View Full Version : Nhìn theo con mắt của máy ảnh
Em cũng đã đăng ở diễn đàn khác, xin đăng ở đây hy vọng sẽ giúp ích ít nhiều cho các bác mới bắt đầu "nhảy xuống hố vôi" :D
Tại sao lại là "nhìn theo con mắt của máy ảnh" bởi một điều rất đơn giản là máy ảnh nhìn mọi vật theo cách của chúng, khác với chúng ta:
Máy ảnh có thể nhìn thấy vật chuyển động rất nhanh, nhưng chúng ta thì không thể;
Máy ảnh có thể nhìn với những góc lớn, trong khi mắt ta chỉ nhìn đến góc khoảng 46độ (đây là góc cho ống kính tiêu chuẩn);
Máy ảnh chỉ có 1 ISO nhưng trên mắt chúng ta có thể có nhiều ISO tại cùng một thời điểm;
Máy ảnh chỉ nhìn được mọi thứ ở không gian 2 chiều, còn mắt lại nhìn đời ở không gian 3 chiều...
Chủ để này tôi xin phép được trình bày những vấn đề cơ bản về nhiếp ảnh từ cầm máy, bấm chụp, cho đến khẩu độ,tốc độ, ISO,đo sáng,Dof... cho những thành viên mới bắt đầu. Hy vọng sẽ giúp ích cho mọi người khi cầm máy. Do kiến thức có hạn nên cũng rất cần các thành viên khác cùng tham gia để chủ đề thực sự hữu ích cho tất cả mọi người.
1.Sơ bộ về lịch sử nhiếp ảnh:
Từ rất xa xưa(có tài liệu ghi trước công nguyên khoảng 3 thế kỷ) con người đã phát hiện ra nguyên lý thu hình: Một lỗ thủng bé ở tường nhà cho ánh sáng bên ngoài lọ vào trong phòng tối đã đem theo hình ảnh đối diện nó.
Nguyên lý này đã được Leona De Vinci (Nhà bác học nổi tiếng nhiều lĩnh vực, mà hiện nay quyển sách viết về ông Mật mã De vinci đang bán chạy) nhắc đến năm 1519 khi nói về cách quan sát bầu trời những khi có nhật thực.
Cùng thế kỷ 16 nhà vật lý Morolico đã rút nhỏ không gian buồng tối trên thành hộp tối. Chiếc hộp tối này được làm bằng một cái hộp kín, một mặt ngắn tạo lỗ thủng nhỏ cho ánh sáng đi vào. Mặt đối diện là tâm kính mờ để quan sát.
Vào năm 1568 ông Danielo Barbaro đã sáng chế ra một hộp tối có một thấu kính và một lỗ có thể thay đổi đường kính để tăng độ nét của ảnh. Trước đó mọi người còn biết đến hộp Porta được các hoạ sĩ dùng để vẽ ảnh phóng tranh...
Cái hộp kiểu này vẫn còn chụp ảnh ngon :D . Các bạn có thể nhìn thấy khi xem triển lãm ảnh “Hà Nội nhìn qua một cái hộp” ngày 12-1-2005 tại sảnh triển lãm của Trung tâm văn hóa Pháp L’ Espace (24, Tràng Tiền, Hà Nội). Do hai nhà nhiếp ảnh Francois Perri và Philippe Masson hướng dẫn các em trẻ mồ côi làm quen với kỹ thuật chụp ảnh bằng hộp tối sténopé.
Đó là một công cụ nhiếp ảnh đơn giản, làm từ vỏ đồ hộp, không có bất kỳ chi tiết cơ khí nào, không có thấu kính. Nó giúp các em quan sát, sáng tạo hình ảnh, học cách làm thời gian ngừng lại, giúp các em hiểu rõ hơn về thời gian và ánh sáng.
Một hiện tượng ngẫu nhiên như quả táo của Niwton đã đến với nhiếp ảnh đó là vào năm 1727,một nhà khoa học người Đức tên là Schulet khi phơi tờ giấy có tráng muối bạc AgNO3, chẳng may cái lá cây rơi xuống. Một lúc sau thì in rõ hình chiếc lá... Sau đó các nhà Khoa học đã khẳng định nguyễn lý nhiễm hình.
Và năm 1824 khi Nicéphore Niépce nhaf khoa học người Pháp - người đặc biết chú ý đến các chất nhiễm hình, cộng tác với Daguerre, dùng hộp tối Porta để chụp ảnh. Sự kiện này được coi như đánh dấu sự khai sinh của Nhiếp ảnh, năm đó bức ảnh đầu tiên của Nghệ thuât nhiếp ảnh với thời gian chụp mất 8 tiếng đồng hồ về "nóc phố" được ra đời.
Khoảng năm 1833 khi Nicéphore Niépce mất. Daguerre đã sáng tạo ra máy chụp lấy tên là Daguerreobtypes, đây được coi như là chiếc máy ảnh hoàn chỉnh đầu tiên.
https://www.photo.vn/uploads/forums/niepce.jpg
2. Những tài liệu và hình ảnh tham khảo:
www.the220.com
www.sohoa.net
www.photo.net
photographycourse.net
www.photozone.de
www.kodak.com
www.betterphoto.com
www.techphoto.org
www.techphoto.org
www.photolinks.com
www.megapixe.net
www.canon.com.sg
www.nikon.com.sg
http://www.pdnonline.com
http://www.photoart-sg.com
http://www.photolinks.com
www.camerareview.com
www.shortcourses.com
http://photonotes.org
http://www.photozone.de
http://www.photojournalistas.com
http://www.photojournalistas.com
PhotoAsia
Asian Art News
...
3. Sơ bộ về hoạt động của máy ảnh:
Từ Nhiếp ảnh do một người Anh gọi đầu tiên, theo nghĩa gốc La tinh có nghĩa là : Vẽ bằng ánh sáng. Chính vì vậy mà mọi bộ phận của máy ảnh chỉ phục vụ cho ánh sáng mà thôi :D .
Còn chụp ảnh được hiểu là sự tổng hợp của các biện pháp về hoá học, vật lý, quang học, thẩm mỹ, tâm lý.. kết hợp lại với nhau để thành một sản phẩm hoàn chỉnh.
Máy ảnh và mắt chúng ta đều có sự hoạt động tương đồng. Chủ đề cần chụp nhờ ánh sáng phản chiếu qua hệ thống dẫn sáng (ống kính, đối với mắt đó là thuỷ tinh thể), lượng ánh sáng vào nhiều hay ít được điều khiến bởi khẩu độ (như chấm đen con ngươi trên mắt người). Qua màn chập (cửa chớp) để điều khiển tốc độ vào của ánh sáng nhanh hay chậm (đối với mắt đó là bờ mi nó chỉ khác máy ảnh là nó lại nằm ngoài). Cuối cùng hiện lên phim (lấy nét sai thì hình ảnh sẽ hiện đằng trước hoặc sau phim, đôí với mắt đó chính là võng mạc). Mắt chung ta tự điều tiết được con máy ảnh thì không... Ba yếu tố độ nhậy (Iso), khẩu độ (f) , tốc độ (s) là ba yếu tố quan trọng bậc nhất để quyết định tính chất kỹ thuật của ảnh. Các yếu tố khác như đo sáng, cân bằng trắng... cần nắm vững để phục vụ, phối hợp tốt cho 3 yếu tố đầu tiên...
- Cảnh vật nhìn được là do chúng phản chiếu ánh sáng.
- ống kính để truyền ánh sáng.
- Khẩu độ điều khiển khiển về lượng của ánh sáng.
- Màn chập để điều khiển thời gian vào của ánh sáng.
- Phim (cảm biến) là nơi tiếp nhận ánh sáng.
Trước khi xác định các chỉ số máy ảnh những động tác sau đây cũng rất cần lưu ý:
3.1. Cầm máy:
Đối với cách cầm dọc hay ngang thì động tác truyền thống vẫn là một tay đỡ ống kính một tay cầm máy. Chỉ lưu ý đừng che các "Mắt thần" của máy.
Bác nào cho em cái ảnh minh hoạ nhé vì không tự chụp mình được :D Nhưng cũng rất cần chắc chắn vì nó không chỉ là tài sản lớn mà là đồ nghề yêu quý.
- Đeo dây vào cổ hoặc tay nếu có thể.
- Tránh để va chạm hay bụi đầu ống kính
3.2. Lấy nét:
Riêng lấy nét phải đọc kỹ hướng dẫn của từng máy. Chỉ lưu ý là có loại ống kính zoom lệch nét. Nghĩa là nếu ta đã lấy nét ở 35mm khi zoom lê 70mm nó bị lêch nét phải lấy lại chứ không khoá lấy nét được.
Đối với trường hợp thao tác bằng tay (M). Chỉ áp dụng cho Ống kính không có Af (lấy nét tự động) hoặc có cả Af và M. Chụp theo cách này phụ thuộc vào dự đoán của bạn về khoảng cách đến đối tượng chụp. Tuy nhiên cần lưu ý:
- Khi đã lấy nét đối tượng chụp cần kiểm tra lại bằng cách lấy nét quá (thấy đối tượng chụp hơi mờ) rồi lại vặn trở lại.
- Ống kính có cả Af thì khi sử dụng chế độ này xong hãy chuyển ngay về chế độ Af và phải kiểm tra lại trước khi chụp tiếp, không có thể cả bộ ảnh của bạn sẽ tan theo mây khói.
Vậy phải kiểm tra mọi thông số của máy trước khi chụp
Các máy đều cho phép ta lấy nét và khoá bằng cách bấm nhẹ vào nút chụp. Nên đừng bấm một cách vội vàng nhất là đối với chân dung và Macro..
4.Khẩu độ và xác định khẩu độ:
4.1. Khẩu độ (Aperture):
Cái van điều tiết lượng sáng vào máy ảnh này dược gọi là cửa điều sáng, độ mở ống kính và giá trị đo nó được gọi là khẩu độ. Ánh sáng cũng như thời gian nó hình như "vô hình" với con người. Nên đôi khi chúng ta quên nó, không hình dung rõ về nó. Vì vậy để minh hoạ tôi cứ ví như cái vòi nước.
