầu tiên trong chuyến đi của mình. Đôi chân dù có khoẻ cỡ nào, cũng có lúc mỏi. Cũng như con người vậy, tôi biết rằng đến một ngày nào đó, tôi sẽ ngồi nhớ về những năm tháng tuổi trẻ - những năm tháng này đây.

Tôi ra đến đường cái trời đã quá trưa, may mắn là hôm nay không phải một ngày nắng gắt, chỉ là có rất nhiều gió. Chiếc xe Bus về thành phố đã bỏ xa tôi chừng 1 cây số. Tôi nhìn theo làn khói đen khẽ tiếc nuối. Nhưng thật may mắn, trên đầu đường, bóng một chiếc công nông 3 bánh đang chạy lại gần. Tôi vui mừng khua tay loạn xạ như trẻ con. Tất cả những người trên xe ( chắc đi làm đồng ) nhìn tôi bằng ánh mắt chỉ toàn lòng trắng, hỏi bâng quơ mấy câu rồi kéo tôi lên chiếc xe chen chúc toàn người. Ngay cạnh tôi là một người đàn ông tóc dài, trên đầu còn vương những trứng chấy, toàn thân bốc lên một mùi hôi nồng. Nếu như không phải là " xe mui trần" chắc tôi đã lăn ra mà nôn thốc tháo. Bụng bảo dại những lúc thế này, được quá giang đã là điều quá tuyệt vời.

Từ chỗ họ thả tôi xuống, đi bộ chừng vài quãng là đến núi đá Voi. Trời ngả về chiều, khói bếp bay lên từ những mái nhà nằm khuất sau rặng tre, tôi còn đủ thời gian để về thành phố trước khi trời tối.
Hoàng hôn đến rất bình yên với tôi trên đỉnh đá Voi - một bữa ăn nhẹ với dâu tây và bánh ngọt như tạm quên đi đôi chân đang đau nhức vì đi bộ và leo dốc quá nhiều. Tôi nhìn xuống thung lũng phía xa, tự dưng thấy yêu quá cái nơi có mặt hồ yên ả và bầy trâu bò đang được ai đó tất tả lùa về chuồng.

Rồi cũng phải trở về với việc lên đường. Tôi đứng mãi bên đường cứ tưởng như hàng thế kỷ đã trôi qua, chẳng có một chiếc xe nào đi qua nói gì đến được đi nhờ. Mấy cô bé người M Nông cứ đạp xe vòng quanh đoạn đường tôi đứng, nói với nhau bằng tiếng dân tộc, như thể bàn tán về tôi. Một vài thanh niên da đen, mắt trắng, tóc nhuộm vàng đi qua rú lên cười thích thú. Tôi nhắn tin cho bạn mình: Em đang rèn sự kiên nhẫn anh ạ!
Bình thường ở nhà tôi là đứa thiếu kiên nhẫn, tôi hay cáu và làm những chuyện ngớ ngẩn. Nhưng cứ đi một mình, tôi lại có thể có khả năng làm những việc bất bình thường như việc đứng đợi xe lúc này.

Một chiếc ô tô đang đi từ trên dốc xuống, tôi nhìn thấy ánh đèn pha được nháy liên tục như thể trêu đùa nhưng vẫn liều mình đưa tay ra vẫy. Chiếc xe phanh gấp, lúc này tôi mới nhìn thấy trên xe là 7 người đàn ông. Không có sự lựa chọn, tôi ngỏ ý muốn quá giang về thành phố.
Họ nhường cho tôi một chỗ nhỏ trên xe, người ngồi cạnh tôi thì ôm giúp tôi chiếc balô cho đỡ chật.

Tôi không biết người ta có cho rằng tôi là con bé liều lĩnh không. Nhưng luôn tin chắc mình sẽ về thành phố, trước khi con đường bị màn đêm chiếm lấy. Dẫu chỗ ngồi trên xe không rộng, dẫu những người trong xe trông mặt dữ tợn và quần áo thì toàn bùn đất... Tôi đoán trong bụng, có lẽ họ là công nhân của một công trường nào đó đang trở về nhà, dù sao cũng chỉ là một niềm tin.

