View Full Version : [Chia sẻ] Giã biệt sông Đà
Tiếp sức Fisher vụ chèo thuyền nhé. Bài này đã gửi từ trước rồi nhưng chia sẻ cùng mọi người như một chỗ lưu lại cảm nhận về Sông Đà. Bạn nào năm nay có đi qua đoạn này thì ủng hộ topic của mình một ít ảnh nhé - chốn xưa giờ nằm dưới nước sâu thẳm rồi:
-----------------------
Xin cùng chia sẻ một chuyến đi khác, chuyến đi dọc sông Đà vừa rồi của TBG, mà chúng tôi gọi là chuyến đi từ biệt sông Đà!!
Sao lại gọi là từ biệt ? xin mời các bạn cùng cảm nhận:
-----------------------
Giã biệt sông Đà.
Trong tâm tưởng của nhiều người dưới xuôi, sông Đà đã xa lắm rồi. Một khúc ngăn ngắn vài chục cây số từ Hòa bình về đến ngã ba Việt trì khá là êm đềm không đủ tạo ấn tượng về một con sông lớn góp cùng sông Hồng để tạo nên đồng bằng Bắc bộ. Một đoạn dài khác , đã từng là khúc sông hùng tráng với ghềnh độc, với thác hiểm như Thác Bờ, nay đã là một đoạn hồ thủy điện Hòa bình êm đềm và lãng mạn, không còn vết tích gì của những khúc oằn mình của dòng sông.
Gần 20 năm trước đây, có dịp tới chơi và xem lại những ảnh chụp Thác bờ, tôi đã bần thần tiếc nuối không được nhìn tận mắt thấy đoạn ghềnh nổi tiếng này, nơi đã dìm không biết bao nhiêu tàu thuyền ngược xuôi sông Đà.
Thế nên, trước những tin tức về việc đóng đập thủy điện Tạ bú, nước sẽ ngập lên tới tận Mường Lay ?" Lai châu cũ trong mùa hè 2010 này, chúng tôi quyết định sẽ làm một chuyến đi ?" giã biệt sông Đà.
Sông Đà, những khúc quanh
Taybacgroup cũng từng có dịp xuôi sông Đà trên từng đoạn khác nhau nhưng phần lớn là bỏ xe máy trên những con thuyền sắt dọc sông. Lần này, chúng tôi quyết định sẽ làm ?o người lái đò trên sông? để cảm nhận và chiến thắng được những cơn sóng hung dữ của dòng sông ghềnh thác nổi tiếng này. Đội thuyền Kayak của TBG cũng đã có dịp vượt qua nhiều ghềnh thác ở cấp độ khá phức tạp và thực hiện những hành trình dài vài ba ngày dọc các con sông, do vậy, việc thực hiện một chuyến đi giã biệt dòng sông thật sự khiến chúng tôi vừa hồi hộp những cũng rất bồi hồi.
Khác với ?o người lái đò sông Đà ?o năm xưa của Nguyễn Tuân, chúng tôi sử dụng những con thuyền kayak bơm hơi và thả từ thượng nguồn trôi về xuôi, có thể nói là đơn giản và an toàn hơn nhiều so với những con thuyền to lớn nặng nề, cồng kềnh, không phải lúc nào cũng dễ dàng điều khiển.
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aeb9nmMuI/AAAAAAAAA78/WN48VW6gkHs/DSC01276.JPG
Nhìn tổng thể, từ khi sông Đà bắt đầu hành trình của nó trên đất Việt, có thể chia thành các đoạn chính sau:
Đoạn đầu, ghềnh thác hiểm trở kinh người, bắt đầu từ khi sông Đà vào Việt Nam cho tới huyện Mường Tè. Đoạn này dài chừng 40 km với những ghềnh thác nổi tiếng đã đi vào văn học như thác Kẻng Mả… Đoạn này thuyền bè vẫn còn xuôi ngược được và cũng có một vài vách đá cao dăm bẩy trăm mét khá là hùng vĩ. Năm ngoái, trên box du lịch cũng đã có nhóm vượt qua đoạn này bằng thuyền máy để tới điểm sông Đà vào đất Việt.
Đoạn thứ hai từ Mường Tè tới Mường Lay với khoảng cách 90 km. Cảnh quan thì bình thường vì không có những vách núi sững người, nhưng với trên 21 con ghềnh thác lớn ở cấp độ 3-4 với độ chênh 1-2 mét nước sẽ là một thách thức không nhỏ với những tay chơi kayak vượt thác ( whitewater kayak ). Ngoài ra, tin tức về những “giếng hút “, nơi những dòng sông ngầm hút nước đầu này và xả nước ở cách đó hàng cây số mới thật sự là mối đe dọa với dân chơi. Những con ghềnh được định danh trên đoạn này gồm có Pa Hà, Kẻnh lò, Kẻng Mắn, Kẻng Hào, Pa mó, Hát Po, Kẻng Mỏ.
Đoạn tiếp theo, từ Mường Lay về đến phà Pá Uôn , nơi con đường 279 cắt qua sông Đà,(một trong những con đường chạy ngang miền Bắc, có điểm đầu là ngay chỗ Bãi cháy – Quảng ninh , điểm cuối là cửa khẩu Tây Trang ở Điện biên) Đoạn này dài tới 100 km, ghềnh thác tuy hung dữ nhưng không đủ lớn để chặn đứng nhưng con thuyền xuôi ngược trên sông. Tuy thế, đoạn này lại có một điểm đặc biệt là nó chạy giữa các khe núi sâu trên 1000 mét nên vô cùng hoành tráng. Chính trong “ người lái đò Sông Đà “, cụ Nguyễn Tuân đã tả đoạn này như những nơi mà nắng không rọi tới mặt sông
Hành trình giã biệt Sông Đà của TBG.
Sau một đêm lắc lư trên xe, 9giờ, xe đã gần tới thị xã Mường Lay, nhưng những con đường lầy lội dang dỡ đã khiến chúng tôi mất tới hơn 2 giờ cho một chặng đường chỉ dăm cây.
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_Pz8JxDGVI/AAAAAAAAAxE/CmUeEHINcDg/DSC01236.JPG
Thuê một xe 1,25 tấn chở đầy ắp thuyền bè đồ đạc
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P0PfzMJjI/AAAAAAAAAxI/R-si8Ypa0Mg/DSC01237.JPG
Gặp một đội Tây già ở KS Lan Anh Mường Lay. Đội này cũng hơi hơi vênh vang một tí khi vòng quanh TB bằng xe Minsk nhưng khi thấy chúng tôi chuẩn bị đi thuyền Kayak dọc sông thì cũng khựng lại... hết vênh.
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P0hkOIIjI/AAAAAAAAAxk/O6TaGXrGmTY/DSC01239.JPG
Cả thị xã Mường Lay tan hoang như sau một trận chiến. Chỉ vài ngày nữa, không còn ai ở đây cả. Người ta đang đẽo gọt để mang đi những viên gạch cuối cùng
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P1bFAq6LI/AAAAAAAAAyc/O_ZTDTTYxMg/IMG_2440.JPG
Có nhiều nơi bộ đội giúp dân chuyển nhà
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P2Eyqm-AI/AAAAAAAAAzA/MYp_pFZ6ofA/IMG_2427.JPG
Giã biệt thị xã Mường Lay, chúng tôi xuống bến Đồi Cao
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P2ZdLcKJI/AAAAAAAAAzc/XPiBh4C0syo/IMG_2439.JPG
Bến Đồi Cao năm nào là một nương ngô xanh mướt, bãi cỏ mượt mà, giờ nham nhở :
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P29nAOCvI/AAAAAAAAAz4/Lzx-J3F16Cc/IMG_2452.JPG
Thủ phạm là những con thuyền vàng
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P3QARLQwI/AAAAAAAAA0U/lhpdpc4ClkE/IMG_2450.JPG
Chuẩn bị setup thuyền bè. Mang theo 5 thuyền Kayak, một chiếc canô máy, bơm căng đống thuyền xong cũng mất cả giờ đồng hồ.