Cửa thoát nước cấu tạo như cửa điều sáng (f nhỏ (1;1.4;2.8) là cửa mở to và ngược lại). Chúng ta mở to của thoát nước, nước sẽ vào nhiều (tương đương f nhỏ (1.4;2.8) thì ánh sáng vào nhiều) nhưng lại nước chảy ngay trước vòi (tương đương với Dof ngắn). Còn để lỗ nhỏ nước vào ít (f lớn (16;22) ánh sáng vào ít) nhưng sẽ bắn ra xa hơn (tương đương Dof dài), đây chính là cách để hình dung trực quan nhất về Vùng ảnh rõ (dof)
Khẩu độ ống kính tức là độ mở tương đối của cửa điều sáng.Theo quy ước của hội nghị Nhiếp ảnh quốc tế năm 1909 thì khẩu độ cho máy ảnh từ mở hết cỡ đến đóng hết cỡ như sau:
f/1.4, f/2, f/2.8, f/4, f5.6, f/8, f/11, f/16, f/22, f/32.
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/Khaudo.JPG
Cơ cấu chỉnh khẩu độ chính là một loại cửa điều tiết ánh sáng đặt trong ống kính, cấu tạo bởi các lá thép mỏng chồng so le với nhau, ở giữa mở ra một lỗ tròn đồng tâm với các thấu kính.
Các cánh thép này có thể trượt trên nhau khi ta điều chỉnh để tạo ra độ mở lớn hay nhỏ cho ánh sáng đi qua. Hoạt động bóp nhỏ/mở rộng khẩu độ khẩu độ của ống kính giống như sự điều tiết của con ngươi mắt. Độ mở lớn hay nhỏ sẽ cho ánh sáng đi vào phim nhiều hay ít. Trị số khẩu độ được sắp xếp theo chuỗi lớn dần gọi là f-number.
Công thức tính:
f-number = độ dài tiêu cự ống kính (focal length) / đường kính lỗ xuyên sáng (đường kính lỗ xuyên sáng do các lá thép mở ra.).
Focal length = khoảng cách từ tâm ống kính tới mặt phim của nó
1-----1.4-----2.0-----2.8-----4.0-----5.6-----8.0-----11-----16-----22
---1.2-----1.8----2.5----3.5------4.5-----6.7-----9.1----13-----19
Trên cùng một dãy ngang, các trị số liền kề chênh lệch nhau một khẩu (f-stop). Ví dụ từ 1.4 sang 2.0 hay 2.5 sang 3.5 (hàng dưới).
Xoay sang trái là mở mọt khẩu, xoay sang phải là đóng một khẩu. Ví dụ Xoay vòng chỉnh từ 2.8 sang 4.0 là đóng một khẩu, về giá trị 2.0 là mở một khẩu.
Theo chiều từ trái qua phải, trên một hàng ngang, lượng ánh sáng đi qua mỗi khẩu độ sẽ giảm còn một nửa.
Hàng số bên dưới hiển thị các giá trị lệch nửa khẩu so với hàng trên. Ví dụ: từ 2.5 sang 2,8 là đóng hẹp lại nửa khẩu, nhưng khi chuyển từ 2,5 sang 3,5 tức là đóng một khẩu.
Lưu ý:
- Tuy chức năng chính của cơ cấu chỉnh khẩu độ là điều chỉnh lượng ánh sáng đi vào phim, nó còn có tác dụng chi phối độ nét sâu (depth of field) trên hình ảnh cuối cùng ghi vào phim . Độ mở càng nhỏ thì ảnh càng nét sâu, độ mở càng lớn thì vùng ảnh rõ càng cạn (như hình dung về vòi nước đã nêu trên).
- Những máy ảnh kỹ thuật số ngày nay cửa điều sáng luôn ở trong trạng thái mở lớn nhất để hỗ trợ ánh sáng cho việc canh nét. Chỉ khi có trập nhấn xuống thì cơ phận chỉnh khẩu độ mới đóng các lá thép lại theo thông số xác định trước.
Điều này lại dẫn đến một nhược điểm là khung cảnh hiện ra trong kính ngắm luôn ở tình trạng nét nông nhất và không phản ánh đúng chiều sâu ảnh trường thực tế sẽ được ghi hình.
Nhược điểm này được khắc phục bằng nút bấm xem trước vùng ảnh rõ(depth of field preview button). Khi nút này được nhấn, máy sẽ điều chỉnh các lá thép đóng lại theo khẩu độ định trước để người chụp thấy chiều sâu ảnh thực tế sẽ được ghi vào phim. Chụp macro không nên bỏ qua nút này
4.2. Tác dụng của Khẩu độ:
Việc đóng hẹp hay mở rộng khẩu độ sẽ ảnh hưởng tới độ sáng của vật chụp, góc chụp và độ nét sâu (hay còn gọi là chiều sâu rõ nét của ảnh trường) theo các quy luật sau:
- Càng đóng nhỏ khẩu độ (trị số f càng lớn) càng làm giảm độ sáng của vật chụp.
- Càng mở rộng khẩu độ thì góc chụp càng nhỏ.
- Khẩu độ càng đóng hẹp thì vùng ảnh rõ càng dài.
Các Nhiếp ảnh gia thường điều chỉnh khẩu độ để phục vụ cho độ nét nông hay sâu của ảnh.
Các bạn có thể xem hai ảnh dưới đây, thông qua độ rõ nét của hàng ghế để thấy sự ảnh hưởng của khẩu độ tới độ nét nông hay sâu.
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/F28.JPGhttp://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/f221.JPG
Ảnh 1: Với khẩu độ F/2.8 **************Ảnh 2: Với khẩu độ F/22
(tiếp theo)
4.3. Những gợi ý tham khảo về khẩu độ:
- Đối với chụp phong cảnh (landscape) người chụp luôn mong muốn sẽ lấy được sắc nét toàn bộ khung cảnh từ điểm gần nhất cho tới điểm xa nhất vì vậy mà độ mở ống kính thường được để ở độ mở nhỏ nhất.
- Khi chụp chân dung, người chụp thường mong muốn có được bức ảnh trong đó mặt người được chụp sẽ sắc nét nhất trong khi hậu cảnh sẽ mờ hơn nhằm làm nổi bật chủ đề chụp lúc này độ mở ống kính càng lớn càng tốt.
- Ống kính có độ mở càng lớn thì càng dễ chụp trong ánh sáng yếu cũng như các chủ đề chụp chuyển động nhanh.
-Đối với chụp ảnh bắn pháo hoa, bạn sẽ có được những tấm ảnh đẹp khi đứng xa nơi bắn pháo hoa. Đứng xa nơi bắn, bạn cũng sẽ không bị những người khác che khuất máy ảnh. Nên mang theo chân máy vì sẽ phải mất vài giây pháo hoa mới phóng lên bầu trời được. Hãy chụp nhiều kiểu ở nhiều góc độ để kết hợp trên máy tính.
Để có những tấm hình đẹp, nên đặt độ sáng làm sao khi chụp lên bầu trời sẽ có màu đen thẫm hoặc xanh đen thẫm. Cụ thể, bạn hãy để độ mở ống kính là f/11 đến f/22. Máy cơ với tốc độ B.
-Chụp ánh trăng thì thời điểm thích hợp nhất là trăng tròn và không bị mây che phủ. Thông thường nên để độ mở ống kính f/5.6 trong 15-30 giây. Bạn cũng nên chụp thử vài kiểu trước. Để máy ảnh ở chế độ “B” (Đối với máy cơ) để bạn có thể mở ống kính và chờ trong một thời gian. Thời gian chụp ánh trăng tốt nhất là một vài giờ sau khi trăng mọc, nên tránh chụp quá nhiều khoảng trời.
-Chụp toàn cảnh thành phố về đêm thì hãy tập trung vào các đường phố với xe cộ nối đuôi nhau để tạo thành những vệt sáng kéo dài. Hãy để ISO ở 100 (nếu có thể)và độ mở ống kính f/11, có thể thay đổi một chút tùy thuộc vào tốc độ giao thông trên đường. Đặc biệt, nếu có thể chụp được cả các tòa nhà xung quanh thì bức ảnh của bạn sẽ còn đẹp hơn nữa nhờ sự cộng hưởng của các ánh sáng hắt xuống từ các tòa nhà này lên đường phố. Bạn có thể bổ sung màu sắc vào các bức ảnh của mình nhờ vào đèn chiếu màu.
- Cảnh phố xá sáng đèn về đêm, nếu mặt đường mưa càng hay cho việc phản chiếu ánh sáng có thể chọn f2.8 với ISO 400 hoặc f 4 với ISO 1000.
- F4 cùng được sử dụng nhiều trong chụp lửa trại, với dân báo chí là chụp cháy nhà về đêm, nhà hát các khu vui chơi ban đêm các bảng hiệu quảng cáo với ISO trung bình là 400.
- Nếu chụp bóng đá về đêm nên dùng F2.8
- Chụp sân khấu, biểu diễn xiếc, múa rối nước, bơi nghệ thuật, hay trong nhà thi đấu thể thao f2.8 và f4.0 được dùng thchs hợp nhất ISO từ 200 đến 800 tuỳ theo ánh sáng và tốc độ tác giả muốn thể hiện.
- Ánh nến sinh nhật thì f2 hay 2.8 là điều nên nghĩ đầu tiên.
- Chụp cây noek cần lưu ý là thông thường với f2 ISO lên 1000 mới có thể cầm tay được không phải dùng chân máy nhé, f2.8 1/8 ISO 400 hoặc f5.6 1/1 ISO 200 cũng có thể là một sự gợi ý
....
Lưu ý: f 8 dược coi là khẩu độ "pede" :D , có nghĩa là nó nằm giữa hai vùng DOF cạn và sâu.
5.Vùng ảnh rõ (Depth of field).
5.1.Khái niệm:
Khi chúng ta nhìn xung quanh- quyển sách cầm ở trên tay, cái ghế trong phòng hay bất cứ vật thể nào đều sắc nét. Chúng ta có được khả năng này do mắt người luôn tự động chỉnh tiêu cự (điều chỉnh thấu kính trong mắt) mỗi khi chúng ta “nhìn” làm ảnh của chủ đề luôn hiện lên võng mạc.
Tuy nhiên hình ảnh chúng ta thu được khi chụp không phải lúc nào cũng giống với hình ảnh chúng ta nhìn thấy. Để hiểu rõ điều này chúng ta cần hiểu về hệ thống canh nét của máy ảnh và khái niệm vùng ảnh rõ. Khi chụp ảnh bạn đã xác định chủ đề cần chụp (Chẳng hạn như anh chàng bán xăng ), sau đó điều chỉnh lấy nét (canh nét) - đây lại là yếu tố sống còn quyết định vùng nào trên hình ảnh sẽ sắc nét nhất- vùng này thường được gọi là mặt phẳng rõ nét (plane of critical focus) - thực chất là điều chỉnh thấu kính trong ống kính để chủ đề hiện lên mặt film mà thôi.