Họ hỏi tôi đôi ba câu, rồi quay ra tán chuyện phiếm, vẫn là đề tài muôn thuở về phụ nữ, những câu chuyện bậy bạ tầm phào. Tôi cố hát theo bài hát Nối vòng tay lớn đang được phát trên đài, lờ tịt đi cuộc đối thoại của họ. Thành phố hiện ra trước mặt, phía chân trời hửng lên ánh sáng cuối ngày. Vừa lúc câu chuyện của những người đàn ông khép lại, không ngờ họ nhiệt tình chở tôi đến tận Buôn Akô Đhông. Lại thêm những người tốt không kịp nhớ mặt, hỏi tên...
Ông khách Pháp lúc trưa gặp ở Lak thấy tôi, giơ tay lên vẫy tay chào như thể quen biết lắm. Bất giác tôi mỉm cười.
Trời trưa kịp tối, tôi có đủ thời gian để lượn một vòng quanh buôn, ngồi nói chuyện với bà bán hàng lưu niệm trên căn nhà dài Ê đê.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/506342619_n_1331267994.jpg

chipchina

16-04-2012, 11:38

Nhớ một ly cà phê ở ngã sáu Ban Mê, tôi đi bộ ra phố, đôi chân như nặng thêm. Trong túi lúc này còn vẻn vẹn 6 nghìn đồng, tôi lẩm nhẩm: vừa đủ tiền uống nước, rồi tung tăng đi tiếp. Tôi không mang theo nhiều tiền mặt, chỉ cầm theo mấy cái thẻ ATM để rút tiền mặt hàng ngày, đó là một cách hạn chế chi tiêu, nhưng nhiều khi cũng đẩy tôi vào tình huống trái khoáy như lúc này.
Nếu cà phê không còn giá 6 nghìn? Tôi vẫn bước vào quán cà phê vỉa hè, lòng hồi hộp như chơi giải ô chữ. Thứ 6 ngày 13, thật may mắn là cà phê đen có giá 6 nghìn.
Rút được tiền, ăn tối xong tôi trở về buôn. Nhìn đồng hồ, 8h tối, tất cả các ngôi nhà dài đều cài cửa im lìm. Đâu đó vang lên tiếng chó sủa váng óc, một cậu choai choai hỏi tôi dăm câu, rồi thủng thẳng bảo: Tối đến là bà con đi ra phố chơi hết rồi, không ai ở nhà đâu.
Văn minh văn meo, âu cũng là cái liễn.

Khi đang viết những dòng này, tôi đang mở cửa và ôm Netbook ngồi trên ban công, bên cạnh là ly cà phê sữa đá. Tôi có thể ngắm nhìn bầu trời Ban Mê đầy sao, để gió lùa vào tóc. Sáng mai, tôi sẽ dậy thật sớm, tôi sẽ đi dọc con suối cuối buôn làng, để nghe kể về câu chuyện nguồn nước chung của mảnh đất Tây Nguyên.

Bất giác lúc này, tôi nghĩ đến câu thơ mình nhặt nhạnh trên mạng:
"Tây Nguyên nắng gió
Tây Nguyên bụi đỏ
Tây Nguyên đi mãi mà vẫn còn đường..."
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/113708940_n_1331267945.jpg

chipchina

16-04-2012, 11:39

https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/247004968_n_1331268084.jpg
Tôi lại về với Pleiku
Với mùa khô mịt mù bụi đỏ
Những nẻo đường bốn mùa lộng gió
Núi đồi trập trùng
như câu hát trầm bổng ngân nga
...
Mấy tháng qua tôi vẫn treo câu thơ này trên Gmail cá nhân như một lời hẹn, chẳng hiểu sao cái buổi chiều lần đầu tiên đến với phố núi này, tôi lại rủ rỉ với xế của mình: em thích nơi này quá. Có phải vì thích cái cảm giác đi trên những con đường cong như võng, vừa xuống khỏi dốc lại bắt đầu hối hả ngược gió để leo lên một con dốc khác. Hay là phải lòng cái gió quần quần như đẩy lùi xe về phía ngược dòng. Chỉ có những mùa khô thôi, gió mới nhiều như thế. Chả vậy mà người ta tháo hết yếm để đi cho nhanh, hồi đầu tôi cứ tưởng họ hay đi rẫy, đi rừng, nên tháo yếm cho khỏi ngã. Hóa ra chỉ vì gió, chờ mùa mưa về, yếm xe mới được lắp đủ đầy.