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P3l-RPgPI/AAAAAAAAA0w/yFmGYgNcYL8/IMG_2463.JPG
Đội thuyền đây.
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P4YFfcISI/AAAAAAAAA1M/m8YT6aysXwE/IMG_2469.JPG
Trời bỗng sầm xuống, gió thổi cát bay mù mịt, cơn giông bất chợt kéo tới ầm ầm.
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P4s12eZTI/AAAAAAAAA1o/Z6sW5Q3mHEs/IMG_2473.JPG
Bà chủ nhà nổi chạy ra thất thanh
Không xuôi được đâu các chú ơi i i i i ! Gió mạnh lắm Thác lớn lật thuyền đới ới ới ... !
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P5KN1g87I/AAAAAAAAA2E/V1zDltUMyTY/IMG_2478.JPG
Đoạn thứ tư từ Pá uôn về tới đầu hồ thủy điện Hòa bình dài khoảng hơn 120 km. Chỗ này sông đã rộng ra rồi, tuy còn có một vài ghềnh thác rộng nhưng không siết lắm và cảnh quan thì cũng đã xoai xoải, chỉ còn phần nhiều là những dãy đồi cao vài trăm mét chạy dọc sông, chính giữa đoạn này là công trình thủy điên Sơn La, bậc 2 của thủy điện sông Đà, nơi mà năm nay đập sẽ được đóng, biến một phần năng lượng lớn lao của dòng sông thành điện năng, cho nào là điều hòa, nào là tủ lạnh, nào là bình nước nóng hay những nhà máy công xưởng dưới xuôi.
Từ đây, dòng sông chạy dài tới 120 km nữa như đang chuyển hóa dần thành con hồ thủy điện lớn nhất Việt Nam, tới tận đập thủy điện Hòa bình. Một tập quán sống mới cũng đã hình thành trong vài ba chục năm qua, thay thế hoàn toàn cho tập quán sông nước từ ngàn đời nay. Ở đây, những con ghềnh con thác nổi danh của sông Đà như Thác Bờ, Hót gió, Mường Hoa, nay im lìm và lặng lẽ dưới độ sâu tới cả trăm mét nước.
Qua hết thủy điện Hòa bình, sông Đà, tuy còn một lần nữa uốn quanh dãy núi Ba vì cao chất ngất trên 1200 m, nhưng đã là con sông của đồng bằng lắm rồi. Sông rộng mênh mang với những bãi phù sa tít tắp, chảy thêm 60 km nữa cho đến khi trầm mình hẳn vào dòng sông Hồng, trở thành con sông kiến tạo nên đồng bằng Bắc bộ.
Sự phân chia nói trên, cũng chỉ tương đối theo một góc nhìn thôi. Một phần dựa trên những cảnh quan dọc theo sông, phần khác dựa trên mức độ ghềnh thác để xây dựng hành trình chèo thuyền kayak của Taybacgroup. Cũng vì lý do đóng đập nên chúng tôi quyết định sẽ chinh phục đoạn mà lần này, chắc là lần cuối cùng, bởi chỉ hết mùa mưa năm nay, đoạn này sẽ ngập sâu dưới một mức nước vài chục mét. Đó là đoạn từ Mường Lay xuôi xuống Pá Uôn. Nếu nhìn dòng sông như một tổng thể, thì có thể nói đoạn này chính là đoạn đặc trưng nhất của sông Đà, nó vừa có thác có ghềnh, có những vách núi vòi vọi, nhưng nó vẫn giữ được mạch chảy xuyên suốt từ đầu, với những chuyến thuyền xuôi ngược. Đoạn đầu từ trên xuôi xuống Mường Lay, không có thuyền chạy xuyên suốt được, nên chúng tôi không coi là một đoạn liền mạch của Sông Đà, chỉ là nơi chơi các môn thuyền kayak vượt thác ở cấp độ cao, cũng sẽ là nơi Taybacgroup thử sức trước khi thủy điện bậc trên CEng được xây dựng.
Sau một đêm lắc lư trên chiếc xe Hải vân ( ngày một chuyến ), vòng vèo trên những triền đèo của đường 6, con đường huyết mạch Tây bắc, tới sáng cả nhóm đã tới được gần Mường Lay, ấy vậy mà chỉ mươi cây số cuối cùng, đã xơi mất của chúng tôi tới hơn 2 tiếng đồng hồ. Bà con đang khẩn trương di dời nhà cửa, đồ đạc từ các bản nằm phía dưới, khu Mường Lay cũ lên đây. Các khu tái định cư nằm dọc con đườngnày đang tiếp tục được hoàn thiện, khiến cho đường sá lầy lội kinh hồn, từng đoàn xe nối đuôi nhau nhích từng bánh, nhiều xe chở đầy ắp cột kèo, mái tôn nhà cũ, đồ đạc lợn gà, có những xe lại chở đến cả một trung đội lính về bản hỗ trợ dân di dời khiến quang cảnh như một ngày hội. Những ngày này, toàn tuyến di dời dọc Sông Đà đang vào tiết khẩn trương để kịp đóng đập mưa mưa năm nay, nên trên này rộn ràng lắm.
Người lái đò trên sông.
Lịch kịch di chuyển đống đồ đạc thuyền bè chất ngất, đầy ắp một xe tải 1.25 tấn xuống đến bến Đồi Cao, bơm căng đầy đủ các chiếc thuyền, cũng đã tới hơn 2 giờ. Theo hành trình, chúng tôi chỉ xuôi xuống chừng 15 km và dừng nghỉ ở bản Huổi Mức, ngay sát dòng Nậm Mức. Tuy thế, ngay khi bơm căng xong con thuyền cuối cùng, xếp sắp đồ đạc gọn gàng chuẩn bị khởi hành, phía Tây và phía Bắc, từng đám mây đen kịt bỗng ở đâu dồn về, tiếng sấm ì ầm xa xa đầy đe dọa, một vài con chớp rạch nhẹ trên đường chân trời càng làm nặng thêm mối lo. Trên nhà nổi dưới mé sông, hai mẹ con chủ nhà chạy vội ra, lạc cả giọng trong tiếng gió bắt đầu giật:
“ không xuôi được đâu các chú ơi! Gió giật nguy hiểm lắm! dưới kia ghềnh thác nhiều thuyền lật như chơi”
….
Thời tiết năm nay lạ lắm các chú ạ, đầu mùa đã mấy cơn bão lớn, gió giật, mưa to. Mọi khi giờ này sông còn hiền, gió còn lặng. Gió mạnh cuốn phăng cả con thuyền sắt trước nhà lên bãi đó. Còn thuyền của các chú, cứ như gió hôm kia thì chả biết cuốn tận đâu!
Cơn gió giật đầu mùa và lời cảnh báo của bà chủ khiến chúng tôi phải lưu lại một đêm trên căn nhà nổi. Nhưng cũng vì thế, chúng tôi lại có dịp chuyện trò với “người lái đò trên sông”.
Khác với nhân vật xưa của Nguyễn Tuân, T. bác lái đò già quê gốc tận dưới Trung Hà, cứ men lần ngược sông mà lên, đến được vùng ngã ba sông Đà, Nậm Tè này rồi dừng lại, định cư vài mươi năm nay. Mặc cho dòng sông cuồn cuộn chảy, cuốn theo những gốc cây gộc gạc quăng bên này, quật bên kia vách đá ngay trước cửa nhà, mặc cho gió rít qua những khe núi, mặc cho mưa táp như bay mái nhà, bác lái đò vẫn trầm tĩnh ôn lại chuyện dòng sông, chuyện buồn, chuyện vui dễ đến 30 năm có lẻ.