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof1.JPG
Vật thể nào nằm trên mặt phẳng rõ nét sẽ có hình ảnh sắc nét nhất khi được chụp. Đối với máy ảnh canh nét tự động, mặt phẳng rõ nét này sẽ di chuyển ra xa hoặc vào gần mỗi khi hướng máy ảnh vào chủ thể ở xa hoặc ở gần hơn.
Về mặt lý thuyết chỉ có các vật, chủ thể nằm trên mặt phẳng rõ nét là có hình ảnh rõ nét nhất bởi được hội tụ chính xác trên mặt phẳng tiêu cự, nhưng trên thực tế sẽ dễ dàng nhận thấy có một khoảng không gian nhất định vẫn có hình ảnh rõ nét ở mức chấp nhận được, vùng này được gọi là vùng ảnh rõ (depth of field). Chủ thể nằm trong vùng ảnh rõ luôn có hình ảnh sắc nét tuy nhiên nếu càng ở xa mặt phẳng rõ nét thì mức độ sắc nét càng giảm.
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/Dof2.JPG
Khoảng không gian từ A đến C được gọi là vùng ảnh rõ, B là mặt phẳng rõ nét.
5.2.Các yếu tố ảnh hưởng đến vùng ảnh rõ:
5.2.1. Độ mở ống kính (Aperture):
Nếu như muốn tăng thêm khoảng không gian sẽ hiện ra rõ nét trên bức ảnh người chụp chỉ việc tăng vùng ảnh rõ thông qua việc giảm độ mở ống kính.
Nếu như muốn giảm khoảng không gian sẽ hiện ra rõ nét trên bức ảnh thì chỉ cần giảm vùng ảnh rõ thông qua việc tăng độ mở ống kính (thường áp dụng khi chụp chân dung hay những trường hợp muốn làm nổi bật chụp đề chụp hạn chế yếu tố gây mất tập trung được tạo ra bởi hình ảnh của các chủ thể xung quanh).
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof-02.JPGhttp://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof-03.JPGhttp://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof-04.JPGhttp://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof-05.JPG
Mà độ mở ống kính được chúng ta biết đến thông qua khẩu độ (f 2.8, f5.6, f11, f16...) nên từ nay để thống nhất tôi sẽ chỉ nói về khẩu độ. Vậy bạn hãy nhớ nguyên tắc:
- Giá trị khẩu độ càng nhỏ (giá trị f nhỏ) thì vùng ảnh rõ càng cạn (small f-numbers = less depth of field).
- Giá trị khẩu độ càng lớn thì vùng ảnh rõ càng nhiều (big f-numbers = more depth of field.)
Mẹo nhỏ:
- Để kiểm soát vùng ảnh rõ chỉ cần chuyển máy sang chế độ chụp ưu tiên độ mở ống kính (Aperture priority- trên máy ảnh chế độ chụp này thường có ký hiệu là Av...) sau đó tăng hoặc giảm độ mở ống kính để giảm hoặc tăng vùng ảnh rõ, tốc độ trập tương ứng sẽ do máy ảnh tự tính toán lựa chọn giúp người chụp.
Khi nắm vững cách thức điều khiển vùng ảnh rõ, người chụp sẽ hoàn toàn thoải mái tự tin trong việc quyết định vùng không gian nào sẽ hiện rõ trên bức ảnh và vùng nào sẽ không hiện rõ.
5.2.2.Tiêu cự của ống kính (focal length):
Tiêu cự ống kín là khoảng cách từ tâm của ống kín đến mặt phim (hoặc mặt phẳng có chứa cảm biến (sensor) đối với máy ảnh số (Focal Plane)).
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof-a.JPG
Khoảng cách này được tính bằng mm. Bạn sẽ thấy có ống kính chỉ ghi 35mm, 50mm hoặc lại ghi 24-85mm, 80-200mm. Đó chính là hai loại ống kính, một là loại có tiêu cự cố định, hai là loại có zoom.
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/1928_360.JPG
Ví dụ ống kính 70-300mm của Nikon
Tiêu cự của ống kính ảnh hưởng đến vùng ảnh rõ theo quy luật:
- Tiêu cự càng bé thì vùng ảnh rõ càng sâu.
- Tiêu cự càng lớn thì vùng ảnh rõ càng nông.
Nếu như zoom ra xa (zoom out) thì độ sâu của vùng ảnh rõ sẽ tăng lên. nếu như zoom lại gần (zoom in) thì vùng ảnh rõ sẽ cạn đi. Hạn chế sử dụng zoom ở mức tối đa bởi chất lượng của hình ảnh thường bị giảm do hạn chế về đặc tính kỹ thuật cũng như hiện tượng máy bị rung (rung tay) cũng sẽ tăng lên rõ rệt (do quy tắc tốc độ an toàn tối thiểu nhé :lol: ).
Từ quy luật trên ta có thể rút ra một hệ quả là:
- Cùng một khẩu độ chụp với ống kính tiêu cự ngắn sẽ có độ nét sâu hơn ống kinh tiêu cự dài. Hệ quả này được minh họa như ảnh dưới đây:
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/dof-e.JPG
5.2.3. Khoảng cách từ máy ảnh tới đối tượng chụp (distance to the subject):
- Khoảng cách từ máy ảnh tới đối tượng chụp tỷ lệ nghịch với vùng ảnh rõ. Có nghĩa là:
Nếu như tăng khoảng cách từ máy ảnh tới chủ đề chụp thì vùng ảnh rõ càng “sâu”. Nếu như di chuyển càng gần tới chủ thể chụp thì vùng ảnh rõ sẽ “cạn” đi.
Di chuyển lại gần chủ đề chụp luôn là một cách hay giúp chủ đề chụp hiện rõ hơn trên bức ảnh, kích thước của hình ảnh chủ đề chụp càng lớn trên khung hình càng giúp người xem định hướng dễ dàng hơn cũng như thông điệp về chủ đề càng rõ ràng hơn.
Đến đây chắc nhiều bạn sẽ tự hỏi vậy nếu để f4 chụp cách 2m hay 4m thì vùng ảnh rõ nó sẽ chênh nhau là bao nhiêu? Hay cụ thể là có công thức tính độ dài của vùng ảnh rõ trong mỗi trường hợp tiêu cự, khẩu độ, khoảng cách tới vật chụp không?
Hay Dof còn phụ thuộc vào gì nữa không? Có bí mật gì lý thú thêm về Dof?
Tất cả sẽ được trình bày trong phần tiếp theo về Dof...
netwalker
02-07-2008, 20:45
Thế là thày giáo Lekima cũng vào mở trường ở Phượt rồi! :) (beer)
Thày giáo không vào là có nhiều người nhảy hố vôi nhanh hơn ý chứ vì cứ phân vân không hiểu tại sao SonTT ngày càng chụp ảnh đẹp, tỉ lệ thuận theo con số chạy đằng sau chữ Mark .... :))
Max III có chế độ chụp thông minh, ví dụ mình lập trình sẵn là chân dung - bà già - trời chiều ... là tự nó tính ra ISO, khẩu độ... tối ưu cho mình thôi.
Nếu cầm theo chân máy chắc chắn là ảnh nào cũng đẹp
Lại có cả sex nữa chứ :D
https://www.photo.vn/uploads/forums/index.jpg
netwalker
03-07-2008, 01:18
Chết cười! Nhớ lại ngày xưa có cả một chủ đề dài tán phét trên photo.net, toàn bọn Tây nhưng cũng làm cái topic Wish List, ước cái nọ, ước cái kia, 1Ds, 85mm f/1.2 , 200mm f/1.8, 300mm f/2.8 . Cái fun pic bác Lekima đưa lên là PS dựa trên cái body của 1D đời trước cho nên màn hình LCD vẫn nhỏ .
Chứ bây giờ cái MarkIII của bác Són là có nhiều chế độ hơn chế độ Sex rồi :) (beer)
Còn mấy cái chế độ chụp tự động máy nào chẳng có bác Són, bác mua G9 nó cũng chụp tự động chẳng kém chỉ có điều là sensor nhỏ như con tem thôi . Cứ vặn sang hình đầu người là nó tự động chỉnh về f nhỏ, tốc độ cao, chỉnh sang hình quả núi là nó tự động chỉnh độ f cao, tăng constrast, color tone . :)
(Tiếp theo)
Đến đây chắc các bạn sẽ hỏi là có công thức, cách để tính Dof không nhỉ? Vâng câu trả lời là có, một số loại ống kính cũ là nó đã có sẵn ngay trên ống kính, người ta gọi là thước đo vùng ảnh rõ. Bây giờ vì đã có nút xem trước vùng ảnh rõ như tôi đã nêu trên hoặc có cả chế độ Depth Program, máy sẽ giúp ta tính toán khẩu độ khi canh nét vào điểm gần nhất và xa nhất cần lấy nét nên cũng rất tiện rồi.
Công thức tính kiểu biểu diễn bằng một hàm số nào đó thì tôi không có ở đây :D . Nhưng tôi để dưới đây đường dẫn vào một trang web có thể tính toán DOF trực tuyến, ngoài ra còn có thể tải phần mềm về máy hay các thiết bị cầm tay để chạy. Một công cụ thật tiện lợi: Thông số các bạn cần phải điền là loại film gì bạn đang sử dụng:từ APS, 35mm, 6x6, 6x7 hay cả D70, D100, Canon 20 D vân vân và vân vân, tiêu cự đang sử dụng là bao nhiêu mm, khẩu độ mở là bao nhiêu và cuối cùng là bạn đang đứng cách "con mồi" bao nhiêu (đơn vị do ta tuỳ chọn). Chương trình sẽ tự động tính toán cho chúng ta. Hãy tham khảo một trong hàng trăm trang có nhé :D.
http://www.dofmaster.com/dofjs.html
http://www.andrewmishura.com/special_projects/dof/avm_dof_calc20030309.xls
http://doug.kerr.home.att.net/pumpkin/DOF_calculator.xls
Việc quản lý các bảng tính hay sử dụng như thế nào phụ thuộc vào trí nhớ, kinh nghiệm, hay thiết bị cầm tay nếu bạn có, và cả trí thông minh nữa đấy :D .