Vượt đèo Buôn Hồ trong làn sương mờ mịt, khẽ thót tim khi thấy một người bạn độc hành đeo khăn rằn đang vượt lên trước mũi xe, rồi lại thảnh thơi đi giữa những rừng cao su trơ lá ngay sát 2 bên đường, tôi về với Pleiku.
Vẫn còn đó cảm giác bàn tay run lạnh vì đi vội vã không mang cho mình một đôi găng tay, cảm giác mắt kính sương mờ ướt nhẹp, cảm giác ngất ngây khi đứng lại nghỉ chân, uống một ly cà phê sóng sánh.

Nếu Krông Nô làm tôi nhớ đến những ngôi nhà dài của người M' nông nằm lẫn trong những vườn cà phê hoa trắng, thì Buôn Hồ lại làm tôi nhớ tới những đứa bé chạy tung tăng trong vườn hồ tiêu xanh cao. Tất cả những con đường tôi đã qua, đều có gì đó rất riêng.
Không có những phiên chợ đầy sắc màu của xứ Bắc, Tây Nguyên chỉ khép mình trong nhịp thở của cuộc sống giản đơn, sáng lên rừng lên rẫy, chiều tất tả trở về trong ánh hoàng hôn, để lại quây quần ngồi bên nhau trước thềm của ngôi nhà sàn, kể cho nhau nghe chuyện đẻ đất đẻ nước.

Với những nơi đã đến trong hành trình một năm trước, tôi không quay trở lại. Chỉ thoáng bồi hồi khi nhìn thấy cái biển Quốc lộ 14C - 60km mà lần trước mình đã từng chọn. Vẫn những rừng cao su nghiêm trang dưới trời xanh, hay chăng chỉ còn vài ba chiếc lá còn sót lại trên thân cây bàng bạc. Tôi đã đi qua 2 mùa khô của Tây Nguyên...

chipchina

16-04-2012, 11:42

Tìm mãi rồi cũng đến được làng văn hóa Plei ốp, hỏi mãi người dân trong thành phố thì cũng có người đồng ý dẫn đường. Làng nghèo quá, nên dân bỏ đi tứ xứ hết, chỉ còn lại vài ba người già và trẻ nhỏ đang dắt díu nhau trong trưa nắng. Nếp nhà Rông đầu làng sàn để lâu đã mục, cánh cửa nhà khép chặt bằng chiếc khóa Việt tiệp. Trên cây nêu dựng trước, vải xanh đỏ đã bạc màu.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/044148227_n_1331268125.jpg
Lũ trẻ con thấy người lạ trốn biệt sau những gốc cây to, chúng nhất định không lấy bánh kẹo tôi cho, cứ vừa chạy vừa nói bằng tiếng bản địa.
Những ngôi nhà sàn Giarai nghèo nàn, chân xếp toàn củi khô xen lẫn giữa những ngôi nhà vôi vữa mới cất. Có lẽ những ngôi nhà mới là của những người đi làm ăn xa.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/_30559476_n_1331268364.jpg
Tôi cứ đi hết các con đường đất để vào làng, rồi lặng đi khi bắt gặp những tượng gỗ đầy sắc thái xung quanh khu nhà mồ. Tôi vẫn nhớ thầy giáo tôi đã nói rằng: nhà mồ Giarai là đẹp nhất. Tôi cũng không biết nói thế nào là đẹp, chỉ là cảm giác run rẩy khi đi trên lớp lá khô xào xạc của từng ngôi mộ. Tôi đứng giữa hoang tàn, nghe hàng chục tượng gỗ âm dương kể chuyện, chuyện cuộc đời và cái chết...
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/8_5639089_n_1331268182.jpg
Sau những khoảnh khắc chậm chạp, tôi lại trở về guồng của chuyến đi, vội vã gửi trả xe về Ban Mê, vội vã đuổi theo chiếc xe Bus nèn chặt người để lên Kontum, vì tôi sợ, nếu mình chậm lại, dù một chút thôi, tôi sẽ bỏ lỡ một hoàng hôn bên sông Đak Bla,cũng như bỏ lỡ một buổi chiều được đi bộ trên chiếc cầu treo Konklor nối liền hai bờ sông.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/128990743_n_1331268210.jpg
Tôi đã nghe kể rằng, vùng đất ven sông Đăk Bla xưa là rừng thiêng nước độc, theo tiếng Bana, Đăk có nghĩa là nước, Bla có nghĩa là cọp. Vài chục năm trước, khi người ta chưa bắc cầu Konklor để nối làng với phố, vùng núi này chỉ toàn cọp dữ, nhưng lại sống thuận hòa với người Bana. Người Bana chia nguồn nước với cọp, chia núi rừng với cọp, và cùng chung vui trong lễ hội nước đầu năm. Dĩ nhiên tất cả chỉ là chuyện cũ, giờ thì con đường và cây cầu, nối bản làng cổ KonKtul với cả thành phố Kontum và quốc lộ 14 rồi, cái chữ cũng đã về làng.