Cỡ những năm 20 tuổi, lão đã từng đi gỗ xuôi sông Đà, thuở đó, đi gỗ là thứ nghề mình đồng da sắt, gan lì cóc tía. Đêm hôm khuya khoắt, sáng sớm tinh mơ, trời lạnh như cắt là lúc dân đi gỗ bắt đầu hoạt động. Bè gỗ đóng cả dàn, nhưng trôi qua các điểm gác của kiểm lâm là phải lấy đá dìm cho trôi là là dưới mặt nước mới mong thóat qua, dân đi gỗ mình trầm dưới nước theo bè gỗ của mình, lạnh thấu xương mà vẫn chớ kể. Rồi bè gỗ trôi qua những thác những ghềnh mà nghe thấy tên đã lạnh sống lưng, nhưng vẫn phải bám theo, vì chỉ xuôi qua ghềnh mà không có chủ là khắc có người vớt gỗ trôi lấy hết gỗ của mình. Có những con ghềnh có vài cửa vào, nhưng chỉ có một cửa sinh, còn lại là cửa tử. Vào cửa sinh, phải may và khéo thì mới thóat ra bên kia nguyên vẹn cả người lẫn của. Bằng không, sang bên kia bè gỗ vỡ tan tác, thuyền cũng đắm như chơi. Còn trong dòng nước cuồn cuộn kia, chỉ lỡ nhịp chèo, sai nhịp chống, thuyền lao vào cửa tử, cầm chắc là tan xác thuyền. Bởi trong đó, là những vũng xoáy dữ dội, là những hom đá nhọn hoắt, thuyền vào chỉ còn như một trò chơi trẻ con của thiên nhiên.
Nghề đi gỗ đã đúc nên một lão quái sông Đà, thuộc từng ghềnh, hiểu từng con sóng. Mà cái ghềnh sông cứ mỗi mùa nó lại khác vì mức nước khác nhau, ghềnh cũng dữ dằn khác hẳn.
Sau đận đi gỗ, lão cũng đã từng làm đủ nghề trên sông, từ những nghề hiền hiền như chạy đò xuôi chở khách kiếm bạc lẻ, đến những nghề dữ dằn như đãi vàng dọc theo dòng sông. Nhà lão cũng như là một công xưởng nhỏ nhưng làm đủ mọi thứ cơ khí, từ việc vặt cho đến đóng cả một con tàu sắt. Nhưng rồi nghề nào thì cũng nhọc nhằn vất vả và khắc nghiệt như nhau, chỉ có tình yêu với con sóng bạc, con ghềnh hiểm là vẫn giữ lão và bầu đoàn thê tử cứ mỗi năm lại dài thêm một khúc, ở lại với khúc sông dữ dằn này
“Cái thuyền sắt này của tớ đóng hết ngót ba chục, thêm cái máy công nông dăm triệu vào là tớ chạy phe phé, tuyền chở khách du lịch đấy” – lão khoe- “mà cái hay là thuyền sắt trên sông nó không ăn tiền như xe ô tô – làm mỗi lần thôi rồi cứ thế là chạy, năm sau thuyền nó vẫn thế, máy vẫn ngọt chứ không như cái anh ô tô, chạy trên đường ăn lốp, hỏng máy, xuống gầm nhanh lắm”.
Lão cũng chả lắm xúc động như nhưng gia đình tái định cư trên đất, di dân, dời nhà là dời khỏi nơi chôn nhau cắt rốn, là một cuộc sống hoàn toàn khác. Nước lên, nhà của lão nổi lên theo, ghềnh thác chìm đi lão lại càng dễ thuyền bè. Thế nên, dẫu có đất được cấp trên đồi kia, lão vẫn để trống hoác mà bám lấy cái nhà nổi, có cái sân cũng nổi thênh thang làm từ cái tàu xúc vàng…
Mai đây, sông Đà chẳng còn ghềnh thác nữa, sẽ là một con hồ mênh mông, chắc gọi là hồ Đà, vậy liệu còn “ người lái đò sông Đà” mang trong mình những tính cách mạnh mẽ của ghềnh thác Đà giang nữa không? Xin giã biệt người, lão lái đò sông Đà.
…Trăng trên sông Đà mùa nước sớm lặng lẽ. Những mảnh trăng tung tóe khi mỗi con sóng lớn đập ào vào vách núi đối diện. Chênh chếch, trên những lưng chừng trời, sao lập lòe lẫn với ánh đèn cũng lập lòe, dưới khe nhìn lên, không biết đâu là trời, đâu là núi, đâu là sao, đâu là đèn... đêm trăng sông Đà nhẹ nhàng trôi qua, chỉ còn ngoài kia, vẫn bập bềnh những con thuyền kayak, chờ đến sáng để lao mình thử sức ghềnh thác.
Cơn mưa bất chợt kết thúc khi trời đã ngả chiều muộn. Không kịp để trôi 15 cây số tới điểm nghỉ dự kiến tiếp theo là bản Nậm Mạ, chúng tôi quyết định ngủ đêm đầu tiên trên nhà nổi giữa sông
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P6UMkPPTI/AAAAAAAAA2g/IwZIyQIetsw/IMG_2483.JPG
Đối diện bên kia sông là mỏm đá, nơi vua Thái Đèo Văn Long đặt dinh thự xưa.
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P7LxpAzuI/AAAAAAAAA28/juGbptJBlDo/IMG_2486.JPG
Ngay trước mắt là nơi 3 dòng nước gặp nhau: Nậm Tè ( Sông Đà ), Nậm Na, Nậm Lay. ba dòng nước cuộn lại thành những xoáy nước tít mù.
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P8XFx3JnI/AAAAAAAAA3Y/sWegLTZw1Ds/IMG_2500.JPG
Bữa ăn đầu tiên với mắm tép và canh trứng
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P9SfuWqMI/AAAAAAAAA30/WrQ2VOhxcB4/s512/IMG_2496.JPG
và chuyện phiếm chờ trăng lên. Trăng Sông Đà lên muộn, sáng rỡ
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_P9hwftwvI/AAAAAAAAA4Q/wl7Vu4S1xWc/IMG_2493.JPG
Đi để cảm nhận truyện 'người lái đò sông Đà' nè. Vẫn đang chờ nội dung chinh phục sông của mấy anh
halo_halo
19-12-2011, 14:27
Sông Đà nhìn còn hoang sơ quá, thấy nước sông chảy có vẻ phù hợp cho mấy bạn thích chèo xuống vượt thác ấy ^^
Đội thuyền kayak
Tang tảng sáng. Những cơn mưa đầu mùa đến sớm đã làm cho dòng sông không còn vẻ hiền hòa lãnh đạm của con nước mùa đông, con nước trong và sẫm màu làm nên cái tên cho dòng sông – Sông Đà nghĩa là dòng sông đen. Giờ đây, màu xanh sẫm huyền bí ấy đã đượm màu phù sa, màu của mùa mưa, và cũng giờ đây, dòng nước cuộn chảy kia đã có ngầm ý đe dọa.