5.3. Vùng ảnh rõ cực đại:
Trong toán học đó là Min và Max, min của dof thì chẳng thấy ai quan tâm nhiều? :D Mà Max thì lại được quan tâm nhiều hơn, cách ứng dụng Max của vùng ảnh rõ chính là việc áp dụng các công thức trên kết hợp với mẹo lấy nét, cái này thường áp dụng cho ảnh phong cảnh.
Cái "lày" được sử dụng như sau: Khi ống kính hội tụ ở vô cực (tức là khi điều chỉnh bằng tay cho canh nét ở cái số 8 "đi ngủ" đấy). Ta sẽ có thông số về khoảng cách đếm mặt phẳng rõ nét gần nhất - được gọi là mặt phẳng vượt tiêu - Lúc này quay trở lại ta lại lấy nét đúng vào mặt phẳng vượt tiêu khi đó ta sẽ có Vùng ảnh rõ tối đa tại mỗi khẩu độ, một hiệu quả cũng khá bất ngờ :D
Ví dụ:
Nếu để ống kính hội tụ ở vô cực, lúc này vùng ảnh rõ từ cái cây thứ 3 (từ trái sang) đến vô cực.
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/dof_hyperfocal.jpg
Khi đó ta lấy nét tại đúng cái cây thứ ba đó, vùng ảnh rõ sẽ dài tối đa, mặt phẳng rõ nét sẽ bắt đầu từ cái cây thứ nhất
Chúc các bạn thành công với Khẩu độ và Vùng ảnh rõ, buổi sau chúng ta sẽ học tiếp về tốc độ và kỹ thuật lia máy
Hôm nay chúng ta lại học tiếp bài mới, đó là bài học về tốc độ. Bình thường chúng ta có thể làm chủ cái tốc độ xe máy khoảng 100km/h là tối đa (tôi mới đi 110km/h mà không thể mở mắt ra được :D ), còn ô tô thì ở ta mới cho đi 100km/h mặc dù thỉnh thoảng cũng thử 130km-150km/h cho nó có cảm giấc. Ấy vậy mà cái máy ảnh nó có thể lên đến 1/8000 giây thì quả là một vấn đề lớn lao. Nhưng dù sao chúng ta đã cầm "súng", đã chọn xong đạn, đã ngắm kỹ mục tiêu mà lại không làm chủ được tốc độ của đạn thì quả là có bắn "trúng" nó cũng mất phê :D . Nào chúng ta hay bắt đầu "Làm chủ những tốc độ kinh người".
6. Làm chủ tốc độ (Shutter Speed):
6.1. Khái niệm cơ bản:
Tốc độ là thời gian màn trập trong máy mở ra để ánh sáng lọt qua khẩu độ ống kính đến phim .
Tốc độ máy tính bằng giây và được ghi trên máy như sau: T-B-2-4-8-15-30-60-125-250 v.v...Nên nhớ các trị số trên thật ra là phân số : 1/8 giây - 1/30 giây .
- T (time) là tốc độ mở lâu . Khi bấm máy lần thứ nhất màn trập mở, bấm lần thứ hai màn trập đóng . (Một số máy không có tốc độ T).
- B (bulb) cũng là tốc độ mở lâu . Khi bấm và giữ nút bấm màn trập mở , khi buông tay màn trập đóng . (T, B nó ở máy cơ nhé)
- Hai tốc độ kế nhau, thí dụ 1/60 và 1/125: tốc độ 1/125 nhanh gấp 2 lần 1/60 và cho lượng ánh sánh đến phim chỉ bằng nửa tốc độ 1/60.
6.2. Yếu tố ảnh hưởng:
6.2.1. Hướng di chuyển của chủ đề:
Hãy ghi nhớ hình vẽ sau:
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/shutter-ge.JPG
Chủ thể chạy ngang song song với ống kính cần tốc độ lớn hơn chạy chéo với ống kính. Cụ thể:
- Chủ thể chạy ngang song song với ống kính nếu dùng được tốc độ 1/250.
- Thì cùng với tốc độ ấy của chủ thể hướng chạy chéo (góc chuẩn 45độ) chỉ cần dùng tốc độ 1/125.
- Cũng cùng với tốc độ ấy của chủ thể hướng chạy thẳng vào ống kính, chúng ta chỉ cần dùng tốc độ 1/60
Để thấy rõ hơn chúng ta hãy xem các ảnh thử nghiệm dưới đây:
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/shutter-11.JPGhttp://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/shutter-12.JPG
Tốc độ 1/350 -------------------------------------- Tốc độ 1/45
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/shutter-13.JPGhttp://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/shutter-14.JPG
Tốc độ 1/350 -------------------------------------- Tốc độ 1/45
http://www.cavicovn.com/download_imgs/anh_forum/hero/Chupanh/shutter-13.JPG
Tốc độ 1/1000
Lưu ý: Chọn tốc độ lia máy cũng phụ thuộc cả hướng chạy của chủ thể.
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/dsc_3922.jpg
Đây là bức chụp với tốc độ 1/40 ở tiêu cự 50mm. Tôi chọn góc và thời điểm chụp để người đi đầu đang lao thẳng vào ống kính, người ngồi khoang thứ hai đang đi chéo ống kính, còn những người đi sau đang chạy gần như ngang ống kính. Và các bạn có thể thấy cùng một tốc độ của chủ thể và tốc độ chụp, hướng chạy nó ảnh hưởng ra làm sao nhé.
6.2.2. Tiêu cự tại thời điểm chụp:
Cái này thì các bạn đã được biết qua "Quy tắc tốc độ an toàn tối thiểu rồi", tôi chỉ xin nhắc lại một tẹo:
Trong trường hợp chụp chỉ cầm bằng tay, để đảm bảo cho hình ảnh rõ nét, tránh bị rung. Tốc độ được lựa chọn tối thiểu là nấc tốc độ nhanh hơn và gần với tiêu cự ống kính tại thời điểm chụp nhất. Tốc độ này được gọi là tốc độ an toàn. Tốc độ chụp thấp hơn, hình ảnh rõ nét bắt đầu phụ thuộc vào sự may rủi.
Vậy nếu cầm tay chụp mà muốn hình ảnh rõ nét hãy ghi nhớ:
- Tốc độ chụp là phân số bé hơn và gần phân số 1/tiêu cự nhất (tại thời điểm chụp) (use shutter speeds of at least 1/focal-length)
- Khi sử dụng ống kính tiêu chuẩn tốc độ chậm nhất cần dùng là 1/60
- Tốc độ 1/15 thường là tốc độ chậm nhất mà cái tay ta có thể cầm được :D . Tôi nghĩ tương lai cái chân máy sẽ biến thành cái robot có thể gắn vào tay đấy?
6.2.4. Tốc độ di chuyển của vật chụp:
Muốn bắt được chuyển động để đối tượng cần chụp đang di chuyển không bị mờ nhoè (như chụp thể thao, duyệt binh...) thì hãy nhớ quy tắc:
Tốc độ di chuyển của chủ thể càng nhanh, tốc độ trập của máy ảnh càng phải nhanh.
Xin gợi ý vài tình huống tham khảo:
- Đi bộ, tay chân chuyển động bình thường : trung bình 1/250
- Duyệt binh: trung bình 1/320
- Chạy bộ, trẻ còn đùa nghịch: khoảng 1/500
- Đá bóng, biễu diễn võ: Khoảng 1/500
- Xe ôtô, xe máy chạy trên đường: Khoảng 1/1250
- Giao bóng Tennis: khoảng 1/1500
- Đua xe, đua ngựa : 1/2000
Cái này hoàn toàn phụ thuộc vào tình huống cụ thể lúc chụp, khoảng cách, ống kính sử dụng mà ta điều chỉnh cho hợp lý.
Lưu ý: Tốc độ gợi ý trên cho trường hợp chạy song song với ống kính, nếu chạy chéo tốc độ giảm một nửa, chạy thẳng với ống kính thì lại giảm thêm một nửa nữa.
7. Lia máy - kỹ thuật luôn ngắm trúng "con mồi":
Đây là kỹ thuật lia máy ảnh theo chủ thể làm sao luôn giữ đều chủ thể trong khung hình và đến thời điểm "tốt" thì bấm máy. Sử dụng tốc độ chậm hơn bình thường để làm nổi rõ chủ thể trong một hậu cảnh mờ.
7.1. Chọn tốc độ lia máy:
Như bài học ngay phần trên để bắt rõ các đối tượng chuyển động, tốc độ gợi ý trong trường hợp chạy song song với ống kính như sau:
- Đi bộ, tay chân chuyển động bình thường : trung bình 1/250
- Duyệt binh: trung bình 1/320
- Chạy bộ, trẻ còn đùa nghịch: khoảng 1/500
- Đá bóng, biễu diễn võ: Khoảng 1/500
- Xe ôtô, xe máy chạy trên đường: Khoảng 1/1250
- Giao bóng Tennis: khoảng 1/1500
- Đua xe, đua ngựa : 1/2000
Nguyên tác chung là chọn tốc độ Lia máy sẽ giảm đi một nửa, nghĩa là trong trường hợp chủ thể chạy song song với ống kính, tốc độ lia máy ít nhất phải là:
- Đi bộ, tay chân chuyển động bình thường : trung bình 1/125
- Duyệt binh: trung bình 1/160
- Chạy bộ, trẻ còn đùa nghịch: khoảng 1/250
- Đá bóng, biễu diễn võ: Khoảng 1/250
- Xe ôtô, xe máy chạy trên đường: Khoảng 1/640
- Giao bóng Tennis: khoảng 1/800
- Đua xe, đua ngựa : 1/1000
Đại ý là vậy, và sau đó chúng ta lại áp dụng quy tắc phụ thuộc của tốc độ vào khoảnh cách đến vật chụp hay tiêu cự ống kính lúc sử dụng hoặc hướng chạy của chủ thể theo phần 6.
7.2.Lưu ý:
- Trong mỗi loại máy ảnh tầm bán chuyên nghiệp đều có chức năng lấy nét theo chủ thể di chuyển. Đây là cách hay được áp dụng, còn trong trường hợp setup nếu đã có sẵn vị trí rồi tất nhiên là khoá cái lấy nét ở chỗ đó và cho mẫu tung tăng mà đi thôi :D .
- Chủ thể cần di chuyển "đều đặn", còn nếu chưa thì chỉ phụ thuộc vào cảm nhận của cái tay cho khuân hinh luân "giống nhau" ở các thời điểm ngắm.