Bóng chiều đổ xuống, người lái xe ôm già chở tôi đi ven sông, về với bản làng cổ nhất Kontum. Dòng sông đẹp, giữ lại trong mình bóng đổ của những nếp nhà Rông ven đó. Cứ hết bản này qua bản khác, tôi chỉ biết định hình nhờ những mái nhà cao vút trong nắng chiều rơi.
Hình ảnh đầu tiên tôi bắt gặp ở làng KonKtul là cậu bé Bana đạp xe hối hả trước ngôi nhà Rông bằng tre cũ.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/320687239_n_1331268237.jpg
Tôi đã bước lên chiếc thang gỗ, rồi chụp ảnh cho bọn trẻ Bana. Những gì tôi giao tiếp, chỉ có những bức ảnh mà thôi. Một chú bé mặt buồn so ngồi chờ mẹ về trên bậu cửa nhà sàn, một ông lão ngậm tẩu thuốc, mắt nhìn về phía dòng sông, một đám trẻ con nuối đuôi nhau làm thành đoàn tàu đi trong ánh chiều chạng vạng... tất cả đều rất đẹp!
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/979424186_n_1331268263.jpg

chipchina

16-04-2012, 11:43

Tôi đã không uổng phí sự vội vã của mình cho ngày về với Kontum, để được đắm mình trong sự thân thiện của người Bana. Một buổi chiều, vứt lại tất cả những xô bồ cận tết, vứt lại hành trang trên bờ, tôi ùa mình xuống dòng nước hiền hòa của con sông Đăk La, cùng tắm với những thiếu nữ Bana đẹp như rừng núi.
Những chiếc thuyền độc mộc trên đường trở về nhà, thấp thoáng phía xa, chỗ tôi tắm, 3 chiếc thuyền cũng đã neo chặt chẽ.
Nếu đã từng được ngắm những cô gái Thái hòa mình trong giai điệu nước của Tây Bắc, bạn cũng như tôi, thèm một lần được đắm mình trong dòng nước Tây Nguyên.
https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/631801906_n_1331268289.jpg

Tôi mặc kệ quần áo đã ướt hết, mặc kệ chiếc máy ảnh vứt lăn lóc trên bờ, cả người lái xe ôm già đang nhìn tôi nghi hoặc. Tôi đã làm được điều mà mình thèm muốn bấy lâu.

Sông vẫn chảy, và vẫn kể cho tôi nghe chuyện về dòng nước, về cuộc đời của họ. Họ khép mình với cuộc đời hiện đại, nhưng lại hòa mình trong dòng chảy thiên nhiên. Một mùa lễ hội sắp đến, cồng chiêng sẽ không còn im ngủ trong góc nhà Rông, cây nêu sẽ dựng lên, con trâu tốt sẽ được chọn, và ảnh lửa sẽ lại bập bùng bên những ché rượu cần ấm nóng, già làng sẽ lại kể những câu chuyện muôn đời không cũ... như lúc này, tất cả vẫn đang rộn rã trong tôi!
...