Đội thuyền của TBG chinh phục cơn sóng dữ Đà giang lần này có 5 thuyền kayak, và cũng như những hành trình dài ngày dọc sông, thêm một cano chở đồ và kéo thuyền khi cần thiết. 5 tay chèo đều là những gã gạo cội, từ bác Vndrake, người đã đem lại cảm hứng thuyền bè cho TBG, cho đến chú Bình từ SG, tay chuyên chơi các dòng sông dữ cấp 3-4 như ở Madagui. Lại có cả Tú, một cô giáo trường luật bám theo, cô này cao hơn mét 7, lòng thòng như cái sào. Đặc biệt, 2 tay chèo nhỏ tuổi trong đội TBG2 cũng tham gia chuyến đi này, Balo và Đức, 11 tuổi. Dù rằng trẻ con lắm, đang chèo thuyền lại thích lên bãi nghịch cát, rồi đang mưa ầm ầm đòi đi chèo thuyền... nhưng dẫu sao, cũng là những trải nghiệm thú vị đầu đời mà không dễ em bé nào cũng có được.
Trong chuyến đi này, dù rằng dự trù cấp độ sông cũng không quá dữ, chắc đến cấp 2++ đến 3, so với cấp 3++ đến 4 ở sông Madagui, nhưng lại có những bất trắc khác chưa lường hết, nên đồ bảo vệ của đội thuyền cũng khá cẩn thận. Áo phao là đương nhiên, mũ bảo hiểm phòng khi rơi xuống nước, dòng nước cuộn vào đá có thể gây nguy hiểm. Ngòai ra, đồ đạc cũng phải gói ghém kỹ càng với các túi chống nước 60-80 lit, phòng khi mưa gió, lật thuyền, vẫn chống nước tốt.
Ngay khúc quanh đầu tiên vòng quanh mỏm đồi, nơi có nhà của Đèo Văn Long, vua Thái xưa, sóng dữ đã cuồn cuộn. Nơi đây 3 dòng nước gặp nhau: từ phía Tây chảy về là dòng Nậm Tè (Sông Đà), từ Bắc trôi xuống là dòng Nậm Na, từ Nam ngược lên là dòng Nậm Lay. Ba dòng nước mùa mưa cuộn với nhau tại một điểm, tạo nên những dòng xoáy tít mù. Thuyền trôi vào những cơn xoáy lớn kiểu này có thể cứ xoay tròn bên trong mà không thóat ra được. Chưa kể, khi những xoáy này dồn nước xuống đáy sâu, gặp phải một cái mô đá bất thình lình, nước dồi ngược lại tạo thành một bóng nước dâng cao có khi tới cả mét. Gặp lúc đó, không vững tay chèo là lật thuyền như chơi. Ngồi trên thuyền kayak, gần như sát mặt nước, nhìn những con xoáy lừ lừ ngay bên cạnh mình, thi thỏang nước dội nghe bủm một cái, kể cũng khá là rợn mình.
Còn may chán là những dòng xoáy này nó không ở yên một chỗ mà di chuyển liên tục nên chỉ cần lựa lựa lúc nó chuyển hướng, bạn phải chèo cật lực theo hướng thóat của nó mới ra khỏi cái bẫy nước này.
Vừa thóat khỏi vùng xóay của ba con nước gặp nhau, sóng dữ đã bị ngay mấy rìa đá trước mặt chặn lại. Con sóng xoay tít thoắt cái giật ngay thành con sóng ngang dội thẳng vào triền đá rồi bật ngược lại. Gặp con sóng lắc ngang này thì chỉ có nước xoay thuyền thật nhanh, lao thẳng mũi vào con sóng mới thóat khỏi cơ lật thuyền. Con sóng ngang cao tới cả mét, chồm thẳng vào mạn thuyền, đến thuyền sắt to cũng còn nguy.
“Bám chặt thuyền, bỏ máy, không cần lái”
bác Lê Anh gào lên. Hùng SG đang lái cano, chợt thót tim khi con sóng dội cao tới hơn mét, nhấc bổng cái cano bơm hơi lên rồi hạ xuống mặt sông đánh cái rầm. Hú vía, suýt lật, Cano mà lật thì cũng rách việc, vì nó to, nặng, thêm cái máy và bình xăng khoảng hơn 80 kg, nên nếu lật chịu không thể lật lại trên sông - chỉ có mặc cho nó trôi vào bờ cát thì bơi theo rồi vớt lại thôi, khác với kayak, chuyện lật là bình thường, chỉ cần chờ trôi qua bờ sóng dữ là tự mình lật lại thuyền được.
Trên cao vòi vọi, cầu Hang Tôm mới đang được xây dựng, những nhịp dang dở còn đang cố vươn tới gần nhau,trên ở độ cao 70 mét. Cây cầu này sẽ được ghi nhận là một trong hai cây cầu cao nhất Việt nam. Cây cầu thứ hai, sẽ đón chúng tôi ở điểm kết thúc hành trình này, cầu Pá uôn. Dưới hạ lưu chừng 1 km, cầu Hang tôm cũ ìm lìm, cổ kính, đầu cầu, vẫn hai cây cổ thụ to lớn mọc ngang lưng núi, như một nét chấm phá trên những đường cong chắc khỏe. Đã có nhiều lần đi qua cây cầu này, cả trên cầu lẫn dưới cầu, nhưng chưa lần nào có cảm giác bồi hồi như lần này. Nhớ lần đầu qua đây, từ năm 1996, sau một hành trình dằng dẵng vòng quanh Tây bắc, chúng tôi đã sững người trước một cây cầu duyên dáng soi bóng bên dòng nước xanh ngắt, là một nét quyến rũ của Tây bắc. Rồi đến lần xuôi thuyền dưới sông, nhìn từ mặt nước lên, cây cầu hùng vĩ vạch một nét ngang trên nền trời xanh biếc, nối hai khe núi sâu thẳm ngót ngàn mét bên bờ sông Đà ở độ cao tới gần 40 mét. Hang Tôm xây từ đầu những năm 70, có cái tên thật lạ. Nhiều công trình trên toàn quốc đã đặt tên có nguồn gốc địa phương, nhưng ít thấy công trình nào lại đặt tên bằng một cái lý lẽ rất đơn giản như ở đây: có nhiều hang tôm. Hang Tôm bằng tuổi khá nhiều thành viên của TBG nhưng giờ đây, cây cầu trầm mặc bên bóng dòng sông, ung dung tự tại trong năm cuối cùng của cuộc đời mình!
Giã biệt Hang Tôm, chỉ mong là cây cầu không bị phá dỡ, để dẫu có trầm mình dưới mặt hồ mênh mông, chúng ta vẫn còn cơ hội để thăm lại nó, với một phương tiện hoàn toàn khác, đó là những bình khí lặn!
Từ Hang Tôm xuôi xuống là những vách núi dựng đứng. Dòng sông Đà tới đây xẻ đôi cao nguyên trên ngàn mét. Hữu ngạn là cao nguyên Sìn Hồ với độ cao trên 1500 mét, tả ngạn là vùng Tủa chùa, cũng cao tới 1200 mét. Thế nên dòng sông kẻ thành một khe sâu hoắm giữa vùng cao nguyên chất ngất núi này. Đã từng nghiên cứu kỹ nhiều dòng sông để vạch tuyến chèo Kayak, có thể nói, đây chính là một khúc sông kỳ vĩ nhất Việt Nam với những vách núi hùng vĩ và hoang sơ. Có những đoạn, những con sóng dữ từ ngàn năm qua đã bào mòn vách núi sâu hoắm thành một vách ngược, treo lơ lửng ở trên là những nhũ đá, những gốc cây mọc ngược xuống dưới, trông vô cùng quái dị. Sánh với nó, có lẽ chỉ có khúc sông Nho Quế ở Mã Pì Lèng bên Hà giang, nhưng khúc đó chỉ dài có vài cây số chứ không tới hàng chục cây như đoạn này. Cũng còn một con sông khác, nhưng đó là chuyện của chuyến đi sau!