- Chụp đi xe đạp thông thường có thể dùng tốc độ từ 1/10 đến khoảng 1/30 để Lia máy.
- Chụp thấp hơn 1/10, là 1/8 hay 1/6 chủ thể sẽ không còn rõ như bình thường. Nhưng cũng là một hình thức thể hiện của người chụp.
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/dsc_9146.jpg
Mặt trời của mẹ (Bức này tôi chụp lia máy với tốc độ 1/20)
(Còn tiếp)
7.3. Mở rộng:
Đây là hình thức lia máy thông thường, chúng ta hãy tự khám phá thêm cho chính bản thân mình. Chẳng hạn phất cờ bạn có bao giờ nghĩ sẽ thử lia máy theo hình cánh cung chưa? Hoặc nhảy cầu tắm sông bạn phải lia máy từ trên xuống. Hoặc giả như đối tượng đứng im, chúng ta lại di chuyển với nhiều hình khác nhau mà ống kính luôn ngắm về đối tượng chụp như thế nào, đơn giản nhất hãy cầm máy ảnh và ngồi tren cái ghế đu để chụp, hoặc nhờ anh bạn đèo cái xe chạy song song với cô gái xinh đẹp đang đạp xe để chụp thử xem sao... Các tình huống như vậy các bác nào chụp hãy chia sẻ cho mọi người nhé.
8. EV và các vấn đề liên quan:
8.1. Thời chụp:
Như trong những bài đầu tôi đã trình bày, thì ánh sáng "chảy" vào máy ảnh nó cũng như cái vòi nước. Nếu ta mở vòi to (khẩu độ mở lớn) thì nước chảy vào nhanh, còn nếu đóng vòi nhỏ giọt kiểu cà phê phin thì nước chảy vào lâu hơn nếu cùng đổ một bình nước cùng dung tích.
Và trong chụp ảnh đó chính là điều chỉnh tốc độ (giống như thời gian nước chảy) và khẩu độ (giống như mở to hay nhỏ vòi nước) để điều chỉnh lượng ánh sáng tác dụng vào film.
Cụ thể là tại một thời điểm cùng một cường độ sáng (tạm hiểu là buổi trưa ánh sáng mạnh hơn, và yếu dần vào sáng sớm hay cuối chiều, ở đây là tốc độ chảy của nước) chúng ta có thể cho cùng một lượng sáng nhất định vào film (một dung tích nước xác định m3 chẳng hạn). Bằng nhiều cách, mỗi cách là một cặp thông số Tốc độ (thời gian nước chảy) và Khẩu độ (Đổ mở rộng hay hẹp của vồi nước) khác nhau.
Ví dụ: Máy đo sáng cho ta biết cần chụp với tốc độ 1/250 và f5.6 khi đó để cho cùng lượng ánh sáng vào film, hay có nghĩa là để ảnh không bị tối quá vì thiếu sáng hoặc sáng quá vì thừa sáng. Chúng ta có thể mở lớn (đóng hẹp) thêm khẩu độ n nấc và đồng thời tăng (giảm) tốc độ lên n nấc. Ta sẽ có: 1/250,f5.6 ; 1/500,f4, 1/1000,f2.8 ; 1/125,f8 ; 1/60,f11 ; 1/30,f16 ... Mỗi cặp thông số khẩu độ và tốc độ như vậy được gọi là Thời chụp
Đây là là cái khái niệm cơ bản để chúng ta ứng dụng trong thực tế khi muốn chụp ảnh động (ưu tiên tốc độ) và ảnh chân dung (ưu tiên khẩu độ) mà vẫn đảm bảo lượng sáng vào film là giống nhau.
Nhưng chính cái đơn vị để tính thời chụp hay cách xác định thời chụp của máy ảnh chúng ta hoạt động như thế nào. Các bạn hãy theo dõi tiếp ở phần sau... :D
Lưu ý: "Nấc" với khẩu độ là một khẩu (f-stop) như đã nói ở bài trước. Máy ảnh số nó có những tốc độ hay khẩu độ "lỡ cỡ" kiểu f7,1 f4,5, f11 hay 1/40, 1/160, 1/320... cũng điều chỉnh tương tự
Hình minh họa dưới thể hiện với một bức ảnh đúng sáng có nhiều thời chụp khác nhau theo cái bập bênh giữa "tốc độ" và "khẩu độ"
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/lekima_ev1.jpg
Xin tiếp các bác nhé
http://sohoa.vnexpress.net/SH/Camera/May-DSLR/2009/11/3B9B1294/
Phân loại ống kính cho máy ảnh DSLR
Có thể phân loại ống kính dựa vào 5 tiêu chí: Tiêu cự, theo đặc tính zoom của ống kính, căn cứ vào khẩu độ, theo cách lấy nét, chưa kể loại đặc biệt.
Ống kính được coi như "con mắt" của máy ảnh DSLR, là yếu tố quyết định cho bức ảnh đẹp về mặt vật lý... Với người dùng DSLR nói chung, ống kính thường được quan tâm nhiều hơn là thân máy, đồng thời, việc chi tiêu cho nó chiếm tỷ lệ lớn khi đầu tư thiết bị chụp ảnh.
1.Ống kính thường được phân biệt bằng tiêu cự
Tiêu cự ống kính (Focal legth) là khoảng cách từ tâm của ống kín đến mặt phẳng chứa cảm khi canh nét tại vô cực và được tính bằng mm (Máy DSLR thường đánh dầu bằng dấu hình tròn bị đường thẳng cắt ngang phía trên thân máy chính là nơi đánh dấu mặt phẳng chứa cảm biến đó) .
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/foclength.gif
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/FL.jpg
Các ống kính gồm 3 loại :
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/ef16-35_28liiu_586x225gif.jpg
Canon EF 16-35mm f/2.8L II USM
1.1. Ống kính góc độ rộng:
còn gọi là ống kính ngắn có thể gọi các ống kính có tiêu cự bé hơn 50mm. Và thường gồm các ống kính có tiêu cự thông dụng như 35mm (góc độ rộng 63 độ) và ngắn hơn như 28mm(góc độ rộng 75 độ), 24mm(góc độ rộng 84 độ), 14mm(góc độ rộng 135 độ). Hay các ống zoom như Canon 16-35mm, Tokina 12-24mm, Nikon 14-24mm v.v...
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/353_2163_AF-S-NIKKOR-14-24mm-f-28G-.jpg
Nikon AF-S 14-24mm f/2.8G ED
Ống kính càng ngắn thì góc độ thu hình càng rộng . Dùng ống kính góc rộng khi muốn chụp cảnh rộng hoặc đông người , cũng như chụp trong nhà khi phạm vi di chuyển bị hạn chế . Thích hợp chụp phong cảnh trải dài, hội nghị, các lễ hội. Ống góc rộng thường cho vùng ảnh rõ sâu, tuy nhiên hình ảnh thường bị biến dạng và có chất lượng kém hơn ở rìa ảnh...
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/Tieucu.jpg
Tiêu cự càng bé thì góc nhìn của ống kính càng rộng, ngước lại tiêu cự càng lớn thì góc nhìn của ống kính càng hẹp và có tác dụng "kéo" các đối tượng ở xa lại gần hơn.
HÌnh ảnh thiết bị lấy từ
www.nikon.com
www.canon.com
1.2. Ống kính tiêu chuẩn:
Để chỉ các ống kính có tiêu cự 50mm (góc độ rộng 46 độ) tương đương với góc nhìn của mắt con người. Ống kính này để chụp tổng quát cho các đề tài nó không quá rộng mà cũng không quá xa. Chủ đề thường được giữ đúng tỷ lệ và không bị biến dạng. Thường các ống 50mm f1.8 của các hạng khá rẻ (hơn 100USD) và chụp chân dung cho ảnh chất lượng.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/353_2137_AF-NIKKOR-50mm-f-180_front.jpg
Nikon AF 50mm f/1.8D
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/ef50_14u_586x225.jpg
Canon EF 50mm f/1.4 USM
1.3. Ống kính tiêu cự dài hay ống kính tele:
Là những ống kính có tiêu cự từ 50mm trở lên . Có thể tạm phân biệt các loại Tele ngắn thường từ 50mm tới 105mm, tele tầm trung có tiêu cự tới khoảng 250mm, Còn trên 300mm có thể gọi là dài.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/70.jpg
Nikon AF-S 70-200mm f/2.8G IF-ED VR
Các ống kính tele có đặc điểm là vùng ảnh rõ cạn nên thường thích hợp chụp chân dung, với khả năng “kéo” các vật ở xa trở thành gần nên thíc hợp chụp lén, chụp các cảnh sinh hoạt mà không ảnh hưởng đến các chủ thể khi không đứng gần. Cũng như chụp phong cảnh ở những địa hình khó khăn hiểm trở không dễ lại gần….
Những ống kính từ 300 trở lên thường thích hợp chụp động vật, thể thao… cho những tay săn ảnh để các đối tượng chụp không hề biết mình đang bị chụp. Và thường giá các ống kính này cũng rất đắt tiền.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/ef200_f2lisu_586x225.jpg
Canon EF 200mm f/2L IS USM
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/wwhu8_9741.jpg
Niềm vui chiến thắng - cầu thủ Trọng Hoàng sau khi ghi bàn nâng tỷ số lên 3-1 trong trận thấng của U23 Việt Nam trước U23 Trung Quốc. Ảnh chụp bởi ống tele tầm xa và đổ mở lớn (f2.8) 300 mm f2.8 giúp chủ thể nổi bật trong hậu cảnh mờ. Ảnh: Việt Hùng.
2.Phân loại theo đặc tính zoom của ống kính:
2.1.Ống kính có tiêu cự cố định (Fix):
Là loại ống kính chỉ có duy nhất một tiêu cự ví dụ như Nikon AF 20mm f/2.8D, EF 85mm f/1.8 USM, Nikon AF 105mm f/2D DC…
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/ef85_18u_586x225.jpg
Canon EF 85mm f/1.8 USM
Nhờ cấu tạo của ống kính mà chúng thường có chất lượng cao hơn ống kính zoom có chung tiêu cự. Và thường mở được những khẩu lớn như f1.8, f1.4 thậm chí f1.2… TRong khi độ mở tối đã của ống zoom thường khoảng f2.8. Điều này không chỉ lợi chụp trong những hoàn cảnh thiếu sáng mà còn có những hiệu ứng đẹp do vùng ảnh rõ thường cạn khi chụp ở độ mở lớn. Nhưng cũng hạn chế hơn zoom khi chúng ta thường phải zoom bằng… chân. có nghĩa là thường xuyên phải tiến lại gần hoặc di chuyển xa đối tượng chụp để có khuân hình ưng ý.