chipchina

16-04-2012, 11:44

https://ttvnol.vcmedia.vn/images/43/540339207_n_1331268517.jpg

Hòa bình đã trải mình trên mảnh đất Tây Nguyên, những lá cờ đỏ treo cạnh mái nhà Rông như một lời nhắc nhở với buôn làng : máu xương dân tộc ta đã đổ xuống để nuôi dưỡng mảnh đất và tâm hồn này. Hòa bình về, rồi nhiều năm sau đó, cây cầu treo KonKlo được xây dựng trong thời kỳ đất nước đổi mới đã làm vơi đi những bóng thuyền độc mộc mỗi sớm chiều chèo ngang con sông Đắk Bla - con sông huyền thoại có dòng nước chảy về phía Tây. Chẳng hiểu sao tôi lại thích nghĩ về con sông này, dù chiều hôm ấy, tôi phải dứt lòng quay lưng đi, phía sau tôi những ngôi mộ trong khu nhà mồ thấp lè tè, là bóng 2 cậu bé đạp xe vun vút đi trong buổi chiều có ánh hoàng hôn màu tím. Dưới bánh xe là con đường lạo xạo đá, trên đầu là ánh mặt trời lẩn quấn trốn tìm cùng những bóng chít lau...

Thật khó để vứt lại đó một cuối năm bộn bề tổng kết và men say, mà đi như lần này. Cũng thật khó để tự dành cho mình một con đường rộng, tự dưng thấy run run khi nghĩ đến những ngày đi xa, đông đúc và vội vã. Nhưng tôi chẳng ngại ngần mặc chiếc váy ngắn, mặc cho đôi chân chi chít sẹo sau những lần ngã xe, hệt như việc chẳng ngại ngần mà ùa mình xuống dòng nước mát trong một buổi chiều đáng nhớ nhất chuyến đi.

Tôi trở về thành phố Kontum để lại uống một ly cà phê khác, để thấy cái đắng cũng dễ chịu muôn phần. Thành phố nhỏ vẫn đó, vẫn là nhà thờ Gỗ, nơi bọn trẻ trong tu viện ùa ra chơi đùa mỗi buổi chiều, vẫn phố xá nhộn nhịp chen đôi ba sắc màu thâm trầm của những chiếc xà rông.
Có ai đó nói với tôi rằng: Kontum là xứ sở đa thần, đa sắc tộc. Tôi thì chỉ nghĩ rằng Kontum là xứ sở của những sắc màu. Không phải là sắc hoa tết, sắc xanh đỏ của những ô cửa sáng đèn, đó là sắc màu của văn hóa, của nguyên sơ.
Chẳng thể kiếm đâu ra những quán hàng lưu niệm san sát bán toàn đồ tàu ở những bản làng tôi đi qua, chẳng có nhà hàng- khách sạn nào ở bất kể buôn nào tôi đến, chỉ có con người và cuộc đời họ, lầm lụi trong bụi đỏ.

Tôi rời Tây Nguyên trong một ngày nắng đẹp, chiếc ba lô nặng hơn vì có thêm chút quà cho lũ bạn ở nhà, nhưng tâm hồn thì nhẹ bẫng. Tôi đã đi hết những gì còn khuyết trong chuyến đi một năm trước, tôi có thể mỉm cười vì mình vẫn còn đó đôi chân độc hành không chùn bước, và con đường tôi thì rộng thênh thang. Tôi trở về để tìm chính mình trong mùi hương trầm năm mới, nấu một nồi bánh chưng ý nghĩa thân tình, và hơn hết là được ủ mình trong chiếc chăn của mùa đông xứ Bắc.

Tôi sẽ nhớ Tây Nguyên rất nhiều, nhưng cũng dám bỏ lại phía sau những bóng cây chạy ngược chiều gió thổi, những nắng ấm cao nguyên, những con đường đất bazan quấn lấy người hay là bỏ lại con đường lầm bụi của mình để quay về với thủ đô quen.
Chỉ một cái nhắm mắt, tôi đã về Hà Nội, Hà Nội ướt át đón tôi, và mời tôi một ly nước gạo nóng ở đường tàu Trần Phú trước khi trở về nhà.

01/2012

vandat_gl

17-04-2012, 00:37