Trên cao, vách tiếp vách. Dưới sông, ghềnh tiếp ghềnh. Tuy không quá dữ nhưng vượt những con ghềnh trong khe núi sâu thẳm cũng khá nhiều cảm xúc. Chen giữa những ghềnh đá thường là những bãi cát nhỏ hoặc những bãi đá cuội tròn xoe. Bao nhiêu năm nay, nước đã quăng quật những hòn đá này, rồi mài nó thành những hòn đá tròn xoe nhẵn thín. Trên những bãi cát dọc bờ sông, uể oải vẫn dăm chú bò nằm phơi nắng, không hề biết rằng, cái bãi cát mịn màng kia chẳng mấy chốc sẽ nằm sâu nơi đáy nước.
Ngay sau bãi sông mượt mà nhỏ nhắn, nơi dòng Nậm Mức nhập vào sông Đà, là một con ghềnh có tên là Nghé Con. Con ghềnh này được coi là dữ dằn nhất trong đoạn sông này. Từ xa, nghe tiếng nước réo vo vo, nhìn những lọn sóng nhấp nhô trắng xóa đã biết ngay là một con ghềnh hiểm. Thuyền bè tới đây đều phải hết sức cẩn thận. Dòng nước xóay thẳng vào vách đá, chồm qua những ghềnh đá ngầm rồi dội trở lại tạo nên những lạch nước sóng trùm lên hết thuyền. Thuyền kayak bơm hơi khá ổn định ngang, thuyền như một chiếc lá tre, khi sóng dềnh lên thì nó trượt trên bề mặt sóng, nên khá là khó bị lật. Đôi lúc chèo trên biển, sóng vào ướt hết thuyền, chúng tôi có muốn lật thuyền để nước ra cũng khá là vất. Ấy vậy mà ở khúc ghềnh hiểm hóc này, những lừng sóng ngang bất ngờ dội thẳng vào thân thuyền, lật úp nó dễ như trở bàn tay. Nhưng chính sự hiểm hóc của những con sóng, nơi tạo ra sự lo ngại của “ người lái đò Sông Đà”, nơi cũng từng có con thuyền sắt to không kịp trở tay trước con sóng dữ đã phải thúc thủ mà lật ngược, lại là nơi tạo cảm hứng cho những tay chơi thuyền vượt thác. Cái tên Nghé con cũng được đặt để so sánh con ghềnh như chú nghé mới lớn, luôn ***g lên ghếch sừng đòi đọ sức. Cũng phải nói thật là dù những ghềnh thác này được gọi là kinh hồn, song so với dân chơi thuyền vượt thác thì vẫn còn đơn giản lắm. Nó chỉ ở mức 2+ vì ghềnh thác khá đơn giản, sóng lớn nhưng không có mức chênh 1-2 mét mà chúng tôi đã thử sức ở Madagui, hay ở Ngòi Thia bên Nghĩa Lộ nên phải gọi chuyến này thuộc dòng touring kayak ( du ngoạn ) hơn là dòng whitewater kayak ( vượt thác )
Sáng sớm - khởi động thuyền bè ngay nơi ngã ba sóng nước
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aYPSOcbNI/AAAAAAAAA5M/eXkQ86Lq8go/P5011959.JPG
Hai bác này cứ ca nô chạy phe phé.
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aY8KAQtLI/AAAAAAAAA5o/pH3vAr-67MI/s640/P5010030.JPG
Mặc anh em ngụp lặn với sóng nước kinh hoàng ngay chỗ xóay của ba con nước
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aYBT-XMqI/AAAAAAAAA5I/xlZUgc8AdOw/s512/P5010034.JPG
Qua được đoạn sóng nước, thuyền nào cũng ngập nửa thuyền nước, phải dừng lại đổ ra.
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aZYJ51kEI/AAAAAAAAA6E/WhP0EECGrkU/s640/P5010040.JPG
Ngay vòng sau bãi đá là cầu Hang tôm mới, đang giữ kỷ lục là cầu cao thứ 2 ở VN ( độ cao 70 m )
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aaHqw77FI/AAAAAAAAA6g/fFYGjTK9trA/s640/P5010062.JPG
Những con sóng dưới chân cầu cũng dữ dằn không kém. Sóng cao tới cả mét, đã nhấc bổng cả ca nô lên.
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aaVAvLABI/AAAAAAAAA68/x0l0N0h4pN4/s640/P5010196.JPG
Chỉ cách cầu mới khoảng 1 km về phía hạ lưu là cầu Hang tôm cũ.
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_acj61ALvI/AAAAAAAAA7A/QpAYeZsD6jM/s640/P5010198.JPG
Cây cầu duyên dáng soi bóng bên dòng sông Đà xanh thẫm đã 40 năm nay. Cây cầu có tuổi ngang với tuổi của rất nhiều TBER
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_acn-i3M_I/AAAAAAAAA7c/vA5BtQMYdag/s640/P5010205.JPG
Cây cầu đang trầm mặc những giây phút cuối cùng của mình. Đây là lần đầu tiên nhưng cũng sẽ là lần cuối cùng thuyền kayak chèo dưới chân cầu.
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_adet3vu3I/AAAAAAAAA7g/X1vUdkW5RMM/s512/P5010078.JPG
Đã nhiều lần qua Hang Tôm, nhưng đây là lần cuối cùng còn được nhìn thấy nó. Sang năm, cầu sẽ ngập sâu dưới nước ?
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_aeb9nmMuI/AAAAAAAAA78/WN48VW6gkHs/DSC01276.JPG
Giã biệt Hang Tôm! Giã biệt cây cầu từng là điểm nhấn xinh đẹp trên cung Tây bắc.
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/S_afs-Z3zcI/AAAAAAAAA8w/yFNGmQoXgxk/IMG_2525.JPG
Cảm ơn cụ TBL, lúc nào cũng bồi hồi với chuyến này. Không có nhiều người được chứng kiến sự hối hả của người dân, sự ma mị của cảnh vật mà mình biết chắc rằng chỉ một vài tuần nữa sẽ nằm sâu dưới lòng hồ... cũng không có nhiều người được trải nghiệm đêm nằm tàu vàng với làn mưa phủ trắng dòng sông...
Kéo thuyền ngược sông, vượt qua vượt lại Nghé con vài lần, lật thuyền cũng dăm bận, cả đội Kayak dừng thuyền, ghé vào bờ cát, ngả bếp làm một bữa ăn trưa trên đường
Rốn một lần nữa, vượt lại qua Nghé con, lại ngẫm đến mai đây, Nghé con rồi cũng trẫm mình dưới đáy sâu.
Giã biệt những con ghềnh, những bãi cát mịn màng, những bãi cuội tròn xoe!
Trên hành trình dự kiến của chúng tôi, khoảng 15-20 km lại có một bản làng có thể dừng nghỉ đêm. Nhưng đồ đạc mang theo vẫn phải đầy đủ bao gồm cả lều trại, túi ngủ, bếp núc, nồi niêu xoong chảo và đồ ăn cho mấy ngày. Lý do cũng đơn giản, vì hiện tại, rất nhiều bản làng đang di cư tới điểm tái định cư, nên qua những nơi đó, ngổn ngang cảnh dỡ nhà, không dễ dàng kiếm chỗ trú. Mặt khác, nơi hạ trại thường phải là những nơi gần sát sông để tiện bề bảo quản thuyền bè, nên nếu gặp những bản cao cao, dù chỉ đi bộ 15 phút, cũng khó có thể lên ở nhờ.
Tàu vàng
Rất may mắn là chúng tôi đã không phải sử dụng lều trại. Đêm trước, ngủ nhờ ở nhà nổi của lão lái đò trên sông, đêm hôm nay, chúng tôi lại ghé vào ngủ nhờ ở một tàu đào vàng, đang cắm neo ở ngay gần Nậm Mạ.