2.2. Ống kính đa tiêu cự (Zoom):
Là ống kính thay đổi được tiêu cự nên 1 zoom có thể thay thế cho nhiều ống kính tiêu cự cố định ...
http://photos-b.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs144.snc1/5329_103716292972075_100000011149613_104515_598031 9_n.jpg
Nikon AF-S 28-70mm f2.8D IF-ED
Thí dụ ống zoom 28-70 có thể dùng với các tiêu cự 28,35,50,70mm. Trên thị trường có nhiều loại zoom như: 12-24; 17-35, 24-85mm,70-300,v.v... Ống Zoom tiện dụng để chụp trong nhà, phóng sự , biểu diễn, du lịch, phong cảnh … rất tiện lợi. Tuy nhiên cũng có một số yếu điểm so với ống kính tiêu cự cố định như bị tối khi lấy nét vì không mở được khẩu độ tối đa như ống Fix , khó chụp hơn trong hoàn cảnh thiếu sáng và thường là nặng...
3. Ngoài ra căn cứ vào khẩu độ (Khẩu độ được diễn tả bằng chữ f.)
Trên ống kíng thường ghi các trị số khẩu độ như sau: 1.4 - 2 2.8 - 4 - 5.6 - 8 - 11 - 16 - 22 v.v...
- Trị số khẩu độ (f) càng nhỏ , ống kính mở càng lớn nên cho ánh sáng vào càng nhiều .
- Hai trị số khẩu độ kế nhau thí dụ f8 and f11 : khẩu độ f8 cho ánh sáng vào nhiều gấp đôi f11...)
3.1. Ống kính một khẩu độ:
Là ống kính khi chụp ở mọi tiêu cự đều có thể sử dụng ở độ mở lớn nhất.
http://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs144.snc1/5329_103721586304879_100000011149613_104606_121070 2_n.jpg
Nikon AF-S 70-200mm 2.8ED VR (Ống kính 1 khẩu)
Ví dụ: Ống kính là loại chụp ở 70mm hay 200mm đều có thể mở được khẩu f2.8. Chính vì vậy mà nó thường đắt tiền hơn, chuyên nghiệp hơn ống 2 khẩu.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/353_2146_AF-S-VR-Zoom-NIKKOR-200-40.jpg
Nikon VR 200-400mm f/4G_ED (chụp ở 200mm hay 400mm đều mở khẩu f4 được)
3.2. Ống kính hai khẩu độ:
Khi chụp ở tiêu cự nhỏ thì có thể chụp ở khẩu độ lớn nhất nhưng khi chụp ở tiêu cự dài thì không thể chụp ở tiêu cự lớn nhất đó mà chỉ chụp được ở khẩu độ nhỏ hơn
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/70-300_isusm_586x225.jpg
Canon EF 70-300mm f/4-5.6 IS USM
Ví dụ ống trên khi chụp ở 70mm chúng ta có thể mở khẩu f4 nhưng chụp ở 300mm thì khẩu mở tối đa lại chỉ được f5.6
4. Theo cách lấy nét :
Có thể chia làm hai loại ống kính
4.1. Lấy nét hoàn toàn bằng tay (Manual Focus: MF )
Trong những giai đoạn đầu trong lịch sử Nhiếp ảnh thì các ống kính chỉ có thể lấy nét bằng tay, chủ thể cần lấy rõ nét bằng cách xoay vặn trên ống kính… Hiện nay thì một số hãng vẫn sản xuất ống kính MF như ống kính chất lượng đỉnh cao nhất thế giới Leica… Hoặc 1 số ống kính đặc biệt của Canon hay Nikon mà khó có thể làm AF như
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/tse24_f35lii_586x225.jpg
Ống kính đặc biệt thay đổi phối cảnh như TS-E 24mm f/3.5L II khó có thể làm AF
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/353_1435_50mm-f12_front.jpg
NIKKOR 50mm f/1.2
4.2. Lấy nét tự động (Autofocus)
Đây quả là cuộc cọ sát giữa hiện đại và cổ điển, mới đầu những nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp cũng chưa thật hào hứng đón chào. Tuy nhiên sự tiện lợi và chính xác của nó đã làm cho ống kính AF thay thế dần ống MF
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/ef50lusm_586x225.jpg
Canon EF 50mm f / 1.2L USM
http://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs144.snc1/5329_103716366305401_100000011149613_104516_114324 5_n.jpg
5. Ống kính đặc biệt:
5.1. Ống mắt cá:
Fisheye (Ống kính Mắt cá) là ống mà đúng như tên gọi mắt con cá "nhìn đời" với góc rộng thường là 180 độ, mắt chúng ta nhìn xung quanh với góc khoảng 45 độ.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/180do.jpg
Nhìn xung quanh với 1 góc 180 độ
Nên khi lắp ống kính mắt cá vào máy ảnh, chúng ta có thể chụp được những bức ảnh toàn cảnh với góc bằng 180 độ hoặc ít hơn một chút (tuỳ loại máy). Dùng cho nhiều ứng dụng khác nhau... dù có thể rất ít sử dụng nhưng trong những trường hợp cần sử dụng thì mang lại hiệu quả rất rõ ràng.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/353_2148_AF-DX-Fisheye-NIKKOR-105mm.jpg
Nikon AF Fisheye 10.5mm f/2.8G ED DX
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/AIG3/wHU8_2493.jpg
Nước rút (thi điền kinh tại AIG III 2009). Ảnh chụp với ống mắt cá Nikon 10,5 mm, lấy được toàn cảnh khu thể thao trong nhà
5.2. Ống kính Macro:
Là những ống kính mà tỷ lệ phóng đại thường là 1:1 với vùng ảnh rõ rất cạn, thường cho nhưng người yêu thích thế giới vi mô chụp các vật thể nhỏ, côn trùng, hoa lá, chụp sản phẩm… hay kể cả trong chụp chân dung. Tuy nhiên chụp chân dung cũng cần lưu ý kiểm soát vùng ảnh rõ vì nhiều khi chỉ cần chụp mắt rõ nét nhưng mũi đã mờ nhòe do đặc tính của ống kính.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/ef100_28mu_586x225.jpg
Canon EF 100mm f/2.8 Macro USM
http://www.photo.com.vn/modules/coppermine/albums/userpics/15151/kienvgginuoc13x18-wb.jpeg
Ôi! Nặng quá. Ảnh chụp bằng máy Nikon D90, ống AF Micro 60mm f/2.8D. Tác giả: TDQuy (Trương Đình Quỳ).
5.2. Ống kính thay đổi phối cảnh:
Hãng Nikon thì gọi là PC (Perspective Control ) còn Canon thì đặt tên là TS (Tilt-Shift) tuy nhiên chúng đều có tác dụng giống nhau khi đều có tác dụng điều chỉnh các đường thẳng trong ảnh không theo quy luật xa gần, do cấu trúc dịch chuyển thấu kính một cách đặc biệt.
https://i36.photobucket.com/albums/e41/tranhien20/Phan%20loai%20Ong%20Kinh/353_2168.jpg
Nikon PC-E 24mm f/3.5D ED
Ngoài ra còn có một số các ống kính đặc biệt khác như DC hay ống trong y học của Nikon hoặc ống với thấu kính DO của Canon… Tuy nhiên chủ yếu là những “trường hợp riêng” hoặc không còn phát triển nên tác giả không đề cập tại bài viết này
4.1. Lấy nét hoàn toàn bằng tay (Manual Focus: MF )
Trong những giai đoạn đầu trong lịch sử Nhiếp ảnh thì các ống kính chỉ có thể lấy nét bằng tay, chủ thể cần lấy rõ nét bằng cách xoay vặn trên ống kính… Hiện nay thì một số hãng vẫn sản xuất ống kính MF như ống kính chất lượng đỉnh cao nhất thế giới Leica… Hoặc 1 số ống kính đặc biệt của Canon hay Nikon mà khó có thể làm AF như
Em sori cắt ngang mạch viết của bác một chút. Bác cho em hỏi là cái ống kính chất lượng đỉnh cao là đánh giá theo tiêu chí nào ạ? Và ống kính được làm trong khoảng thời gian nào thì các tiêu chí hài hòa nhất để gọi là đỉnh cao nhất ?
Gióng khung hình cho ảnh
Thông thường, các nhiếp ảnh gia luôn tìm cách mang lại cho bức hình của mình không gian ba chiều, tạo sức hút cho ảnh.
Ảnh thông thường là một mặt phẳng mang tính hai chiều, trong khi mắt người nhìn ở không gian 3 chiều... Chính vì vậy, các nhiếp ảnh gia luôn tìm cách mang lại cho bức ảnh của mình không gian ba chiều bằng cách bố cục để ảnh có chiều sâu và hút mắt người xem.
Một trong những cách thực hiện đó là dùng tiền cảnh (yếu tố phụ) để làm nổi bật chủ thể hoặc che bớt những vật phụ khác. Trong cách sử dùng tiền cảnh lại có một biện pháp làm cho ảnh trở nên độc đáo là gióng khung hình bằng vòm cổng, ngưỡng cửa, cửa sổ các nhánh cây...
http://photos-a.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc3/hs034.snc3/12143_107071342636570_100000011149613_189905_81527 04_n.jpg
Taj Mahal - huyền thoại một tình yêu. Ảnh: Jetaime (Trần Thị Hiền).
http://photos-e.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc3/hs034.snc3/12143_107071375969900_100000011149613_189907_77670 78_n.jpg
Trưa hè Phan Thiết - tác giả đã chụp qua một cái cống bằng xi măng. Ảnh: Haikeu (Hoàng Hải Thịnh).
http://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc3/hs034.snc3/12143_107071392636565_100000011149613_189909_46225 60_n.jpg
Nghề bán thúng. Người bán được tác giả khéo léo chụp xuyên qua "lỗ thủng" do chính những cái thúng tạo ra. Ảnh chụp tại chợ Bầu – Bắc Giang. Tác giả: Buttre21 (Đỗ Lê Minh).
http://photos-g.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs090.snc1/5091_101224609887910_100000011149613_29810_3103949 _n.jpg
Khe hở trong kiến trúc Lăng Khải Định được dùng làm tiền cảnh trong bức hình này
http://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs110.snc1/5091_101224563221248_100000011149613_29809_7213921 _n.jpg
Ảnh này được chụp qua quai của một cái vạc đồng trong Đại Nội - Huế
Gióng hình mở rộng là tìm những lỗ hoặc khe với hình thù khác nhau để lấy chủ thể ở sau. Tuy nhiên, khi gióng hình phải để ý tới sự khác biệt giữa màu sắc của tiền cảnh với màu của chủ thể.
http://photos-a.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc3/hs034.snc3/12143_107071482636556_100000011149613_189911_33941 65_n.jpg
Câu cá. Tác giả: Shotgun911 (Vũ Minh Quân).
http://photos-c.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc3/hs034.snc3/12143_107071502636554_100000011149613_189912_73509 40_n.jpg
Đường lên trời. Tác giả: Adegsm
Một chút lưu ý:
- Dùng ống kính góc rộng làm tăng tiền cảnh hay ống kính tele làm giảm tiền cảnh.
- Tạo sự tương phản giữa xa và gần thông qua đậm và nhạt. Thường để tiền cảnh tối hậu cảnh sáng...
- Các quy tắc, định luật... chỉ giúp bạn chụp được tấm ảnh hài hoà, đúng sáng..., nhưng không phải là tất cả để cho một bức ảnh đẹp, độc đáo... Nhiều nhiếp ảnh gia ủng hộ sự sáng tạo. Họ ví von những quy tắc, định luật... giống như cái xe để tập đi. Khi biết đi rồi mà lúc nào cũng khư khư bám vào nó thì chẳng khác nào người chưa biết đi vậy.
http://photos-f.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs116.snc1/5159_101497723193932_100000011149613_38582_226275_ n.jpg
Cám ơn tất cả các bác đã động viên, xin phép được bổ xung thêm các bài viết:
9. Giá trị lộ sáng (Exposure value) - EV:
Qua khái niệm thời chụp tôi đã nói trên chúng ta hiểu rằng cùng một giá trị EV (Coi như chỉ số đo cường độ ánh sáng) chúng ta sẽ có rất nhiều "thời chụp" khắc nhau phục vụ các múc đích riêng của người chụp ảnh.
EV theo quy ước tiêu chuẩn cho film 35mm là máy ảnh dùng film ISO 100, ống kính 50mm 1.4. Giống như 1kg ở Anh người ta làm chuẩn cho Kg trên thế giới.
Và máy ảnh ngày này đọ với nhau EV chính là độ nhạy của hệ thống đo sáng hay tầm hoạt động của AF. Nó cho biết EV thấp nhất và cao nhất, khoảng cách càng lớn thì hệ thống đo sáng càng nhạy hay tầm hoạt động của AF càng rộng. Nó quan trọng để ta nhận biết nó có thể canh nét trong trường hợp thiếu sáng hay không. Thương máy ảnh hiện nay dải EV từ khoảng EV -8 đến EV +21
Thực ra thì EV = LV tại ISO 100 (LV - Light Values), nhưng chúng ta không cần ngâm cứu sâu thêm làm gì chỉ biết là EV 0 là khi thời chụp tốc độ 1giây và khẩu độ f1 mà thôi.
Ở cái bảng dưới các bạn thấy cột dọc ngoài cùng bên trái là tốc độ, còn cột nằm ngang trên cùng là khẩu độ. Ứng với mỗi giá trị khẩu độ (f8 chẳng hạn) và một giá trị tốc độ ( 1/250). Ta dóng vuông góc xuống dưới sẽ ra ô có giá trị 14. Đó chính là EV 14 . Chúng ta chỉ hiểu đơn giản nó giống như cường độ dòng điện vậy, và để so sáng và hình dung thực tế nó mạnh yếu làm sao với mỗi EV hãy tham khảo thêm quy tắc 1/16 mà tôi đã viết:
https://photos-g.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102779019732469_100000011149613_78399_1522577 _n.jpg
10. Các chế độ đo sáng:
Có 3 chế độ đo sáng thường gặp:
- Ma trận
- Trung tâm
- Đo sáng điểm
Tôi vẫn hay dùng spot trong khá nhiều tinh huống ánh sáng "tinh tế", thường các tình huống khung hình chỗ tối chỗ sáng, chụp chân dung, chụp đặc tả hay ánh sáng ven. Chụp hoa lá macro để đúng sáng hoa mà không bị phần hậu cảnh (lá cây) xung quanh làm ảnh hưởng,hay chụp ánh ngược sáng...cả chụp ray cần đo sáng nhanh và đúng các tia ray làm nó nổi bật trên ảnh... Khi bạn sử dụng quen spot và dùng nó đo sáng nhanh và chính xác các tình huống trong chụp ảnh các bạn sẽ thấy hay và thú vị nhường nào
Các bạn lưu ý là tuy mỗi máy có chế độ Spot những tỷ lệ vùng đo spot với toàn khung hình nó khác nhau, và tỷ lệ này càng nhỏ, càng "tinh tế"
Ví dụ về spot của một số máy:
Nikon D3 là 1,5% khung hình
Nikon D300 là 2% khung hình
Nikon D80 là 2,5% khung hình
Nikon D60 là 2,5% khung hình
Canon 40D là 3,8% khung hình
Canon 450D là 4% khung hình
Canon 1000D, Canon 400D, 350D không có spot.
........
Chú ý:
- Có bác hỏi tôi là để lấy nét 1 điểm (cái điểm nháy màu đỏ trong khung ngắm) thì di chuyển điểm đo ra bên rìa có đo sáng spot tại điểm rìa đó không? Câu này cũng thú vị theo tôi được biết thì Spot Metering có thể thực hiện ở bất cứ điểm lấy nét nào chứ không nhất thiết tại trung tâm khuôn hình nhưng tôi mới chỉ gặp ở máy Nikon thôi, một số máy hãng khác tôi sử dụng đều phải đưa về trung tâm mới được
Hy vọng các bác nào chưa biết sẽ thạo cách sử dụng spot trong những tính huống ánh sáng khó và "tinh tế" .
https://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs150.snc1/5569_102798609730510_100000011149613_78943_3756112 _n.jpg
Đo sáng theo ma trận (Matrix metering hay Multi-segment metering):
Đây là kiểu đo sáng mà toàn bức ảnh chụp được chia ra làm nhiều vùng (segment), mỗi vùng đều được đo sáng riêng biệt, sau đó các thông số đo được tổng hợp qua đó máy ảnh tính ra mức độ phơi sáng phù hợp nhất cho chủ đề định chụp.
https://photos-a.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102798633063841_100000011149613_78944_634066_ n.jpg
Đo sáng ma trận (máy sẽ đo sáng toàn màn hình)
https://photos-g.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102798659730505_100000011149613_78945_8292821 _n.jpg
Kết quả
https://photos-e.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102798669730504_100000011149613_78946_2209556 _n.jpg
Đo sáng ưu tiên trung tâm (Center-weighted):
Đây là kiểu đo sáng mà máy ảnh đo sáng căn cứ theo toàn bộ hình ảnh thấy được trong kính ngắm nhưng nhấn mạnh vùng ở giữa kính ngắm (Thường là vùng quan trọng nhất chúng ta cần thể hiện). Nó chiếm khoảng bao nhiêu % khung hình còn tùy thuộc vào loại máy và lựa chọn của chúng ta trong máy. Ví dụ D300 Center-weighted có 4 lựa chọn từ khoảng x% đến y%. Còn sport là 2%. D60 thì Center-weighted chỉ có một lựa chọn duy nhất nên cũng không cần quá quan tâm điều chỉnh.
https://photos-c.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102798789730492_100000011149613_78947_8140710 _n.jpg
Máy sẽ chỉ quan tâm bức ảnh đúng sáng trong vòng tròn vàng, bên ngoài sáng hay tối thì cũng mặc kệ
https://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs150.snc1/5569_102798809730490_100000011149613_78948_7753049 _n.jpg
Kết quả
https://photos-f.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs150.snc1/5569_102798819730489_100000011149613_78949_7961207 _n.jpg
Đo sáng điểm (Spot metering):
Máy ảnh chỉ đo sáng một vùng rất nhỏ nằm giữa hình ảnh thấy được trong kính ngắm. Kiểu đo sáng này cho phép nhấn mạnh chỉ một vùng đặc biệt nằm trong chủ đề chụp thường được sử dụng khi chụp các chủ đề mà có hậu cảnh quá sáng hoặc quá tối
https://photos-a.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102798833063821_100000011149613_78950_5743730 _n.jpg
Máy sẽ chỉ quan tâm bức ảnh đúng sáng trong vòng tròn vàng, bên ngoài sáng hay tối thì cũng mặc kệ. Nhưng nó "tinh tế" hơn Center-weighted khi vòng tròn này chiếm tỷ lệ nhỏ hơn trong khung hình
https://photos-e.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs130.snc1/5569_102798853063819_100000011149613_78952_5281232 _n.jpg
Kết quả xung quanh thừa sáng, bức ảnh chỉ đúng sáng ở vòng tròn nhỏ
https://photos-d.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc1/hs110.snc1/5091_101225359887835_100000011149613_29877_3334175 _n.jpg
Nhưng tình huống này có thể chuyển sang chế độ đo sáng Spot (để chế độ A) rồi di điểm lất nét vào những tia ray cần thể hiện. Máy sẽ ra thông số khẩu độ và tốc độ, căn cứ đó chúng ta chuyển sang chế độ M chụp thoải mái
Rất cám ơn các bác động viên!
Nhìn theo con mắt máy ảnh
11. Bóng trong Nhiếp ảnh: BÓNG ĐỔ
Bóng đổ được hiểu là bóng của một vật thể, nó chính là bóng đen theo hình dáng, kích thước của vật thể được nguồn sáng chính (lưu ý là nguồn sáng chính) hắt ra theo hướng chiếu của nguồn sáng. Trong toán học người ta gọi là "hình chiếu", thông thường chúng ta chỉ học hình chiếu vuông góc (góc chiếu bằng 90 độ) mà thôi. Trong khi đó thực tế lại là một số hoàn toàn không biết trước. Bóng đổ đôi khi cũng được gọi là "Bóng ngả".