Từ năm trước, xuôi sông trên hành trình Tây bắc, chúng tôi đã gặp vô số các tàu đào vàng miệt mài dọc dòng sông. Một chiếc tàu to như một tòa nhà, hì hục ngoạm xuống dòng sông những gàu lớn, xúc lên hàng chục tấn đất đá cát sỏi mỗi giờ. Tàu vàng trông lừng lững trên sông, như một con quái vật phì phò những nhịp thở, hệt như một đoạn trong phim Water World. Mỗi tàu lớn đóng hết hơn tỉ, đang cố gắng ngoạm những nhát cuối cùng vào dòng sông. Những nhát ngoạm từ hàng chục chiếc tàu tên sông đã làm thay đổi hẳn dòng chảy của sông, tạo ra những ghềnh thác mới, xóa hoàn toàn những ghềnh thác cũ mà bạn có thể đọc thấy tên trong tác phẩm của Nguyễn Tuân. Ngay thác Nghé con kể trên cũng là một con thác hoàn toàn mới và tạo ra bởi mấy chiếc tàu vàng gần đó. Trước khi nhà nước đóng đập làm thay đổi dòng sông, thì dân làm vàng cũng đã kịp thay đổi toàn bộ dòng chảy trên con sông này!
Mỗi tàu đào vàng, trúng mạch có thể kiếm vài cây vàng trong một ngày. Càng ngày, vàng càng ít dần đi nhưng bù lại, giá vàng lên nên cũng đủ trang trải chi phí, tay chủ tàu vàng cho biết. Tuy thế cái giá phải trả có thể là không nhỏ. Sự hủy hoại dòng sông là một nhẽ, dẫu cũng chả quan trọng lắm vì dù sao, năm sau thì tất tần tật đã là đáy sông rồi. Cái gay hơn cả là với “ công nghệ “ làm vàng thô sơ của tàu vàng này, đất đá được gầu múc lên, sàng sẩy thành những đống cát nhỏ. Từ đó, vàng được cô lại bằng thủy ngân, dùng đèn khò đúc vàng thành khối, đem về dưới xuôi. Vàng đi, nhưng thủy ngân thì vẫn ở lại, rồi lại đổ hết ra sông ra suối thôi! Thế nên, nguy là ở chỗ ấy!
Những mạch vàng thường nằm ở khúc quanh của dòng sông. Cứ mỗi năm, mưa, lũ, cuốn trôi lớp đất đá trên các triền đồi triền núi, xoáy lại ở góc sông, dồn những mảy vàng cốm vào những chỗ này, do vậy, dễ thấy các tàu vàng nằm ở đây.
Con tàu mà Taybacgroup trọ nhờ đêm nay cũng khá to. Tàu ghép lại từ hai phao nổi bằng sắt dài chừng 20 mét. Khe giữa chính là nơi dàn gầu xúc rộng 1 mét cuộn vòng quanh. Hai bên, phía trên là những sàn nhà cho “ phu vàng “ ngủ đêm, trên mỗi sàn này cũng phải ở được tới mươi người, có đủ tivi, dàn karaoke. Điện chạy từ máy phát công nông ở dưới. Chủ tàu nay đã giải nghệ, vì cũng chả mấy chốc nữa cũng không còn đào bới được gì, mà cũng tận thu vàng vài năm nay rồi, nay, neo tàu một chỗ, kiếm cách thanh lý.
Đêm về, có những khúc sông vẫn rộn vang tiếng gầu xúc, lập lòe ánh điện như ma trơi, đầy quái dị của các tàu vàng.
Dân làm vàng trên sông cũng hiền lành hơn dân làm vàng trong các bãi vàng mà chúng tôi có dịp gặp. Phần vì trên sông đi lại dễ dàng, cũng dễ dàng quản lý, kiểm soát hơn so với những bãi vàng xa tít tắp hang cùng ngõ hẻm. Hơn nữa, vì đầu tư vào tàu vàng cũng lớn tiền nên đa phần đều phải có phép tắc đầy đủ. Phần lớn, họ là những lao động phổ thông bình thường mà ta gặp khắp nơi. Còn chủ tàu, cũng không có vẻ anh chị chợ búa gì cả, giông giống như những chủ tàu khai thác cát trên sông dưới xuôi. Đương nhiên, phần chìm của chuyện làm ăn, mấy ai biết!
Trên con tàu quái dị như một dị vật thời trung cổ, chúng tôi chìm vào giấc ngủ say cho đến tang tảng sáng, chợt thức giấc bởi tiếng mưa gõ quành quạch trên mái tôn. Cơn mưa đầu mùa lại về, quần một trận đã đời trên sông. Tiếng gió ràn rạt, cả đội như co tít thêm trong túi ngủ ấm áp, mặc ngoài kia trời đất vần vũ, mặc mấy chú kayak bồng bềnh chao đảo trong gió mưa, nước ngập hết lòng thuyền.
Nhiều lần, chúng tôi ngược xuôi sông Đà, đã hằn in những hình ảnh của con quái vật tàu vàng, nhưng những quái vật này cũng đang thoi thóp những cơn giãy chết cuối cùng trước dòng nước nuốt mất nó.
Cũng xin giã biệt ngươi, con quái vật của dòng sông!
Vượt qua một cái hang
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGuUhGxOI/AAAAAAAABUc/w1uhm4b_Rfc/s720/DSC01411.JPG
Đội cano gồm 5 người, chở lều trại, đồ ăn thức uống, quần áo
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGrzJuENI/AAAAAAAABUE/yQBrmydYaOs/s640/P5010383.JPG
Nhiều lúc kéo kayak lười biếng
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGt7pOBVI/AAAAAAAABUY/JHdpfwCxM9Q/s640/P5010486.JPG
Sắp qua một cái ghềnh
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGsYrRDsI/AAAAAAAABUI/nv4O2jb4tWU/s640/P5010397.JPG
Thủy quái của dòng sông là đây:
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGs822rBI/AAAAAAAABUM/H-GkTbpsALg/s640/P5010430.JPG
Thường nằm ở những khúc quanh
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGu9yMuzI/AAAAAAAABUk/5Xws07jx7Fg/s640/P5022180.JPG
trông như trong phim " thế giới nước "
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGuuFTa0I/AAAAAAAABUg/71c7aYyMDHk/s640/P5022179.JPG
Những nhát ngoạm khổng lồ làm thay đổi dòng chảy sông Đà
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKHGqgTR5LI/AAAAAAAABT8/FzwqXz972EI/s640/P5010293.JPG
Bên trong tàu vàng, nơi chúng tôi tá túc đêm nay, khe ở giữa là cho hệ thống gầu chạy, rơi gì xuống đó là xuống thẳng sông
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKWE94mXC-I/AAAAAAAABVk/Dw5AlyuaVoQ/s720/DSC01424.JPG
Hệ thống gàu múc có thể múc những tảng đá hàng tấn, làm thay đổi dòng sông
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKWE88NB7GI/AAAAAAAABVc/EadFm0zlHyA/s512/P5020496.JPG
Trang bị thô sơ, máy phát điện công nông, tời chạy máy nổ
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKWE9SaVGoI/AAAAAAAABV8/qEhEMC9C3Jk/s512/P5020502.JPG
Nhưng may chán so với việc ngủ ngoài trời đêm mưa:
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKWE-DDnOnI/AAAAAAAABVo/POO0H6aOVgI/s640/P5020506.JPG
Và tha hồ chén các loại đặc sản Sông Đà với giá chỉ bằng 1/3 so với dưới xuôi.