Cái hay của "bóng đổ" là hình dáng của chúng phụ thuộc vào bề mặt nơi bóng xuất hiện, để đơn giản tôi tạm gọi là "mặt đổ bóng” (MĐB). MĐB càng phẳng (mặt có thể nằm hoặc đứng (như bức tường)) thì bóng đen càng in rõ lên MĐB, nhưng nếu MĐB ghồ ghề, lồi lõm (sa mạc, bãi cát chính là nơi lý tưởng) thì bóng sẽ thành đường uốn khúc, cong keo theo MĐB. Chúng ta hay lưu ý là MĐB không chỉ cố định mà nó có thể thay đổi như mặt nước lúc gợn sóng, có lúc chúng ta phải cố tình tạo sự gợn sóng này, cảnh sắc trở nên đẹp và có hồn hơn.
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/12cm1692-1.jpg
Mặt trời mới mọc hoặc sắp lặn... thì bóng càng dài. Ảnh: Đến trường. Tác giả: Hieu (Lâm Phúc.)
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/hke_9610r-1.jpg
Trong lò gạch. Ảnh: Haikeu (Hải Thịnh).
Em sori cắt ngang mạch viết của bác một chút. Bác cho em hỏi là cái ống kính chất lượng đỉnh cao là đánh giá theo tiêu chí nào ạ? Và ống kính được làm trong khoảng thời gian nào thì các tiêu chí hài hòa nhất để gọi là đỉnh cao nhất ?
Ví dụ bác nhé:
- Chất lượng các thấu kính (Công nghệ của Leica cực cầu kỳ khi làm cái này)
- Mức độ quang sai
- Các lớp phủ bề mặt thấu kính (là bí quyết của từng hãng) như Nano trên Nikon chẳng hạn
- Mức độ chắc chắn của kết cấu ống kính, vỏ ống kính
- Khả năng căn nét chính xác nhanh, lấy nét êm;
- Những chuyển động bên ngoài vỏ ống kính trong quá trình căn nét
- Các tính năng như, chống rung, chống lóa v.v…
- Các tiện ích trong khi sử dụng như các lẫy chuyển đổi, các vòng hiệu chỉnh, v.v…
- Các đặc điểm khác chất liệu vỏ ống kính, kích thước và trọng lượng của ống, v.v…
- Độ nét ở các khẩu đọ, ở giữa ảnh và rìa ảnh
- Độ méo
- Chống viền tím ...
Hiện các nay các hãng đều sơn màu viền lên các ống xịn nhất của mình (thường ở đầu ống kính). Như Nikon là viền Vàng, Canon là Viền đỏ...
Ống kính xịn như con kưng của mỗi hãng nên được cưng chiều với đủ các đồ chơi mà "bố mẹ" có thể trang bị trong khả năng của mình. Ngày nay các ống kính xịn thường có mô tơ lấy nét nhanh siêu êm
Nikon - Silent Wave Motor (AF-S)
Canon - Ultrasonic Motor (USM)
Sony - Supersonic Wave Motor (SSM)
Olympus - Supersonic Wave Drive (SWD)
Pentax - Supersonic Drive Motor (SDM)
Sigma - Hypersonic Motor (HSM)
Tamron - Ultrasonic Silent Drive (USD).
Hoặc được trang bị các thấu kính đặc biệt hạn chế quang sai, thấu kính có độ tán xạ thấp, giảm thiểu hiện tượng tán xạ mang lại chất lương hình ảnh tốt hơn
Nikon - Extra-low dispersion (ED)
Canon - Ultra-low dispersion (UD)
Tokina - SD Super Low Dispersion (SD)
Sigma - Apochromatic (APO) sử dụng special low-dispersion (SLD) glass
Tamron - Low Dispersion (LD)
Được trang bị thêm khả năng chống rung, tất nhiên 1 số hãng có chống rung trên máy thì họ có thể không làm trên ống
Nikon - Vibration Reduction (VR)
Canon - Image Stabilization (IS)
Sigma - Optical Stabilization (OS)
Tamron - Vibration Compensation (VC)
Và nói chung các ống xịn nhất của các hãng có khả năng chống bụi, chống nước, chống va đập cao nhất trong ống kính của mỗi hãng. Thông thường các ống này cũng là các ống kính có độ mở lớn nhất có thể.
https://i975.photobucket.com/albums/ae235/Lekimaphoto1/Nhiepanh/353_2146_AF-S-VR-Zoom-NIKKOR-200-40.jpg
Viềng Vàng
Olympus:
Các ống kính xịn của Olympus thường có đường viền màu trắng bạch kim, tuy nhiên có thể chưa rõ ràng như Canon hay Nikon khi các ống kính tiêu chuẩn thấp hơn chút có đường viền màu bạc kim xen màu tím
Pentax:
Các ống kính xịn của Pentax thường có đường viền vàng... ngoài ra thì các ống của Pentax nói chung đều thêm 1 đường viền xanh dễ nhận thấy
Tokina
Các ống kính xịn của Tokina thường có đường viền vàng
Nhưng có điều có thể bạn chưa biết là một số ống kính "lởm" của hàng này lại được sơn viền đỏ giống ống xịn của Canon. Bởi vì Tokina chính là do các kỹ sư tiên phong về ống kính zoom bất đồng quan điểm của Nikon tách ra thành lập nên mấy chục năm trước
Ở Nhật việc từ bò công ty là điều "khó chấp nhận" , và chả dại gì Tokina nói ra ý đó nhưng người sử dụng thì không thể không suy luận nó như món quà đáp lễ lại Nikon của các kỹ sư đã từ bỏ Nikon để theo đuổi giấc mơ làm ống kính zoom của mình
Ngoài ra bóng đổ còn phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Cường độ ánh sáng và khoảng cách của nguồn sáng chính: Cường độ càng mạnh, khoảng cách càng gần bóng càng sẫm, càng sắc cạnh nhưng chi tiết càng kém rõ. Tuy nhiên, lúc đó tương phản đen trắng càng cao, cảm giác chói trang càng lớn. Ngược lại bóng càng mờ nhạt càng cho cảm giác dịu mát.
- Hướng chiếu sáng: Hướng chiếu sáng càng nằm ngang (nguồn sáng chính là mặt trời thì đó là thời điểm càng gần mặt trời mọc và lặn), bóng đổ càng dài. Nó sẽ mất khi mà chiếu chủ thể vuông góc với mặt đổ bóng (chiếu đúng đỉnh đầu)
Bóng đổ thường giúp ích cho việc tôn thêm vẻ đẹp, ý nghĩa của chủ thể bằng hình dáng và sự tương phản của nó. Có thể nó cũng chính là đối tượng chụp, để nói lên chủ thể người ta thường gọi là "chủ thể gián tiếp"
Nhiều nhiếp ảnh gia rất ưa thích lấy bóng đổ làm chủ đề gián tiếp, nhưng trong thực tế của bất kỳ ai cầm máy, việc loại bỏ bóng đổ cũng không kém phần quan trọng . Ví dụ khi chụp hoa quỳnh nở ban đêm chúng ta thường dùng đèn, mà đèn đó là nguồn sáng chính sẽ tạo bóng đổ phía sau bức (có thể là bức tường). Nên ngoài nguồn sáng chính chúng ta phải dùng các nguồn sáng phụ chiếu vào bóng (trên tường) để loại bỏ bóng đổ.
Thông thường cách để loại bỏ bóng đổ là:
- Dùng nguồn sáng mạnh chiếu vào bóng để xoá đi.
- CHọn vị trí để đẩy lùi hậu cảnh vào bóng tối
- Hậu cảnh xa chủ thể cũng làm cho bóng đổ không rõ nét...
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/4951_101730249837346_100000011149613_48629_3580495 _n-1.jpg
Chiếc Cúp
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/801-1.jpg
Bóng đổ tạo nhiều hiệu ứng kỳ lạ nhờ hình các bóng đổ tạo ra nhiều hình thù khác nhau như trong hình này 1 hình tròn sẽ có bóng hình trái tim
@gianker:
Vâng, cám ơn bác đã tham gia cho thêm xôm
tiếp theo
Nhìn theo con mắt máy ảnh
12. Bóng trong Nhiếp ảnh: BÓNG ĐEN
Như các bạn đã biết Nguồn chiếu sáng không chỉ tạo ra bóng đổ, hay tạo ra ánh sáng phản chiếu từ chính bề mặt của vật thể và đó được coi là nguồn sáng thứ hai. Ngoài ra chúng ta còn có thể chụp thể loại ảnh "Bóng đen" hay còn được gọi bóng khối hoặc bóng bản thân nữa.
Khi nguồn sáng chính chiếu vào chủ thể nó chia chủ thể thành hai vùng rõ rệt. Vùng hướng về nguồn sáng được gọi là vùng sáng, phần không được chiếu sáng chính là bóng đen hay bóng khối. Điều này dễ hiểu nhất khi quan sát mặt trăng, nhưng khi trăng khuyết chính là chúng ta thấy cả hai vùng: Vùng sáng và bóng đen.
Những bức ảnh này thường chụp chủ thể mà hậu cảnh là bình minh hoặc hoàng hôn.. Đây là kỹ thuật sử dụng ánh sáng ngược: Ánh sáng chiếu từ sau lưng chủ đề đến ống kính .
Ánh sáng này cần có thêm kinh nghiệm về khẩu độ và tốc độ, nếu chủ đề là chân dung thì ánh sáng trên mặt rất dịu , tóc có viền sáng , mặt mày không bị nhăn nhó như lúc được chụp bằng ánh sáng phẳng .
Cách chụp:
- Chọn đối tượng cần chụp đứng ngược sáng hoặc chếch nguồn sáng (mặt trời, bóng đèn...).
- Đo sáng vào nền trời phía sau, vì thường chúng ta cần giữ một cảnh trời hoàng hôn hay bình minh đẹp trong ảnh. Rồi chuyển máy sang chế độ M
- Có thể cài nhiệt độ màu theo K để cho màu sắc theo ý muốn hay chụp đuôi Raw để dễ điều chỉnh phần mềm Photoshop hơn.
- Thường lấy nét vào đối tượng chụp... tùy chủ ý sáng tác của mội người
- Và chỉ mỗi việc còn lại là bấm máy
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/img_1823_184.jpg
Ảnh: Jonhook
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/chuon_chuon_211-1.jpg
Chuồn chuồn (Ảnh Lekima) ... Còn này ở tận Đồ Sơn đấy các bác :)
https://i1232.photobucket.com/albums/ff364/ThanhCongB/CLBNhiepAnh/tuoithofilemaufilenho.jpg
Tuổi thơ. Ảnh Shootgun (Minh Quân)
Powered by vBulletin® Version 4.1.11 Copyright © 2024 vBulletin Solutions, Inc. All rights reserved.