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKWIy3GZxSI/AAAAAAAABWM/0H7ZQLjTYrY/s640/P5012103.JPG
Cơn mưa kéo dài từ nửa đêm đến tận 9 giờ sáng mới ngơn ngớt. Dòng Nậm mạ đêm qua róc rách hiền hòa, sáng nay cuồn cuộn những củi rều, rác rến. Chỉ một cơn mưa, dòng sông Đà cũng thay đổi hẳn, mặt nước lặng lẽ hiền hòa đem qua nay gầm gừ đầy đe dọa. Thật may là dù đã phòng tình huống ngủ đêm ngòai trời và mang lều đầy đủ, nhưng cái cảnh mưa rầm rập thế kia mà bó gối trong mấy túp lều bé tí thì chả thú vị tẹo nào.
Chuyến này chúng tôi đi cũng có phần may mắn. Hôm trước, lúc hạ thủy, chỉ đi sớm hơn hoặc chậm hơn một chút, thế nào cũng dính mưa trên đường. Mưa miền núi, lại trên sông nữa, to khủng khiếp. Lại còn gió nữa chứ. Gió hút qua những khe sâu, ù ù như cối xay lúa, thổi băng mọi thứ chắn đường. Đêm qua, sợ ghé ngủ tàu vàng phức tạp, suýt thì kiếm bãi cắm trại! Mà mưa gió chả biết thế nào mà lường. Vừa đang nắng đẹp, vắt quanh một cung núi, đã thấy như có cơn mưa sầm xuống đằng xa.
Cũng nhờ cơn mưa mà trên hành trình xuôi xuống, có những con thác đẹp mê hồn. Những con thác nhỏ, chỉ cao vài mét, nước phun thì thầm thành một bức trướng mờ mờ, không che nổi nhưng hòn non bộ rêu phong xanh mướt đằng sau. Rồi những con thác lớn cao tới cả trăm mét, nước rơi vào bạc trắng. Chèo thuyền vào thẳng chân thác, giang tay đón những giọt nước rơi từ trên cao. Cao quá, nước không còn là giọt nữa, xuống gần đến mặt sông, nó đã vỡ vụn ra thành những hạt bụi nước li ti, bay phất phơ trong gió!
Nước lên tới trăm mét, con thác cao vút kia rồi cũng chỉ còn đọng lại như con suối nhỏ chảy xuống. Còn những con thác nhỏ điệu đà cũng sẽ biến mất không còn một dấu tích gì. Xin giã biệt !
Những con thác mượt mà.
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKsMKzNlI3I/AAAAAAAABYM/SmjmwQgnCfc/P5010263.JPG
và hoành tráng
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKsMJDDfbrI/AAAAAAAABYE/JWqhlO_n6fM/DSC01515.JPG
Phất phơ như dải lụa
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKsMHWzQi0I/AAAAAAAABX4/oXrSz44T0Qw/DSC01468.JPG
Mềm mại
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKsMH3P-0yI/AAAAAAAABX8/ZvUe95Vcuq4/DSC01504.JPG
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKsMIkTdheI/AAAAAAAABYA/-B0RWrBvDQM/s512/DSC01511.jpg
mát mẻ
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TKsMJuTGQsI/AAAAAAAABYI/OMFhdaOudDY/P5022166.JPG
Dân cư và di cư
Trên hành trình kayak dọc sông Đà, chúng tôi đã gặp nhiều gương mặt khác nhau, nhất là trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt là chuẩn bị cho một cuộc sống mới.
Từ những hối hả của các chiến sỹ quân đội, công an đang chung sức giúp dân dọn nhà đến những ngập ngừng, tiếc nuối của những người dân ở thị xã Mương Lay cũ. Năm 90, một trận lũ ống lịch sử đã gây bao thương đau cho thị xã này, cuộc sống xáo trộn. Rồi trong 20 năm, thị xã cũng chẳng được ổn định và phát triển, lúc nào trông cũng như một nơi bị lãng quên vì lý do quy hoạch thành lòng hồ. Giờ đây, vùng đất này sang một trang sách mới, mong rằng vài năm nữa, quay lại đây, sẽ là một sức sống mới.
Từ nét mặt điềm tĩnh của “ người lái đò”, chờ “nước lên, thuyền lên”, đến những gồng mình hết tốc lực nhưng rệu rã của những tay thợ tàu vàng, “nước lên, chìm hết”, khác hẳn với bộ đồng phục bảo hộ sáng trong nắng trời của các công nhân cầu đang xây dựng cầu Hang Tôm, cầu Pá Uôn, “nước lên, phải xong”
Xuôi dọc dòng sông, những con thuyền máy cũng tấp nập hơn ngày thường. Dù xuôi dù ngược, thuyền nào cũng đầy ắp đồ đạc chuyển nhà. Cả một đại gia đình là những tâm trạng khác nhau, sự thẫn thờ của những cụ già, nét cương nghị của người đàn ông trụ cột không che hết được những lắng lo, sự tất bật của người phụ nữ phải lo từng cái kim sợi chỉ, nhưng trên tất cả vẫn là những náo nức của bọn trẻ khi được “ du lịch “ tới miền đất mới! Chỉ có đàn trâu là vẫn điềm tĩnh, miệng bỏm bẻm, chân doãng ra đứng trên thuyền, cố cưỡng lại con sóng tròng trành
Từ Mường Lay trôi xuống, đoạn đầu, dân hai bên sông là nhưng người Mông ở vùng đất cao của hai huyền Sìn Hồ, Tủa Chùa. Là người Mông nên họ vẫn ở trên những ngọn núi cao vút cạnh sông. Những lọn váy Mèo vẫn lúc lắc theo theo bước chân cô gái xuống sông đi chợ theo những con đò dọc sông. Những bản làng cao vút này chắc không phải di dời.
Xuống qua Nậm mức, Nậm Mạ, qua những vách núi cao rồi, sông cũng rộng hơn với nhiều bãi cát, vạt ngô, là những hình ảnh quen thuộc của người Thái với phụ nữ có cái “ tằng cẩu “- búi tóc. Những bản làng của người Thái hầu hết bám sát dọc sông nên đang khẩn trương di dời. Có những bản chỉ cần dịch lên cao so với nơi ở cũ thì đã hoàn thành cả. Lấp lóa trên những sườn đồi cao là màu mái nhà mới. Nhưng cũng có những bản ở những cửa suối sát với vách đá không có chỗ nào chuyển đi nên đành di xa tới hàng trăm cây số vào những huyện sâu như Mường Nhé. Kẻ đi người ở tất bật trên chặng hành trình hàng trăm cây số về xuôi. Mai ngày, khúc sông ngàn đời của họ sẽ mãi mãi biến mất,
Những bản làng, thị trấn đang được di dời, trông tan hoang đến nao lòng. Nhưng những thị xã, thị trấn mới thì khá khang trang, bõ công chuyển nhà, chuyển cửa, chuyển mồ mả cha ông, chuyển cả một cuộc đời…
Dòng sông cứ thế đưa đẩy, kéo đoàn thuyền kayak của TBG về xuôi, qua Quỳnh Nhai, tới Pá Uôn. Vượt hành trình ngót trăm cây số bằng thuyền, chúng tôi lại lên bờ, sau một hành trình dài . Ở đây, lại một cây cầu sừng sững nữa đang gần hoàn thiện, cầu Pá Uôn. Như vậy là trong hành trình này, chào chúng tôi là một cây cầu cao thứ hai trên toàn Việt Nam, cầu hang Tôm mới, cao 70 mét, và tiễn chúng tôi lại một cây cầu nữa, cao nhất Việt Nam, là cầu Pá Uôn, cao hơn 100 mét. Cũng là một trải nghiệm đáng nhớ!
Giã biệt Sông Đà, giã biệt những con ghềnh dữ, những hẻm núi cao, những cây cầu duyên dáng, những bãi cát êm đềm, những người lái đò, những bản làng dọc sông, những con tàu đào vàng ngoáo ộp, những dòng thác mượt mà...
Mai đây, có dịp đi lại đoạn này, sẽ là một con hồ mênh mang, xanh biếc. Sẽ vẫn còn vách núi cao ấy, sẽ gặp những người lái đò ấy, cảnh sắc sẽ êm đềm hơn, đẹp lung linh hơn, những cây cầu cao vút hôm nay, mai cũng chỉ cao la là mặt nước, cuộc sống mới lại bắt đầu!
Những khu tái định cư mới, liệu năm nay đã ổn định cuộc sống?
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKe8dHHqdI/AAAAAAAABhI/T1OuOv-BDeg/P4300156.JPG
Thị xã Mường Lay cũ, mang đi tất tật, chả hiểu sao còn sót lại vài thứ?
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKe9IPZi_I/AAAAAAAABhM/497VYvUn7YY/P4301950.JPG
Nhà lão lái đò ở bến sông, nước nổi nhà nổi, chả phải đi đâu
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKe9xCRYNI/AAAAAAAABhQ/J-1DqLzhmL8/DSC01250.JPG
Cầu Hang Tôm mới, nước lên phải xong
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKe-WcBncI/AAAAAAAABhU/pluWLcDj0D4/P5010063.JPG
Cầu Hang tôm cũ, nước lên thì dỡ, thế còn sự tiếc nuối của bao khách lãng du trên cung đường Tây bắc ?
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKe-6Ue9zI/AAAAAAAABhY/tNYLk3GPHpQ/P5010074.JPG
Bến sông Nậm Mức, tấp nập thuyền bè chuyển nhà.
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfAYwzDtI/AAAAAAAABhg/St4-aT8TZLY/P5011995.JPG
Chuyển cả đàn trâu
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKe_8TOR8I/AAAAAAAABhc/ZjYLB2Q83Yo/P5010147.JPG
Bãi cát ven sông, nhà mới liệu có cho mày dũi ?
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfBdm286I/AAAAAAAABhk/kW22v50HdiE/P5010275.JPG
Liệu còn cho con chơi?
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfC9CbhTI/AAAAAAAABho/4r1s49Y8z5o/P5010277.JPG
TBG2. những bước chân cuối cùng trên dẻo cát sông
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfD_ptUTI/AAAAAAAABhs/vCUje041ozQ/P5010279.JPG
TBG 1. Thẫn thờ trước lần cuối cùng?
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfEpTEOyI/AAAAAAAABhw/8fW9PJOnGdI/s512/P5010283.JPG
nho nhỏ như cái vách đá này cũng không bao giờ gặp lại
https://lh6.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfFgjRJoI/AAAAAAAABh0/K68Zlkzex94/P5010338.JPG
Cao cao như vách đá kia, bãi cuội kia, hang động kia, tàu vàng kia, rồi cũng chỉ còn một mẩu vách đá tí tẹo.
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLKfGBbsM0I/AAAAAAAABh4/D9mTYnY8RT4/P5010474.JPG
Người dân tộc trên sông Đà.
Đoạn đầu dễ thấy người Mông, Dao.. sống ở vách núi cao vút
https://lh3.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLae1laW2rI/AAAAAAAABjA/QqM0j98guFM/P5010463.JPG
Nhà này có lẽ không phải di dời !
https://lh4.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLae2FK1-6I/AAAAAAAABjE/izbMEmx1ij8/s512/DSC01420.JPG
Cafe trên sông - dân tộc Kinh
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLae2yKLfUI/AAAAAAAABjI/btkDF46DSy8/DSC01433.JPG
Bản Nậm Mạ không còn dọc sông mà đã dời lên cao hơn, từ đây xuống cũng chủ yếu là người Thái
https://lh5.ggpht.com/_iOzlnbBBOCI/TLae2wrvZTI/AAAAAAAABjM/4UAhfBL6sVI/DSC01446.JPG
Cảm ơn các bạn đã theo dõi hành trình của TBG. Bây giờ thì chặng này đã trở thành một con hồ lớn và đẹp rồi. Chắc cũng sẽ nhiều bạn đi qua các chặng này trên sông với các thuyền du lịch lớn. Nếu bạn nào đi qua thì có thể up một ít ảnh nhé.
Các bác chán phượt cào cào trên núi rồi giờ lại đi thuyền trên nước. bái phục.
Cầu hang tôm giờ là thế này rồi các bác ạ !
https://ne1.upanh.com/b6.s15.d2/a119cee49a81d693e08736cd4348b49e_36844791.img02111 .jpg
https://i299.photobucket.com/albums/mm319/maypinong/CauHangtomtru.jpg
https://i299.photobucket.com/albums/mm319/maypinong/CauHangtomcay.jpg
dochanhv
21-02-2012, 04:27
Cảm ơn các bạn đã theo dõi hành trình của TBG. Bây giờ thì chặng này đã trở thành một con hồ lớn và đẹp rồi. Chắc cũng sẽ nhiều bạn đi qua các chặng này trên sông với các thuyền du lịch lớn. Nếu bạn nào đi qua thì có thể up một ít ảnh nhé.
Em làm biếng. Mời bác qua nhà chơi.
http://khucquanhanh.vn/diendan/showthread.php?322-T%E1%BB%AB-Th%E1%BB%A7-%C4%91%C3%B4-H%C3%A0-n%E1%BB%99i-%C4%91%E1%BA%BFn-c%E1%BB%99t-m%E1%BB%91c-bi%C3%AAn-gi%E1%BB%9Bi-c%E1%BB%B1c-t%C3%A2y-T%E1%BB%95-qu%E1%BB%91c./page5
lambarca
17-03-2014, 23:55
Bây giờ em mới được đọc bài report này, vừa đọc mà vừa xúc động. Cảm ơn bác rất nhiều.
nguoilun
02-04-2014, 15:41
Thank bác, hồi trước học về sông Đà trong văn (người lái đò trên sông Đà) ko biết ra sao nhưng mà giờ mới thấy.
Về Hòa Bình ăn cơm đồ ở nhà gác, uống nước vác, ăn lợn thui, ngày lui tháng tới. Về đây để còn ăn cỗ bày lá chuối.
Còn ngồi bè nứa thả trôi trên sông Đà cảm giác lênh đênh khá thú vị đấy
thuyanh0211
25-10-2014, 00:39
:D hùng vĩ thật
chudutaithe
07-01-2015, 21:30
Ôi đi qua đoạn thác nhìn đẹp quá. Mà nước ở đây do mưa to hay sao mà có đoạn đục có đoạn trong thế kia ạ
Thích nhất con lợn đang nằm chờ để mình chiến thịt kia :)
thanhcongop
24-01-2015, 17:46
Sông Đà nhiều phù xa hay sao mà nước đục ngàu thế kia nhỉ
Nhatcuongmobile
11-06-2015, 14:39
Nét đẹp sông Đà là một công trình dày công sáng tạo của tạo hóa. Nó vừa hùng vĩ vừa nên thơ. Nó đẹp từ dáng dấp đến màu sắc. Cái áng tóc trữ tình của người thiếu nữ ấy là nguồn cảm hứng cho biết bao nhà thơ, nhà văn. Nhớ mãi tác phẩm " người lái đò sông Đà " - Nguyễn Tuân!
Powered by vBulletin® Version 4.1.11 Copyright © 2024 vBulletin Solutions, Inc. All rights reserved.